Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego z powodu zaburzeń psychoseksualnych

Klaudia Król
adwokat kościelny
rozwiń więcej
rozwód kościelny./ Fot. Fotolia
Zaburzenia psychoseksualne stanowić mogą istotny czynnik uniemożliwiający tworzenie wspólnoty małżeńskiej. Mają one różne źródło pochodzenia. W czasie starań o uznanie małżeństwa za nieważnie zawarte konieczne jest pokazanie przyczyny dewiacji. W kościelnych procesach małżeńskich (potocznie i mylnie nazywanymi rozwodami kościelnymi) kanoniści często zatem odnoszą się do genezy zaburzeń psychoseksualnych, które wskazuje współczesna psychologia.

Zaburzenia psychoseksualne, które czynią małżeństwo nieważnie zawartym

Zdrowie seksualne każdego z małżonków jest koniecznym wymogiem prawidłowego funkcjonowania związku. W rozumieniu potocznym za osobę zdrową w sferze seksualnej uważa się jednostkę prawidłowo rozwiniętą w tej materii, potrafiącą tworzyć relację intymną, sprawną seksualnie, wolną od chorób. Zaburzenia seksualne dotyczą nieprawidłowości funkcji i reakcji seksualnych, siły potrzeby seksualnej. Są to różnego rodzaju stany patologiczne związane z seksualnością człowieka. Nieprawidłowym zachowaniom seksualnym towarzyszy m.in. przymus, ból i upokorzenie.

Przyczyny zaburzeń psychoseksualnych

W kościelnych procesach małżeńskich (potocznie i mylnie nazywanymi rozwodami kościelnymi) kanoniści często odnoszą się do genezy zaburzeń psychoseksualnych, które wskazuje współczesna psychologia.

Przyczyną niektórych z nich mogą być: organiczne uszkodzenia mózgu, zaburzenia hormonalne, niekorzystne wpływy środowiskowe, a zwłaszcza te, które oddziaływały w okresie dzieciństwa tj. nieudane i konfliktowe małżeństwo rodziców, brak akceptacji płci dziecka, wykorzystanie seksualne w dzieciństwie. Wszelkie urazy psychiczne, zaburzenia emocjonalne, niewiedza dotycząca życia płciowego i jego fizjologii mogą zakłócać aktywność seksualną.

Niedojrzałość osobowości a zaburzenia psychoseksualne

Kluczowym zagadnieniem kształtującym zachowania w sferze psychoseksualnej jest stopień dojrzałości lub niedojrzałości osobowości. Wśród czynników osobowościowych zakłócających prawidłowe funkcjonowanie w małżeństwie można wymienić: niedojrzałość uczuciową, kompleksy, lęki w relacjach z innymi ludźmi, zaburzenia identyfikacji z płcią.

Niedojrzałość w tym zakresie może prowadzić do braku właściwego odczytania własnej seksualności, traktowania jej w sposób zabawowy i instrumentalny, nie kontrolowania stopnia swojej impulsywności, a także niezdolności przewidywania skutków zachowań seksualnych. W konsekwencji niedojrzałość ta prowadzić może do przerostu troski o siebie, egocentryzmu i hedonizmu, a także różnych dewiacji.

Częsta przyczyna

Jak z powyższego wynika, zaburzenia psychoseksualne stanowić mogą istotny czynnik uniemożliwiający tworzenie wspólnoty małżeńskiej. Mają one różne źródło pochodzenia. W czasie starań o uznanie małżeństwa za nieważnie zawarte konieczne jest pokazanie genezy dewiacji, wskazanie jej przyczyny. Warto pamiętać, że niezdolność nie powstaje nagle, niespodziewanie. Musi się wywodzić z przyczyn istniejących już w momencie wyrażania zgody małżeńskiej. Zaburzenie psychoseksualne musi istnieć w chwili zawierania związku małżeńskiego, a stopień nasilenia zaburzenia powinien być ciężki.

Uzależnienie od pornografii

W obecnych czasach dostęp do treści pornograficznych jest na wyciągnięcie ręki. Wielu ludzi, zwłaszcza mężczyźni, wpadają w jej sidła. W przeciwieństwie do tego, co twierdzą obrońcy pornografii, wpływa ona bardzo destrukcyjnie na budowanie prawidłowych relacji i niszczy zdrowe zachowania seksualne. Prowadzi do zniekształcenia obrazu samego siebie oraz partnera.

Uzależnienie od pornografii w świetle współczesnej psychologii

Specjaliści z zakresu leczenia uzależnienia od seksu twierdzą, że kontakt z treściami pornograficznymi może zakłócić pożycie małżeńskie. Początkowo niewinny kontakt z takimi materiałami prowadzi do oglądania tzw. pornografii twardej. Jej przeglądanie w sposób znaczący wpływa na mózg - może zniszczyć proces świadomego podejmowania decyzji, zakłócić postrzeganie rzeczywistości, doprowadzić do utraty kontroli nad zdrowymi zachowaniami seksualnymi. Wywiera szkodliwy i rujnujący wpływ na jednostkę.

Uzależnienie od pornografii w świetle prawa kanonicznego

Z punktu widzenia prawa kanonicznego istotne będzie to, kiedy zaczęło się uzależnienie od pornografii u danego małżonka. Jeśli nastąpiło ono w okresie przedmałżeńskim można badać wpływ tego uzależnienia na niepowodzenie związku.

Istotny jest także poziom uzależnienia od pornografii, czy małżonek miał kontakt z treściami pornograficznymi sporadycznie, czy popadł w stan chronicznego i przymusowego kontaktu z takimi materiałami, czy utracił nad sobą kontrolę i zdolność zarządzania sobą z powodu tego uzależnienia. Jeśli popadł w stan ciężkiego uzależnienia może zaistnieć sytuacja, że małżeństwo będzie nieważne.

Destrukcyjny wpływ pornografii na relację małżeńską

Pornografia wpływa negatywnie na relację małżeńską. Może zablokować normalną komunikację. Może zniszczyć osobowość danej osoby. Małżonkowie powinni się chronić przed odzieraniem życia seksualnego z normalności. Małżeństwo opiera się na zaufaniu i otwartości, a pornografia je podkopuje. Zazwyczaj ogląda się ją w sekrecie, co często prowadzi do kłamstw i oszustw.

Częsty kontakt z materiałami pornograficznymi wpływa na jednostkę w taki sposób, że nie jest ona w stanie wypełniać obowiązków małżeńskich - zwłaszcza w zakresie budowania relacji międzyosobowej. Z kolei nieumiejętność budowania głębokiej interpersonalnej więzi z małżonkiem może świadczyć o niezdolności natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Komu należy się wyższa emerytura po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r.? Adwokat radzi jak odwołać się do sądu od negatywnej decyzji ZUS lub wznowić postępowanie
16 sie 2024

Dla kogo wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. będzie oznaczał wyższą emeryturę i wyrównanie? Ale na pewno ZUS z urzędu tego sam nie zrobi. Adwokat Konrad Giedrojć wyjaśnia co zrobić, by w praktyce wykorzystać ten wyrok. Jaki wniosek sformułować do ZUS-u, jak odwołać się do sądu i na jakie argumenty ZUS trzeba się przygotować.

Ustawa o rencie wdowiej opublikowana w Dzienniku Ustaw. Kiedy wejdzie w życie, kiedy pierwsze wypłaty? Dla kogo?
16 sie 2024

W dniu 16 sierpnia 2024 r. w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa wprowadzająca rentę wdowią., czyli nowelizacja z 26 lipca 2024 r. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza do polskiego prawa tzw. rentę wdowią. Renta wdowia, to będzie na początku (od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.) dodatkowo wypłacane wdowie, lub wdowcowi 15% świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym małżonku. Albo 15% własnego świadczenia jeżeli wdowa, lub wdowiec przejmie świadczenie zmarłego małżonka jako swoje główne, comiesięczne świadczenie (emeryturę albo rentę). Jest też limit: suma obu świadczeń nie może być wyższa niż trzykrotność minimalnej emerytury. Wnioski o rentę wdowią będzie można składać od 1 stycznia 2025 r. Jakie warunki trzeba będzie spełnić, by móc otrzymać to świadczenie?

Jak długo musi trwać małżeństwo, żeby ZUS przyznał rentę wdowią? Sprawdź, kto będzie mógł liczyć na pieniądze po zmarłym małżonku
16 sie 2024

Jak długo musi trwać małżeństwo, żeby ZUS przyznał rentę wdowią? Sprawdź, kto będzie mógł liczyć na pieniądze po zmarłym małżonku. Przyznane owdowiałym seniorom świadczenie nie jest dożywotnie i mogą stracić do niego prawo.

Prawie 3,4 mln przyznanych świadczeń na wyprawki szkolne. Wnioski o dodatkowe 300 zł można składać do 30 listopada
16 sie 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że do tej pory w ramach programu "Dobry Start" przyznał blisko 3,4 mln świadczeń. Zakład przeznaczył na ten cel 925 mln zł. Wnioski o 300 zł na wyprawkę szkolną można składać do 30 listopada. 

Zasiłki rodzinne od 1 listopada 2024 r. Nowe rozporządzenie w Dzienniku Ustaw
16 sie 2024

W Dzienniku Ustaw opublikowano nowe rozporządzenie, które dotyczy kwot świadczeń rodzinnych i kryteriów dochodowych, obowiązujących od 1 listopada 2024 r. Chodzi m.in. o zasiłek rodzinny, zasiłek pielęgnacyjny czy tzw. becikowe.

Renta wdowia 2025: nie dla wszystkich wdów i wdowców. Kilka warunków trzeba spełnić i jest limit kwotowy
16 sie 2024

1 stycznia 2025 r. wejdzie w życie nowelizacja z 26 lipca 2024 r. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza do polskiego prawa tzw. rentę wdowią. Nowelizacja ta jest już podpisana przez Prezydenta RP a 16 sierpnia 2024 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Renta wdowia, to będzie na początku (od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.) dodatkowo wypłacane wdowie, lub wdowcowi 15% świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym małżonku. Albo 15% własnego świadczenia jeżeli wdowa, lub wdowiec przejmie świadczenie zmarłego małżonka jako swoje główne, comiesięczne świadczenie (emeryturę albo rentę). Jest też limit: suma obu świadczeń nie może być wyższa niż trzykrotność minimalnej emerytury. Wnioski o rentę wdowią będzie można składać od 1 stycznia 2025 r. Jakie warunki trzeba będzie spełnić, by móc otrzymać to świadczenie?

Czy jest dopuszczalne użyczenie nieruchomości przez jednego współwłaściciela?
16 sie 2024

Oddanie użyczającemu rzeczy, najczęściej nieruchomości do korzystania osobie trzeciej w sytuacji, gdy użyczający jest wyłącznym właścicielem nieruchomości, nie budzi większych wątpliwości. Inaczej wygląda jednak wyrażenie zgody na korzystanie z nieruchomości jedynie przez jednego lub część współwłaścicieli.

7 tys. zł czy 6 450 zł zasiłku pogrzebowego od 2025 r.? Ostateczna decyzja prawdopodobnie we wrześniu
16 sie 2024

Resort rodziny stoi na stanowisku, że wysokość zasiłku pogrzebowego powinna być podwyższona do 7 tys. zł. Co z propozycją ministra finansów, który stoi na stanowisku, że zasiłek pogrzebowy powinien wynosić 6 tys. 450 zł? Wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej poinformował, że ostateczną decyzję poznamy najprawdopodobniej we wrześniu.

Renta wdowia a rozwód. Co z prawem do świadczenia?
16 sie 2024

Rozwiedzeni małżonkowie, którzy mają prawo do renty rodzinnej po zmarłym byłym małżonku, nie będą mogli korzystać z tej korzystnej reguły zbiegu świadczeń, którą przewidują nowe przepisy o rencie wdowiej. Tak wyjaśnił Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Sebastian Gajewski.

Ochrona prawna pracowników załatwiających sprawy sygnalistów
16 sie 2024

Czy ochrona prawna sygnalistów rozciąga się na pracowników załatwiających sprawy sygnalistów? Czy ich również dotyczy zakaz podejmowania działań odwetowych oraz inne środki ochrony? Co z możliwością dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia?

pokaż więcej
Proszę czekać...