Związek małżeński zawarty pod wpływem przymusu i bojaźni

Zgoda małżeńska aby była wyrażona zgodnie z prawem musi odbyć na zasadach wolności od lęku, szantażu, zastraszenia, przymusu i bojaźni.

Przymus to nacisk krepujący swobodę działania. Przymus w zależności od okoliczności określamy jako fizyczny spowodowany przemocą zewnętrzną lub moralny, jeżeli poprzez groźbę wpływa się na wolę postępowania strony ( Kan. 125 par.1 )

Bojaźń powoduje nieważność małżeństwa, jeżeli jest ciężka i spowodowana przyczyną zewnętrzną, a zawarcie małżeństwa jest środkiem rozwiązującym sytuację problematyczną ( Kan. 1103 )

Bojaźń rodzi się również z obawy przed gniewem lub niezadowoleniem rodziców, bądź innych osobom. Przy uprawdopodobnieniu bojaźni analizujemy takie okoliczności, jak atmosfera wychowywania strony doznającej bojaźni, jej wiek, usposobienie rodziców lub opiekunów strony.

Kwalifikowana bojaźń powstaje w wyniku usiłowań rodziców lub innych osób, w sytuacji kiedy próbują narzucić swoją wolę nupturientowi poprzez natarczywe prośby i namowy, bezwarunkowe nakazy, bądź też groźby. W sytuacji sprzeciwu strona może obawiać się długotrwałego sprzeciwu osób, którym należy się szacunek. 

Zobacz też: Rozwód kościelny

Nupturient (osoba zainteresowana) może także, obawiać się zaistnienia innych sytuacji problematycznych uwarunkowanych zaistnieniem sprzeciwu wobec bliskich sobie osób np. wypędzenia z domu, pozostawienia bez środków do życia, wydziedziczenia itp. Przymus fizyczny, który bezpośrednio dotyczy zgody małżeńskiej, powoduje nieważność umowy małżeńskiej z mocy prawa.

PODSTAWA PRAWNA : Kodeks prawa kanonicznego z 1983

Zobacz też: Rozwody