Rozwód a kontakty z dzieckiem - 5 najważniejszych zasad

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Kontakty z dzieckiem, obok władzy rodzicielskiej i alimentów na dziecko są częścią wyroku rozwodowego.
Wielu rodziców przed rozwodem zastanawia się, w jaki sposób sąd rozstrzyga o kontaktach z dzieckiem. Warto znać podstawowe zasady, wynikające z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

1. Kontakty z dzieckiem są niezależne od władzy rodzicielskiej

Kontakty z dzieckiem, obok władzy rodzicielskiej i alimentów na dziecko są częścią wyroku rozwodowego.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Warto pamiętać, iż pojęcia władzy rodzicielskiej i kontaktów nie są tożsame. Zgodnie z art. 95 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.

2. Małżonkowie mogą się porozumieć

Jeżeli małżonkowie sporządzą pisemne porozumienie, dotyczące władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem sąd uwzględni je, jeżeli będzie ono zgodne z dobrem dziecka. W przeciwnym wypadku sąd samodzielnie wyda rozstrzygnięcie. Weźmie przy tym pod uwagę prawo do wychowania dziecka przez oboje rodziców.

3. Sąd nie zawsze rozstrzyga o kontaktach

Sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem na zgodny wniosek stron.

W praktyce nie musi to być wspólne pismo rodziców. Przykładowo wniosek taki może zostać złożony przez jednego z małżonków z pozwie rozwodowym (np. Wnoszę o nieorzekanie o kontaktach stron z ich małoletnim dzieckiem). Drugi z małżonków może potwierdzić wniosek w odpowiedzi na pozew czy podczas rozprawy.

Co w sytuacji, gdy małżonkowie wnioskowali o nierozstrzyganie o kontaktach, a po rozwodzie nie mogą dojść w tej sprawie do porozumienia? Wówczas należy złożyć do sądu rejonowego odpowiedni wniosek o uregulowanie kontaktów.

4. Możliwe jest zabezpieczenie kontaktów na czas rozwodu

Wniosek o zabezpieczenie kontaktów może być pomocnym rozwiązaniem w sytuacji, gdy podczas rozwodu rodzic ma utrudniony kontakt z dzieckiem. Żądanie takie może być elementem pozwu o rozwód lub odpowiedzi na pozew, może również stanowić samodzielne pismo.

Zgodnie z art. 7301 Kodeksu postępowania cywilnego udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę.

Wniosek o zabezpieczenie kontaktów podlega opłacie 100 zł. Jest to nowa stawka obowiązująca od 21 sierpnia 2019 r. Przed przedmiotową nowelizacją ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obowiązywała kwota 40 zł.

5. Prawo dopuszcza możliwość zmiany orzeczenia sądu

Sąd opiekuńczy może zmienić rozstrzygnięcie w sprawie kontaktów. Stanowi o tym art. 1135 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Przesłanką takiej zmiany jest dobro dziecka. Sąd może ograniczyć kontakty, zakazać ich utrzymywania lub przeciwnie - uchylić takie ograniczenia. Zawsze decydować będzie dobro dziecka. Rodzic, który chciałby zmiany orzeczenia w kwestii kontaktów, powinien wnieść do sądu rejonowego odpowiedni wniosek. Podobnie jak w przypadku wniosku o zabezpieczenie, pismo takie po ostatniej zmianie przepisów podlega opłacie w wysokości 100 zł.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j. t. Dz. U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm.);

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 1460 z późn. zm.);

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 785 z późn. zm.).

Polecamy serwis: Kontakty z dzieckiem

Prawo
Osoby z niepełnosprawnościami czekają na ustawę o asystencji osobistej. Co mówi pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami?
17 lip 2024

Osoby z niepełnosprawnościami czekają na ustawowe uregulowanie asystencji osobistej. Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami, przekazał, że projekt przepisów jest już na ostatniej prostej. Upowszechnienie się asystencji osobistej pozwoliłoby sporej grupie osób z niepełnosprawnościami na bardziej aktywne życie, także pod względem zawodowym.

Renta wdowia. Kiedy wejdzie w życie? Ministra podała termin, jest zmiana
17 lip 2024

Projekt wprowadzający rentę wdowią wróci już niedługo pod obrady Sejmu. Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przekazała, że ma się to wydarzyć jeszcze w lipcu. Podała też termin, kiedy w związku z tym ustawa o rencie wdowiej może ostatecznie wejść w życie.

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? W 2024 r. zrób te trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie
16 lip 2024

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? Zrób trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie. Darowizny w najbliższej rodzinie są co do zasady zwolnione od podatku, jednak czasami trzeba złożyć druk SD-Z2.

Wycieczki szkolne – sukces programu Podróże z klasą. Wkrótce rusza kolejny nabór
16 lip 2024

W ramach programu „Podróże z klasą” pozytywnie rozpatrzono 2283 wniosków o dofinansowanie wycieczek szkolnych. Barbara Nowacka, minister edukacji, ogłasza nowy nabór w programie, na który przeznaczy dodatkowe 20 mln zł.

15 sierpnia mija termin wdrożenia przepisów z tzw. ustawy Kamilka
16 lip 2024

Na wdrożenie „Standardów ochrony”, wprowadzonych w ramach tzw. ustawy Kamilka pozostał jedynie miesiąc. Niestety, większość placówek, których dotyczą przepisy ma duży problem z przygotowaniem i implementacją wymaganych dokumentów i procedur. 

Od 1 stycznia 2025 r. wzrosną kryteria dochodowe w pomocy społecznej, a także zasiłki
16 lip 2024

Są już nowe kwoty kryteriów dochodowych, uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej od dnia 1 stycznia 2025 r. Odpowiednie rozporządzenie w tej sprawie zostało właśnie opublikowane w Dzienniku Ustaw.

Pracowałeś przed 1999 rokiem i masz te dokumenty? Możesz mieć wyższą emeryturę w 2024 roku – tylko złóż wniosek do ZUS
16 lip 2024

Warto przeszukać swoje szafki i segregatory. W nich można znaleźć dokumenty, które mogą pozwolić ZUS-owi przeliczyć ponownie emeryturę i przyznać wyższe świadczenie. Mogą to być np. wpisy w starym „książeczkowym” dowodzie osobistym o zatrudnieniu. Konieczny jest też wniosek do ZUS w tej sprawie. Jest to ważne przede wszystkim dla osób za które były opłacane składki przed 1999 rokiem. Bo po tej dacie wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.

Zdrowie jest najważniejsze, dlatego akcyza musi pójść w górę. Jest jednak podejrzenie, że chodzi o coś innego
16 lip 2024

Chodzi o podniesienie podatku akcyzowego na papierosy i inne wyroby nikotynowe. Resort finansów poinformował o swoich planach dotyczących wysokości akcyzy na 2025 rok. Ruch ten podyktowany jest rzekomą troską o zdrowie Polaków, ale wiadomo, że jest próbą zaradzenia kryzysowi budżetowemu.

Kiedy ZUS ponownie przeliczy emeryturę? 3 powody. Ważne zwłaszcza dla osób zatrudnionych przed 1999 rokiem
16 lip 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, że wniosek o ponowne przeliczenie emerytury może skutecznie złożyć emeryt, jeśli są ku temu podstawy.  Jest to możliwe na przykład, gdy emeryt dysponuje nowymi dokumentami dotyczącymi dodatkowego stażu pracy czy dodatkowych zarobków uzyskanych przed lub po przyznaniu świadczenia emerytalnego. 

Będzie drożej. W 2025 r. zapłacimy 59,50 zł podatku za 50-metrowe mieszkanie i 178,50 zł za 150-metrowy dom. W 2020 r. było to 40,50 zł i 121,50 zł.
16 lip 2024

Będzie drożej. Wiemy to, bo wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszego półrocza roku wzrósł o 2,7 proc. Zapłacimy 59,50 zł za 50-metrowe mieszkanie i 178,50 zł za 150-metrowy dom.

pokaż więcej
Proszę czekać...