Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym już w wyroku orzekającym rozwód sąd orzeka o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem, oraz w jakiej wysokości każdy z rodziców jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka.
Również jeżeli małżonkowie porozumieli się co do wysokości świadczeń ponoszonych na rzecz utrzymania dziecka i sposobu ich uiszczania, sąd wyroku musi zawrzeć regulację tej kwestii.
Podstawa alimentów
Podstawową przyznania świadczeń alimentacyjnych rodziców względem dzieci, jest niesamodzielność dzieci, która nie pozwala na samodzielne zdobywanie środków utrzymania. Obowiązek alimentacyjny względem dzieci, nie jest traktowany jedynie jako zaspokojenie potrzeb materialnych dziecka, podchodzi się do niego nieco szerzej, jako do wypełniania obowiązku rodzicielskiego. Rodzic bowiem powinien zapewnić nie tylko środki utrzymania dziecku, ale powinien również zadbać o jego rozwój intelektualny, kulturalny, duchowy i fizyczny, a także przysposobienie dziecka do przyszłego funkcjonowania w społeczeństwie, poprzez przygotowanie go do podjęcia pracy zarobkowej. Wypełnienie wszystkich tych obowiązków rodzicielskich związane jest nieodłącznie z dostarczaniem dziecku środków materialnych.
Zobacz: Nienależnie pobrane alimenty
Nie tylko pieniądze
Sąd może określić obowiązek alimentacyjny jednego z rodziców w całości jako osobiste starania o wychowanie dziecka, nakładając na drugiego rodzica obowiązek opłacania wszystkich kosztów związanych z utrzymania i wychowania dziecka.
Kwota alimentów
Określając kwotę alimentów, które rodzic obowiązany będzie płacić na dziecko, sąd bierze pod uwagę nie tylko dochody uzyskiwane przez rodzica, lub fakt, iż pozostaje on bezrobotny, ale przede wszystkim możliwości zarobkowe zobowiązanego. Możliwości zarobkowe określa się biorąc pod uwagę wykształcenie, wiek i stan zdrowotny zobowiązanego. Jeżeli rodzic pozostaje bezrobotny bada się czy dokłada on wszelkich starań, aby zdobyć pracę.
Ta sama stopa życiowa
Nie powinno być różnic w poziomie życia, pomiędzy rodzicami i dziećmi. Jeżeli więc rodzica stać na wiele, nie do pomyślenia jest sytuacja w której zaspokaja on tylko podstawowe potrzeby dziecka, nie łożąc na dodatkowe jego wydatki.
Zobacz: Czy niealimentacja jest przestępstwem?
Alimenty podczas kształcenia
Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci nie jest uzależniony od wieku dziecka. Jeżeli dziecko osiągnęło już pełnoletniość i chce kształcić się dalej, rodzic jest obowiązany płacić mu alimenty. Wyjątkiem jest sytuacja, w której dziecko może utrzymywać się samo. Obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania dzieciom, trwa dopóki doputy dziecko nie zdobędzie kwalifikacji zawodowych, stosownych do swych uzdolnień i predyspozycji. Trwa to do chwili usamodzielnienia się dziecka, niezależnie od tego w jakim wieku to nastąpi. Jednak jeżeli dziecko z własnej winy zaniedbuje swoje obowiązki na uczelni, nie zdaje w terminie egzaminów lub powtarza rok studiów obowiązek taki może wygasnąć.
Nie zawsze płaci się alimenty
Możliwe jest, że rodzic nie będzie płacił alimentów na dzieci, jeżeli dziecko jest w stanie utrzymywać się z dochodów, które przynoszą jego prawa. Możliwym jest również, iż dziecko utrzymywać się będzie ze sprzedaży rzeczy należących do niego, jednak w takim wypadku niezbędnym jest zgoda sądu opiekuńczego, na dokonanie takiej sprzedaży. Rodzic lub opiekun nie może sam zdecydować o takiej sprzedaż, gdyż przekracza to czynności zwykłego zarządu. Należy chronić przed sprzedażą przedmiotów i praw, które mogą być lub są źródłem stałego dochodu, przedmiotów osobistego użytku, jak również przedmiotów o wartości emocjonalnej.
Zobacz: Rozwód a dziecko