Przesłanki orzeczenia rozwodu uregulowane są w artykule 56 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Art. 56
§ 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.
§ 2. Jednakże mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
§ 3. Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Orzeczenie rozwodu jest zatem możliwe, gdy zaistnieje przesłanka pozytywna:
- zupełny i trwały rozkład pożycia
oraz nie wystąpią przesłanki negatywne:
- sprzeczność rozwodu z dobrem wspólnych małoletnich dzieci,
- sprzeczność z zasadami współżycia społecznego,
- żądanie rozwodu przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia i brak zgody małżonka niewinnego.
W pozwie o rozwód należy wykazać, że nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia. Tę przesłankę sąd będzie badał jako pierwszą. Trzeba zatem w uzasadnieniu pozwu opisać okoliczności, które będą wskazywały na rozkład pożycia.
Kiedy jednak mamy do czynienia z zupełnym i trwałym rozkładem pożycia?
Pożycie małżeńskie jest sumą współistniejących elementów wspólnoty duchowej, fizycznej oraz gospodarczej. Więzi te tworzą istotę związku małżeńskiego. Ustanie któregokolwiek z elementów tej wspólnoty można uznać za objaw rozkładu pożycia, jednak ustanie jednej z więzi nie będzie uzasadniało orzeczenie rozwodu.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22.10.1999 r., sygnatura III CKN 386/98 wskazał, że rozkład pożycia jest zupełny dopiero wtedy, gdy zerwaniu uległy wszystkie więzi łączące małżonków (więź duchowa, fizyczna, gospodarcza). Rozkład, o którym mowa, jest przy tym procesem rozciągniętym w czasie a nie zdarzeniem jednorazowym.
Ocena trwałości rozkładu pożycia powinna być dokonywana z uwzględnieniem nie tylko faktycznego czasu pozostawania małżonków w rozłączeniu, ale również z uwzględnieniem przyczyn rozkładu pożycia czy aktualnej sytuacji życiowej małżonków tj. pozostawanie w nowym związku, posiadanie dzieci z nowym partnerem/partnerką.
Rozwód jest z wielu względów zjawiskiem niepożądanym społecznie, jednakże w wielu przypadkach, jeszcze gorsze byłoby sztuczne utrzymywanie małżeństwa, w sytuacji ustania więzi między małżonkami.
Polecamy serwis: Rozwody