Intercyzą małżonkowie mogą rozszerzyć wspólność ustawową, ograniczyć ją, ustanowić rozdzielność majątkową albo ustanowić rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.
Rozdzielność majątkowa najczęściej następuje z chwilą zawarcia intercyzy. Prawo dopuszcza możliwość ustalenie daty późniejszej. Nie jest natomiast możliwe zniesienie wspólności w umowie z datą wsteczną. Od chwili ustanowienia rozdzielności każdy z małżonków zachowuje majątek nabyty przed i po zawarciu umowy. Każdy z małżonków zarządzać swym stanem posiadania bez udziału i wpływu współmałżonka.
Zmiana umowy majątkowej
Prawo dopuszcza zmianę intercyzy lub jej rozwiązanie. W przypadku rozwiązania, jeśli małżeństwo trwa i jeśli strony nie postanowią inaczej, powstaje wspólność ustawowa.
Intercyza nie jest „lekiem na całe zło”. Ma sens, gdy małżonkowie prowadzą działalność gospodarczą. Należy pamiętać, że intercyza nie zawsze ratuje przed utratą stanu majątku. Małżonek może się na nią powoływać wobec wierzyciela, tylko gdy ten wiedział o zawarciu intercyzy i znał jej rodzaj.
Zobacz: Porady prawne
Zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej nie stanowi przeszkody w nadaniu klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim, a także przeciw jej małżonkowi. W takiej sytuacji małżonkowie mogą jedynie wnieść powództwo. Będzie ono skuteczne, jeśli umowa majątkowa była skuteczna wobec wierzyciela.
Każda umowa majątkowa małżeńska musi być zawarta w formie aktu notarialnego. W przeciwnym razie jest nieważna.
Czy naprawdę warto dzielić majątek?
Znoszenie wspólności i dzielenie majątku zaczyna być problemem najczęściej wtedy, kiedy małżonkowie obawiają się odpowiedzialności za zobowiązania, którym nie będą w stanie sprostać finansowo.
Nie wszystkich zobowiązań pieniężnych uda się uniknąć. Jeśli bowiem chodzi o pokrywanie wspólnych wydatków, interes wierzyciela chroniony jest bezwzględnie. Małżonkowie odpowiadają solidarnie. Oznacza to, że wierzyciel, który ma roszczenie, może domagać się zaspokojenia zarówno od tego małżonka, który czynności dokonał, jak i od obydwojga małżonków. Na egzekucję narażony jest majątek małżonków: majątek wspólny i osobisty. Odpowiedzialność ta trwa dopóty, dopóki wierzyciel nie uzyska całej należności.
Z ważnych powodów sąd może, choć nie musi, na żądanie żony lub męża postanowić, że za zobowiązania zaciągnięte na potrzeby rodziny odpowiada tylko ten, kto je zaciągnął. Takie wyłączenie odpowiedzialności solidarnej jest jednak wobec wierzyciela możliwe, tylko gdy o nim wiedział. było im wiadome.
Zobacz: Rozwód i podział majątku a kredyt hipoteczny
Jeżeli jeden z małżonków spłaci dług zaciągnięty na zwykłe potrzeby rodziny z majątku osobistego, a obydwoje byli zobowiązani do utrzymywania domu, to może powstać roszczenie wobec drugiego małżonka.
Pozostawanie we wspólności majątkowej nie musi powodować, że cały dorobek małżonków jest bezwzględnie narażony na egzekucję w razie zaciągnięcia zobowiązania niezwiązanego z zaspokajaniem potrzeb rodziny przez jednego z małżonków. Nie jest możliwa egzekucja, która powstała przed powstaniem wspólności albo dotyczy majątku osobistego któregoś z małżonków.
Wierzyciel nie może zaspokoić się również z majątku wspólnego, jeśli zobowiązanie zostało zaciągnięte bez zgody współmałżonka.
Warto zapamiętać
Nie wolno umownie rozszerzyć wspólności m.in. na przedmioty, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczenia, zapisu lub darowizny.
Zobacz serwis: Rozwody