Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. 59 stanowi, iż w ciągu trzech miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może przez oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa.
Oznacza to, że oświadczenie o zmianie nazwiska może być złożone jedynie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Nie ma możliwości złożenia oświadczenia przed innym organem. Zmiany nazwiska nie może również dokonać sąd w wyroku rozwodowym (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1974 r., III CRN 188/74).
Prawo do zmiany nazwiska przysługuje nie tylko żonie, ale również mężowi, jeżeli poprzez zawarcie małżeństwa zmienił on nazwisko.
„Były mąż nie może domagać się odebrania swojej byłej żonie prawa do nazwiska nabytego przez małżeństwo, jako że kodeks rodzinny i opiekuńczy takiej możliwości nie przewiduje”. (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1978 r., IV CZ 11/78).
Zobacz również: Zmiana nazwiska po rozwodzie
Ze zmianą nazwiska wiąże się zmianą danych w dowodzie osobistym.
W przypadku zmiany danych w dowodzie osobistym istnieje obowiązek wymiany dokumentu w ciągu 14 dni od dnia doręczenia osobie obowiązanej do posiadania dowodu osobistego ostatecznej decyzji administracyjnej lub prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzających zmianę danych albo od dnia sporządzenia aktu małżeństwa stwierdzającego zmianę nazwiska, a w przypadku małżeństwa zawartego przed konsulem lub organem zagranicznym - od dnia doręczenia odpisu aktu małżeństwa. W przypadku obywateli polskich przebywających za granicą termin ten wynosi 3 miesiące.
Powrót do nazwiska noszonego przed zawarciem związku małżeńskiego nie jest możliwy w przypadku orzeczenia separacji.
Jakie nazwisko po zawarciu małżeństwa?
O nazwisku, które każdy z małżonków będzie nosił po zawarciu małżeństwa, decyduje jego oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Oświadczenie może być złożone bezpośrednio po zawarciu małżeństwa albo przed sporządzeniem przez kierownika urzędu stanu cywilnego zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa.
Małżonkowie mogą nosić wspólne nazwisko będące dotychczasowym nazwiskiem jednego z nich. Każdy z małżonków może również zachować swoje dotychczasowe nazwisko albo połączyć z nim dotychczasowe nazwisko drugiego małżonka. Nazwisko utworzone w wyniku połączenia nie może składać się z więcej niż dwóch członów.
W razie niezłożenia oświadczenia w sprawie nazwiska, każdy z małżonków zachowuje swoje dotychczasowe nazwisko.
Zobacz również serwis: Rozwody