Mediacja - definicja
Mediacja to jeden ze sposobów rozwiązywania rodzinnych konfliktów. Umożliwia osiągnięcie porozumienia, pewnego kompromisu i zawarcie ugody. Jest procedurą dobrowolna, bezstronną i poufną. Jest szybsza od postępowania przed sądem, co jest jej główną zaletą.
Warto pamiętać, że sąd zatwierdzając ugodę może nadać jej klauzulę wykonalności. Klauzula ta gwarantuje uzyskanie należnych świadczeń, kiedy jedna ze stron nie wywiązuje się z postanowień ugody.
Zobacz też: Czym cechuje się mediacja rodzinna?
Mediator
W mediacji biorą udział strony oraz mediator. Jest to bezstronna osoba, pomagająca członkom rodziny w przeprowadzeniu trudnej rozmowy, negocjacji. Pozostaje neutralna wobec sposobu rozwiązania sporu. Dba o to, by rozmowa była spokojna i uporządkowana. Nie ma władzy podejmowania decyzji merytorycznych.
Zobacz także: Kim jest mediator?
Zasady
Mediacja może pełnić istotną funkcję, dlatego też jej przebieg jest ograniczony pewnymi zasadami:
- Dobrowolność – oznacza to, że strony konfliktu nie są zmuszane do udziału w mediacji. Jest to ich swobodna decyzja. Na każdym etapie mają możliwość wycofania się;
- Bezstronność – dotyczy głównie mediatorów, którzy powinni w równym stopniu angażować się w pomoc każdej ze stron;
- Poufność – przebieg i efekty mediacji są objęte tajemnicą. Mediatorzy gwarantują dyskrecję, nie powinni ujawniać informacji uzyskanych podczas mediacji.
Zobacz również: Zasady prowadzenia mediacji
Potrzeba
W drodze mediacji można rozwiązywać praktycznie wszystkie konflikty. Jest pożądana zwłaszcza, gdy strony chcą wypracować porozumienie. Mediacja znajduje zastosowanie zwłaszcza przy rozwodach, gdy partnerzy przestają się dogadywać. Sami małżonkowie, przy pomocy mediatora, będą decydować o dalszych losach związku. W mediacji obydwie strony są wygranymi, ponieważ porozumienie zaspokaja ich wypośrodkowane potrzeby.
Jeżeli sprawa znajdzie się w sądzie również można korzystać z mediacji, by szybciej zakończyć proces.
Zobacz też: Kiedy potrzebna jest mediacja?
Udział dziecka
Szczera rozmowa z dzieckiem, w sytuacji, gdy rodzice rozwodzą się, jest niezbędna. Poznanie potrzeb i uczuć pociechy może rzucić nowe światło na sprawę. Jednak angażowanie dziecka w mediację niesie za sobą duże ryzyko.
Przeciwwskazania:
- Wiek poniżej 6 lat,
- Silny konflikt pomiędzy rodzicami,
- Brak zaangażowania jednego z rodziców w wychowanie dziecka.
Korzyści:
- Inna perspektywa
- Nowe propozycje
- Zmniejszenie stresu i poczucia winy dziecka
Zobacz także: Czy dziecko powinno uczestniczyć w mediacji?
Ugoda
Ugoda – porozumienie zawarte pomiędzy stronami wymaga zatwierdzenie przez sąd. Z mediacji sporządzany jest protokół, podpisany przez obie strony i mediatora. Sąd zatwierdza ugodę podlegającą egzekucji, nadając jej klauzulę wykonalności. W innych przypadkach ugoda jest zatwierdzana w formie postanowienia na posiedzeniu niejawnym. Jeśli ugoda jest sprzeczna z prawem bądź zasadami współżycia społecznego, niezrozumiała lub zawiera sprzeczności sąd odmawia jej zatwierdzenia.
Ugoda zawarta przed mediatorem i zatwierdzona ma moc ugody zawartej przed sądem.
Zobacz też: Jak zatwierdzić ugodę zawartą przed mediatorem?
Koszty
Strony mediacji ponoszą koszty wynagrodzenia i zwrotu kosztów mediatora. W przypadku mediacji, na które skierował sąd, koszty są określone odgórnie i wynoszą odpowiednio:
- Sprawy majątkowe – 1% wartości przedmiotu, nie więcej niż 1000zł,
- Sprawy rodzinne – 60 zł za pierwsze spotkanie i 25 zł za każde następne.
Jeśli w mediacji nie pośredniczy sąd, koszt 1 godziny wynosi od 50 do 200zł od osoby.
Mediacja jest preferowanym sposobem rozwiązywania sporów, dlatego też osoby, które się na nią zdecydują, korzystają z obniżonych stawek opłat sądowych:
- Jeżeli zawarto ugodę przed mediatorem w toku postępowania przed sądem, sąd zwraca stronie ¾ opłaty od pisma wszczynającego postępowanie,
- W przypadku zgodnego wniosku o rozwód lub separację sąd zwraca ½ opłaty od pozwu,
- Gdy strony wycofają pozew o rozwód, sąd zwraca całą opłatę od pozwu.
Zobacz też: Ile kosztują mediacje?
Rozwód a mediacja
Mediację rodzinną należy odróżnić od terapii, grupy wsparcia, pośrednictwa czy arbitrażu. Mediacja może być ukierunkowana na ustalenie warunków rozstania, Dotyczy sytuacji, w której strony podjęły decyzję o rozstaniu i jednocześnie chcą je przeprowadzić w spokojnej atmosferze. Mediacja w przeciwieństwie do rozwodu daje czas na omówienie wzajemnych potrzeb rodziców i dziecka. Pozwala partnerom na stopniowe przejście z relacji małżonków do relacji rodzicielskiej czy przyjacielskiej. Zwiększa szansę na konstruktywne rozstanie partnerów i ich poprawne kontakty w przyszłości
Zobacz też: Rozwód przed sądem czy mediacja?