Mediację praktykowano w wielu kulturach m.in.
- w kulturze żydowskiej;
- w kulturze chrześcijańskiej;
- w kulturze hinduskiej;
- w kulturze buddyjskiej;
- w kulturze konfucjańskiej;
- w kulturze islamu.
Współczesną mediację upowszechnili Amerykanie w latach 70. XX wieku. Zwrócili się masowo ku mediacji w wyniku problemów, z którymi boryka się obecnie również polskie sądownictwo: obciążenia sądów nadmierną liczbą spraw, zbyt kosztownych procesów sądowych, długotrwałych procedur prawnych.
W 2002 roku Komisja Europejska wydała Zieloną Księgę o alternatywnym rozwiązywaniu sporów w prawie cywilnym i gospodarczym. Unia Europejska wydała cztery rekomendacje, w których zaleca krajom członkowskim wprowadzenie i promocję mediacji:
A – Rekomendacja w sprawie mediacji rodzinnych;
B - Rekomendacja w sprawach karnych;
C - Rekomendacja w sprawach cywilnych;
D - Rekomendacja w sprawach dotyczących postępowania między organami administracji ;
a osobami prawnymi.
Uregulowanie prawne mediacji w Polsce zostało wprowadzone już w latach 90-tych XX wieku. Realizowano program eksperymentalny w zakresie mediacji karnych przy współpracy z zakładami karnymi włącznie, który miał umożliwić zastosowanie mediacji oraz obserwację na ile jest ona w stanie przyjąć się w Polsce. Poszczególne uregulowania były wprowadzane stopniowo:
- w sporach zbiorowych -23 maja 1991 roku;
- w sprawach nieletnich -18 maja 2001 roku;
- w sprawach karnych -13 czerwca 2003 roku;
- w sprawach cywilnych poszerzone - 28 lipca 2005;
i wprowadzone w życie - w grudniu 2005 roku.
Zobacz również: Mediacja pomaga w sprawach rodzinnych
Skierowana jest do tych, którzy nie mają czasu na długie procesy, chcą przeznaczyć swoje środki finansowe na inne cele niż koszta procesowe, którzy uznają porozumienie za bardziej wartościowe rozwiązanie sporu.
Współczesna mediacja może być stosowana w wielu obszarach życia:
- konflikty rodzinne;
- konflikty sąsiedzkie;
- konflikty szkolne;
- konflikty pracownicze;
- konflikty karne nieletnich;
- konflikty administracyjne;
- konflikty karne dorosłych;
- konflikty międzynarodowe;
- konflikty gospodarcze;
- spory zbiorowe.
Mediacja, jako interwencja rodzinna, stała się profesjonalną metodą pomocy w latach siedemdziesiątych. Pierwsze ośrodki mediacyjne powstały w Stanach Zjednoczonych, np. (…) w Atlancie w 1974 roku. Od tej pory praktyka mediacyjna znacznie się rozwinęła, powstało wiele modeli pracy, zebrano doświadczenia praktyczne, pozwalające na wypracowanie specyficznych dla mediacji rodzinnych technik postępowania(…). Mediacje rozwodowe (divorce mediation) oraz mediacje w sprawach opiekuńczych (custody mediation) zapoczątkowały rozwój mediacji rodzinnych i do dziś są najbardziej charakterystyczną formą pracy mediatora rodzinnego” (Przybyła-Basista, 2006).
Zobacz również serwis: Mediacja