Zakład Ubezpieczeń Społecznych

W skład ZUS wchodzi centrala, 42 oddziały i podległe im inspektoraty oraz biura terenowe.

Nadzór nad zgodnością działań ZUS z obowiązującymi przepisami sprawuje prezes Rady Ministrów.

Organami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych są prezes ZUS, zarząd i rada nadzorcza.

Do najważniejszych zadań ZUS należy:

• stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych,
• ustalanie uprawnień do świadczeń oraz określanie zasad ich wypłacania,
• pobieranie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• prowadzenie rozliczeń z zakładami pracy i innymi jednostkami z tytułu należnych składek i wypłacanych przez nie świadczeń podlegających finansowaniu przez ZUS,
• prowadzenie indywidualnych kont ubezpieczonych i kont płatników składek,
• kontrolowanie wykonywania przez zakłady pracy obowiązków w zakresie ubezpieczenia społecznego,
• prowadzenie prewencji rentowej.

ZUS administruje m.in. największym funduszem celowym – Funduszem Ubezpieczeń Społecznych, w ramach wyodrębnionych jest 5 funduszy:

• emerytalny (z niego finansowane są emerytury),
• rentowy (z niego finansowane są m.in. renty z tytułu niezdolności do pracy, szkoleniowe, rodzinne i wydatki na prewencję rentową, zasiłki pogrzebowe),
• chorobowy (są z niego finansowane m.in. zasiłki chorobowe i macierzyńskie),
• wypadkowy (są z niego finansowane m.in. renty wypadkowe, koszty prewencji wypadkowej),
• rezerwowy (może być wykorzystany na uzupełnienie niedoborów funduszy rentowego, chorobowego i wypadkowego).