W dniu 1 września 2018 r. znacząco wzrosła wysokość renty socjalnej. Podwyżka jest zasługą tego, że wysokość renty socjalnej została zrównana z wysokością renty minimalnej, co oznacza, że od 1 września 2018 r. renta socjalna wynosi 1029,80 zł brutto. Co więcej, podwyżka świadczenia obowiązuje z mocą od dnia 1 czerwca 2018 r., co oznacza, że osoby uprawnione mogły liczyć na wyrównanie.
Czym jest renta socjalna i komu przysługuje?
Renta socjalna to świadczenie przyznawane przez ZUS osobom pełnoletnim, u których stwierdzono całkowitą niezdolność do pracy (trwałą lub czasową – w przypadku trwałej niezdolności do pracy renta socjalna przyznawana jest na stałe, a w przypadku czasowej niezdolności – na czas niezdolności do pracy). Podstawowym warunkiem przyznania renty socjalnej jest jednak to, że wspomniana całkowita niezdolność do pracy musiała powstać:
- przed ukończeniem 18 roku życia;
- w trakcie nauki (także podczas wakacji lub urlopu dziekańskiego):
- w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25 roku życia,
- w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Wysokość renty socjalnej w 2019 r.
Jak już wspomniano, wysokość renty socjalnej zrównano z wysokością renty minimalnej. Do 1 września 2018 r. renta socjalna wynosiła 865,03 zł brutto. Od dnia 1 września 2018 r. renta socjalna wynosi 1029,80 zł brutto miesięcznie. Ponadto, w marcu 2019 r. czeka nas coroczna waloryzacja rent i emerytur. W projekcie budżetu na przyszły rok znajdziemy informację, że wskaźnik waloryzacji na przyszły rok ma wynieść 103,26 proc. Oznacza to, że (o ile wskaźnik waloryzacji nie ulegnie zmianie) w marcu 2019 r. renta socjalna wzrośnie o 3,26 proc osiągając kwotę 1063,35 zł brutto.
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.
Jak ubiegać się o rentę socjalną?
Aby uzyskać rentę socjalną należy złożyć wniosek o rentę socjalną we właściwej miejscowo jednostce ZUS – można to zrobić na miejscu, a także za pomocą poczty. Istnieje również możliwość by w imieniu osoby uprawnionej, wniosek złożył:
- przedstawiciel ustawowy (np. rodzic w imieniu dziecka);
- opiekun prawny;
- kierownik ośrodka pomocy społecznej, jeśli zostanie poproszony o pomoc;
- opiekun faktyczny (gdy złoży oświadczenie o sprawowaniu faktycznej opieki i potwierdzi je wójt, burmistrz lub prezydent miasta albo osoba przez nich upoważniona);
- inna osoba, której nadano pisemne pełnomocnictwo.
Do wniosku należy załączyć dokumenty potwierdzające twoje prawo do renty socjalnej, a więc np.:
- zaświadczenie ze szkoły lub uczelni (jeśli się uczysz);
- zaświadczenie o stanie zdrowia (zaświadczenie OL-9) od lekarza sprawującego nad Tobą opiekę - takie zaświadczenie powinno zostać wystawione nie wcześniej niż miesiąc przed datą złożenia wniosku;
- inna dokumentacja medyczna, która może potwierdzić Twój stan zdrowia (np. wyniki badań albo karty z leczenia szpitalnego) – możesz dołączyć informacje na naszym druku OL-9A);
- dokumenty od pracodawcy (jeżeli jesteś zatrudniony):
- zaświadczenie o terminie zawartej umowy i kwocie osiąganego przychodu,
- wywiad zawodowy (na naszym druku OL-10),
- oświadczenie czy jesteś właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości rolnej, która przekracza 5 hektarów.
Wniosek wraz z pełną dokumentacją można złożyć w każdym czasie, jednak ZUS doradza pośpiech, zwłaszcza w przypadku osób niepełnoletnich, które powinny złożyć wniosek w miesiącu, w którym osiągną pełnoletność.
ZUS ma obowiązek wydać decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania renty socjalnej, w ciągu 30 dni od daty wyjaśnienia ostatniej okoliczności, która miałaby wpływ na przyznanie tego świadczenia. Jeśli nie zgadasz się z decyzją lekarza orzecznika ZUS możesz złożyć odwołanie do komisji lekarskiej ZUS, w ciągu 14 dni kalendarzowych od dnia, w którym dostaniesz orzeczenie.
W sytuacji gdy ZUS odmówił Ci prawa do renty socjalnej, w ciągu miesiąca od otrzymania decyzji, możesz odwołać się do Sądu Okręgowego — Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Odwołanie składa się w oddziale ZUS, który wydał decyzję.
Kto nie ma prawa do renty socjalnej?
Renta socjalna nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury, uposażenia w stanie spoczynku, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej lub pobierającej świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych, renty strukturalnej, a także osobie uprawnionej do zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Renta socjalna nie przysługuje również osobie będącej właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych. Osobie będącej współwłaścicielem nieruchomości rolnej nie przysługuje renta socjalna, jeśli udział tej osoby przekracza 5 ha przeliczeniowych.
Opracowano na podstawie:
Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1340 z późn. zm.)