Czym jest renta socjalna?
Renta socjalna jest świadczeniem przysługującym osobom pełnoletnim w związku z niemożnością podjęcia przez nie jakiejkolwiek pracy.
Kto przyznaje i wypłaca rentę socjalną?
Od 1 października 2003 r. organem właściwym do przyznawania i wypłaty renty socjalnej jest właściwa jednostka organizacyjna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wcześniej były to ośrodki pomocy społecznej.
Rentę przyznaje się na wniosek osoby ubiegającej się lub jej przedstawiciela ustawowego, a także innej osoby albo kierownika ośrodka pomocy społecznej.
Zobacz również: Waloryzacja rent i emerytur 2013
Kto ma prawo do renty socjalnej?
Prawo do renty socjalnej przysługuje, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej:
- osobom posiadającym obywatelstwo polskie zamieszkującym i przebywającym ma terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- cudzoziemcom zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie: zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy albo ochrony uzupełniającej,
- obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz członkom ich rodzin posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Komu przysługuje renta socjalna?
Renta socjalna przysługuje tylko osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
- przed ukończeniem 18. roku życia,
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, przed ukończeniem 25. roku życia,
- w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Pełnoletni jest to osoba, która ukończyła 18. rok życia, a także kobieta, która zawarła związek małżeński po ukończeniu 16, ale przed ukończeniem 18 lat.
Zobacz również: Kto ma prawo do renty powypadkowej
Rodzaje renty socjalnej
Stała renta socjalna przysługuje, jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała.
Natomiast renta socjalna okresowa przyznawana jest, jeśli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa.
Całkowitą niezdolność do pracy, a także okres jej trwania, ustala lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska. Osobą, która utraciła całkowitą zdolność do pracy jest osoba niezdolna do wykonywania jakiejkolwiek pracy.
Komu nie przysługuje renta socjalna?
Renta socjalna nie przysługuje osobie:
- uprawnionej do emerytury, uposażenia w stanie spoczynku, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej lub pobierającej świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych, renty strukturalnej, a także osobie uprawnionej do zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
- będącej właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych, a także współwłaścicielowi takiej nieruchomości, jeśli jego udział przekracza 5 ha przeliczeniowych,
- tymczasowo aresztowanej lub odbywającej karę pozbawienia wolności, za ten okres,
- która pobiera rentę rodzinną w wysokości przekraczającej 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Zobacz również: Dodatek kompensacyjny do renty
Wysokość renty socjalnej
Renta socjalna wynosi 84% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Od 1 marca 2012 r. do 28 lutego 2013 r. kwota najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 799,18 zł.
Renta socjalna waloryzowana jest na zasadach i w trybie określonym dla emerytur i rent z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, dokonuje jej jednostka organizacyjna Zakładu lub organ emerytalno-rentowy.
Renta socjalna podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a więc jej wysokość pomniejszona jest o zaliczkę na podatek dochodowy, jak również składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Zawieszenie prawa do renty socjalnej
Prawo do renty socjalnej zawiesza się za miesiąc, w którym przychody zostały osiągnięte w łącznej kwocie wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Kwota ta za III kwartał 2012 r. wynosi 2 457,20 zł.
Prawo do renty socjalnej ulega zawieszeniu w razie osiągania, przez osobę pobierająca świadczenie rentowe przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego i jest to zatrudnienie, służba, inna praca zarobkowa albo prowadzenie działalności pozarolniczej a także pobierane zasiłki chorobowe, macierzyńskie i opiekuńcze oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego, jak również z tytułu działalności artystycznej lub twórczej. Renta socjalna ulega także zawieszeniu w przypadku osiągania przychodu z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
W przypadku osiągnięcia przychodu w kwocie powodującej zawieszenie prawa do renty socjalnej przez osobę pobierająca, jest ona lub jej przedstawiciel ustawowy zobowiązana niezwłocznie powiadomić organ wypłacający w formie pisemnego oświadczenia.
Polecamy serwis: praca
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2003 r. Nr 135. poz. 1268 ze zm.),
Komunikat Prezesa zakładu ubezpieczeń społecznych z dnia 15 listopada 2012 r. w sprawie kwoty przychodu odpowiadającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za III kwartał 2012 r. ogłoszonego do celów emerytalnych.