Osoby, które są uprawnione do renty, zarówno z tytułu całkowitej, jak i częściowej niezdolności do pracy, mogą podczas posiadania tychże uprawnień podejmować pracę zarobkową. Jeśli jednak praca przez nich podjęta, jest działalnością podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego lub wykonywaną służbą, ich możliwości są tu znacznie ograniczone.
Do działalności stanowiących tytuł do ubezpieczeń społecznych, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych zalicza m.in. osoby, które wykonują prace na podstawie umowy o pracę oraz umowy o pracę nakładczą, osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło.
Przychód uzyskiwany przez rencistę z tytułu wykonywania działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych, wpływa na zawieszenie lub zmniejszenie przysługującego mu świadczenia.
Zobacz również: Waloryzacja rent i emerytur 2013
Jeżeli emeryt wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę oraz dodatkowo w ramach umowy zlecenia z innym niż pracodawca podmiotem, na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia wpływ ma wynagrodzenie z obydwu umów.
Prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.
Prawo do emerytury oraz renty z tytułu niezdolności do pracy oraz, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego W razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia. Ustawa określa wobec tego dwie kwoty graniczne. Jeśli przychód rencisty przekroczy niższą kwotę graniczną, ale nie przekroczy wyższego progu granicznego (pomiędzy 70 %, a 130 %) świadczenie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ulegnie zmniejszeniu, o kwotę przekroczenia tego limitu, nie więcej niż o maksymalną kwotę zmniejszenia ustaloną dla emerytury w danym okresie, W przypadku, gdy przychód rencisty przekroczy wyższy próg (130 %), świadczenie ulega zawieszeniu.
Polecamy serwis: Dodatki do renty
Progi zarobkowe zmieniają się raz na kwartał ( 1 marca, 1 czerwca, 1 września i 1 grudnia) każdego roku. Z kolei maksymalna kwota zmniejszeni poszczególnych rodzajów świadczeń zmienia się raz na rok, wraz z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych.
Aktualna kwota progów zarobkowych, według komunikatu Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynosi:
2 457,20 zł (niższa kwota graniczna),
4 563,30 zł (wyższa kwota graniczna).
Maksymalna kwota zmniejszenia poszczególnych rodzajów świadczeń wynosi obecnie zaś:
528,00 zł - dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
396,03 zł - dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych