Zasady przyznawania rent w Polsce
Na podstawie ustawy emerytalnej, czyli ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Emerytalnych przysługują: renta z tytułu niezdolności do pracy, renta rodzinna oraz renta szkoleniowa. Kwestię przyznawania renty socjalnej reguluje odrębna ustawa.
Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy oraz jego niezdolność do pracy powstała w ściśle określonych okresach. ZUS przyzna prawo do renty szkoleniowej, jeżeli lekarz orzecznik, na podstawie przeprowadzonego badania lekarskiego orzeknie, że osoba jest niezdolność do pracy, a przekwalifikowanie zawodowe jest celowe.
Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Renta rodzinna przysługuje także uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Do renty rodzinnej uprawnieni są następujący członkowie rodziny: dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione, przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej, małżonek (wdowa i wdowiec) oraz rodzice.
Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej, zamieszkałej na terenie Polski, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało: przed ukończeniem 18 roku życia albo w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej przed ukończeniem 25 roku życia albo w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Zasady przyznawania rent w krajach Unii Europejskiej
Przy ustalaniu prawa do polskiej renty Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnia zagraniczne okresy ubezpieczenia lub zamieszkania w państwach członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Szwajcarii lub w państwach, z którymi Polska podpisała odpowiednie umowy o zabezpieczeniu społecznym.
Zobacz także: Renta dla osób pracujących za granicą
We Francji renta z tytułu niezdolności do pracy ma na celu zapewnienie pracownikowi, który stał się niezdolny do pracy rekompensaty, za utracone wynagrodzenie. Można wyróżnić 3 kategorie świadczeń rentowych. W przypadku pierwszej grupy, mamy do czynienia z niepełnosprawnymi, którzy dysponują zdolnością do wykonywania pracy zawodowej. W drugiej grupie znajdują się niepełnosprawni niezdolni do wykonywania pracy zawodowej. Trzecia grupa dotyczy niepełnosprawnych sklasyfikowanych w drugiej grupie, którzy dodatkowo muszą korzystać z pomocy osoby trzeciej w podstawowych czynnościach życia codziennego.
Zobacz także: Na jakich zasadach przyznawana jest renta inwalidzka we Francji
Pracownik w Wielkiej Brytanii, który jest niezdolny do pracy przez okres roku 52 tygodni może liczyć na zamianę swojego zasiłku na rentę z tytułu niezdolności do pracy. Renta wypadkowa przysługuje pracownikom, którzy stali się niepełnosprawni na skutek wypadku przy pracy. Pracownikom, którzy ulegli chorobie lub doznali uszczerbku na zdrowiu spowodowanego pracą zawodową przysługuje renta chorobowa.
Zobacz także: Na jakie renty można liczyć w Wielkiej Brytanii
W Niemczech rentę z tytułu ograniczenia zdolności zarobkowych otrzymuje się przez okres jedynie trzech lat. Po okresie trzech lat stan zdrowia rencisty podlega ponownemu badaniu i, jeżeli jest to konieczne, okres wypłaty renty ulega przedłużeniu.
Zobacz także: Renta z tytułu ograniczonych zdolności zarobkowych w Niemczech
Renta rodzinna przysługuje w związku ze śmiercią pracownika jego najbliższej rodzinie. W przypadku, gdy zgon pracownika nastąpił w następstwie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, członkowie jego rodziny pozostali przy życiu otrzymają miesięczną rentę stanowiącą odsetek ostatniego rocznego wynagrodzenia pobranego przez zmarłego. Prawo do renty z tytułu niezdolności uzależnione jest od spełnienia dwóch warunków. Po pierwsze musi istnieć choroba fizyczna lub umysłowa, która powoduje całkowitą i trwałą niezdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Po drugie musi zostać spełniony warunek długiego okresu ubezpieczenia i opłacania składek.
Zobacz także: Renta inwalidzka i renta rodzinna we Włoszech
W Holandii po roku niezdolności do pracy, pracownikowi przysługuje prawo do wystąpienia o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Wcześniej chory ma prawo do zasiłku chorobowego. W prawie holenderskim można wyróżnić 7 kategorii niepełnosprawności.
Zobacz także: Na jakich zasadach Polak może otrzymać rentę w Holandii