Renta inwalidzka w pytaniach i odpowiedziach

Katarzyna Wiśniewska - ekspert z zakresu emerytur i rent
rozwiń więcej
Postępowanie w sprawie przyznania renty wszczyna się wyłącznie na podstawie wniosku osoby zainteresowanej. / inforCMS
Renta inawlidzka przyznawana jest osobie całkowicie lub częściowo niezdolnej do pracy. Przyznawana jest w przypadku braku nadziei na odzyskanie zdolności do pracy. Wypłacana jest przez Zakłada Ubezpieczeń Społecznych.

Utrata prawa do renty

Mam 57 lat, po 26 latach pracy otrzymywałam przez 14 lat rentę i obecnie zostałam uznana za zdolną do pracy. Co dalej robić?

Z przekazanych informacji wynika, że po utracie prawa do renty może pani ubiegać się o przyznanie świadczenia przedemerytalnego. Prawo do tego świadczenie przysługuje bowiem m.in. osobie, która zarejestrowała się w powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, kobieta ukończyła wiek 55 lat oraz osiągnęła okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 20 lat.

Dodaję, że warunek terminowego zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy zostanie spełniony także wówczas, gdy osoba, która utraciła prawo do renty, zarejestruje się w tym urzędzie w ciągu 30 dni od wydania decyzji odmawiającej przyznania renty na dalszy okres.

Pani będąc w wieku 57 lat, posiadając 26-letni staż pracy oraz pobierając przez 14 lat rentę z tytułu niezdolności do pracy, do której ustało prawo - spełnia wymienione wyżej warunki i mogłaby zatem wnioskować o przyznanie świadczenia przedemerytalnego.

Jednakże istotne jest to, że o świadczenie przedemerytalne może być przyznane po upływie co najmniej 6 miesięcznego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych oraz jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

  • osoba nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;
  • w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;
  • złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nie przekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy zaświadczenia potwierdzającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Podstawa prawna: art.2 ust.1 pkt 4 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych

Renta z powodu choroby

Mam 44 lata. Przepracowałam w Polsce 10 lat. Od 14 lat pozostaję bez pracy. Trzy lata temu zachorowałam na Reumatoidalne zapalenie stawów. Zwracam się z prośbą o udzielenie mi informacji. Czy w mojej sytuacji mam prawo ubiegać się o przyznanie renty z tytułu mojej choroby. Jeżeli tak to, jakie dokumenty powinnam przedstawić.

W celu uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS - osoba zainteresowana musi spełnić łącznie następujące warunki:

  • posiadania co najmniej częściowej niezdolności do pracy,
  • posiadania wymaganego, stosownie do wieku, w którym u danej osoby powstała niezdolność do pracy, okresu składkowego i nieskładkowego,
  • niezdolność do pracy musi powstać w czasie okresu składkowego (np. ubezpieczenia, zatrudnienia pobierania zasiłku dla bezrobotnych) lub w czasie okresu nieskładkowgo (np. w okresie pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego), albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Wymagany do przyznania renty okres składkowy i nieskładkowy zróżnicowany jest w zależności od wieku, w którym u danej osoby powstała niezdolność do pracy. Okres ten wynosi 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Pięcioletni okres składkowy i nieskładkowy wymagany od osoby, której niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, musi przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przypadającego przed dniem zgłoszenia wniosku o rentę albo powstania niezdolności do pracy

Dodaję, że warunek wymieniony w ostanim punkcie nie musi być spełniony w przypadku kobiety, która jest całkowicie niezdolna do pracy i ma 20-letni okres składkowy i nieskładkowy.

Oceny stanu zdrowia, a więc oceny, czy dana osoba jest niezdolna do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik ZUS. Lekarz orzecznik dokonuje również ustalenia daty powstania niezdolności do pracy.

Postępowanie w sprawie przyznania renty wszczyna się wyłącznie na podstawie wniosku osoby zainteresowanej. Do takiego wniosku należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia, wydane przez lekarza, pod którego opieką lekarską znajduje się osoba ubiegająca się o rentę, a także inną dokumentację medyczną, będącą w posiadaniu osoby ubiegającej o rentę.

Zobacz: Czy od decyzji organu rentowego można się odwołać

Ponadto do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe, a także zaświadczenie o wysokości osiąganego wynagrodzenia dla celów ustalenia podstawy wymiaru renty ( druk ZUS Rp-7).

Podstawa prawna: art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Renta inwalidzka a emerytura

Czy pobyt na rencie inwalidzkiej w latach 1996-2004 zaliczany jest jako okres nieskładkowy - do stażu emerytalnego?

Przy ustalaniu prawa do emerytury dla osoby, która osiągnęła wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn i utraciła prawo do renty z tytułu niezdolności z powodu odzyskania zdolności do pracy, uwzględnia się również okresy pobierania tej renty. Okresy te uwzględnia się w zakresie niezbędnym do przyznania emerytury.

Okres pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy (wcześniej renty inwalidzkiej) podlega zatem uwzględnieniu, jeżeli okresy składkowe, nieskładkowe oraz okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w tym gospodarstwie są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, który dla kobiety wynosi 20 lat, a dla mężczyzny 25 lat.

Ponadto okresów pobierania renty, nie uwzględnia się jeżeli pokrywają się z okresami składkowymi i nieskładkowymi oraz okresami pracy w gospodarstwie rolny. Okresy te wymienione zostały w art. 6,7 i 10 ustawy emerytalnej.

Dodać należy, że okres pobierania renty nie jest okresem składkowym ani okresem nieskładkowym. Oznacza to, że okres ten podlega uwzględnieniu przy ustalaniu prawa do emerytury natomiast nie podlega uwzględnieniu przy obliczaniu wysokości tego świadczenia.

Podstawa prawna: art. 10a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Orzeczenie niepełnosprawności

Mąż ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności. Jaką powinien posiadać grupę przyznana przez ZUS. Czy orzeczenie o niepełnosprawności ma wpływ na przyznanie grupy przez ZUS?

Orzeczenie lekarskie orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji – traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Jednakże orzeczenie ustalające stopień niepełnosprawności wydane przez powiatowy czy też wojewódzki zespół do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności – stanowi podstawę do przyznania ulg i uprawnień innych niż renta z tytułu niezdolności do pracy. Orzeczenie takie nie przekłada się na odpowiedni stopień niezdolności do pracy i tym samym nie może stanowić podstawy do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy.

Dla organu rentowego – podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń, do których prawo uzależnione jest od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji jest wyłącznie orzeczenie lekarza orzecznika ( komisji lekarskiej) ZUS.

Orzeczenie określające stopień niepełnosprawności może być natomiast pomocne dla lekarza orzecznika ZUS – przy dokonywaniu oceny stanu zdrowia i wydaniu stosownego orzeczenia.

Podstawa prawna: art.14 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Zobacz serwis: Renty

Prawo
Ten QUIZ z logiki sprawdzi czy myślisz strategicznie. Nie będzie zbyt trudno. 6/9 to będzie mistrzostwo
19 lis 2024
Ten quiz sprawdzi nie tyle Waszą wiedzę, co logiczne myślenie. Nad pytaniami trzeba się nieco zastanowić, wykazać się odrobiną sprytu i wydedukować, jaka odpowiedź jest tą prawidłową. Pytania nie są zbyt trudne, ale nad niektórymi trzeba się zastanowić przez dłuższą chwilę. Komplet punktów zdobędą prawdziwi stratedzy logicznego myślenia.
Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot?
18 lis 2024

Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot? Komisje sejmowe we wtorek rozpatrzą informacje nt. przygotowania podstawy programowej i harmonogramu prac.

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia. Trzy projekty w Sejmie
18 lis 2024

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia dotycząca podstawy wyliczania oraz opłacania składki zdrowotnej. Trzy projekty w Sejmie

Prawo budowlane do zmiany. Nowe garaże i piwnice muszą być miejscami doraźnego schronienia
18 lis 2024

Konieczne są zmiany w prawie budowlanym. Ponieważ od 2026 roku piwnice i garaże w nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i blokach mieszkalnych będą musiały być tak zaprojektowane, by móc stworzyć w nich miejsca doraźnego schronienia.

Nowe przedmioty w szkole. Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska od roku szkolnego 2025/2026
18 lis 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzeniem wprowadzającym do szkół nowe przedmioty: edukację zdrowotną i edukację obywatelską. Projekt trafił do konsultacji społecznych.

QUIZ Szybka 10 z wiedzy ogólnej. Rozruszaj swój mózg
18 lis 2024
Jesienią nie zapominasz o aktywności fizycznej? Świetnie, ale pamiętaj też o gimnastyce umysłu. Szybka 10 pytań z wiedzy ogólnej to doskonałe ćwiczenie na rozruszanie mózgu.
B2B (samozatrudnienie) zamiast umowy o pracę. Wady i zalety. Komu się opłaca taka forma współpracy zarobkowej?
18 lis 2024

Przejście na model współpracy B2B (tzw. samozatrudnienie) to decyzja, która daje większą niezależność i możliwość rozwoju, ale wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Popularność tego rozwiązania wciąż rośnie szczególnie w branżach takich jak IT, consulting czy marketing. Dodatkowo - nie wszystkie firmy oferują dziś zatrudnienie na umowę o pracę. Często to właśnie nowe możliwości zawodowe i wyższe wynagrodzenie na B2B skłaniają do założenia własnej działalności gospodarczej. Jeśli stoisz przed takim wyborem zapoznaj się z korzyściami, jakie daje Ci współpraca w formie B2B, ale także jakie obowiązki Cię czekają jako przedsiębiorcę.

Cena prądu w 2025 roku. Gospodarstwa domowe nadal z gwarantowaną ceną maksymalną 500 zł netto za 1 MWh
18 lis 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce przedłużenia na 2025 rok obowiązywania mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych, ustalonej na niższym poziomie niż cena, która wynika z zatwierdzonych taryf dla energii elektrycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 18 listopada 2024 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców (…).

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany
18 lis 2024

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany. Kto podlega obowiązkowi szkolnemu? Do kiedy trwa obowiązek szkolny? Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem.

Vouchery Biedronki - reklamy nie wyjaśniają precyzyjnie zasad. Prezes UOKiK stawia zarzuty. Grozi kara do 10% obrotu
18 lis 2024

Na początku 2024 roku, 31 stycznia i 14 lutego, w sklepach Biedronka odbyły się jednodniowe akcje promocyjne – „Specjalna Środa” i „Walentynkowa Środa”. Klienci byli zachęcani do kupienia określonych produktów, za które mieli otrzymać „Zwrot 100% na voucher”. Okazało się jednak, że przedsiębiorca w przekazach reklamowych nie informował jasno o zasadach akcji. Prezes UOKiK postawił spółce Jeronimo Martins Polska zarzut naruszenia zbiorowych interesów konsumentów za co grozi kara do 10 proc. obrotu.

pokaż więcej
Proszę czekać...