Kiedy wypadek przy pracy daje prawo do renty powypadkowej
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Wypadek przy pracy, aby upoważniał do świadczenia rentowego musi nastąpić: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych, podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia lub też w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. Wypadek przy pracy musi spowodować uraz, czyli uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego.
Zobacz także: Definicja wypadku przy pracy
Jakie świadczenia przysługują z tytułu wypadku przy pracy
Objęcie ubezpieczeniem wypadkowym gwarantuje pracownikowi prawo, który uległ wypadkowi przy pracy wiele świadczeń. Z tytułu wypadku przy pracy przysługują następujące świadczenia:
- zasiłek chorobowy,
- świadczenie rehabilitacyjne,
- zasiłek wyrównawczy,
- jednorazowe odszkodowanie,
- renta z tytułu niezdolności do pracy, w tym renta szkoleniowa,
- renta rodzinna,
- dodatek pielęgnacyjny,
- dodatek do renty rodzinnej - dla sieroty zupełnej,
- pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne.
Warunki otrzymania renty powypadkowej
Jednym ze świadczeń przysługujących osobie, która uległa wypadkowi przy pracy jest renta z tytułu niezdolności do pracy. Renta taka zwana jest często rentą wypadkową lub powypadkową. Pracownikowi przysługuje renta stała, jeśli niezdolność do pracy jest trwała, czyli gdy nie ma rokować odzyskania zdolności do pracy lub renta okresowa, gdy istnieją szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Oceny zdolności do pracy, jej stopnia dokonuje lekarz orzecznik lub komisja lekarska.
Wysokość renty powypadkowej ustalana jest na zasadach przewidzianych dla ustalania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W związku z tym wysokość renty powypadkowej ustala się następująco:
- 24 proc. kwoty bazowej,
- 1,3 proc. podstawy wymiaru renty za każdy rok okresów składkowych,
- 0,7 proc. podstawy wymiaru renty za każdy rok okresów nieskładkowych oraz
- 0,7 proc. podstawy wymiaru renty ze każdy okres okresów brakujących do pełnych 25 lat okresów składowych i nieskładkowych przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista ukończyłby 60 lat.
Renta z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego nie może być niższa niż 80 proc. podstawy jej wymiaru dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy oraz 60 proc. podstawy jej wymiaru dla osoby częściowo niezdolnej do pracy.
Zobacz także: Jakie renty może uzyskać osoba, która uległa wypadkowi w pracy
Kiedy renta powypadkowa nie przysługuje
Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego, czyli także renta z tytułu niezdolności do pracy nie przysługują pracownikowi, jeżeli wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
Renta nie przysługuje także pracownikowi, który będąc w stanie nietrzeźwym lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, ze pracownik znajdował się w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, płatnik składek kieruje pracownika na badanie niezbędne do ustalenia zawartości alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie. Co ważne pracownika ma obowiązek poddać się temu badaniu. Odmowa poddania się badaniu lub inne zachowanie uniemożliwiające jego przeprowadzenie powoduje pozbawienie prawa do renty, chyba że pracownik udowodni, że miały miejsce przyczyny, które uniemożliwiły poddanie się badaniu.
Natomiast w przypadku zbiegu renty powypadkowej i emerytury wypłaca się zależnie od wyboru uprawnionego przysługującą rentę powypadkową powiększoną o połowę emerytury lub emeryturę powiększoną o połowę renty.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych