Renta inwalidzka Vademecum

Ewa Ryś
rozwiń więcej
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje rentę z tytułu niezdolności do pracy w formie decyzji. fot. Fotolia / Fotolia
Renta inwalidzka to potoczna nazwa renty z tytułu niezdolności pracy. Przysługuje ona, jak sama nazwa wskazuje osobie, która stała się niezdolna do pracy, czy to wskutek choroby, czy wypadku przy pracy.

Kto ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy wymaga spełnienia trzech warunków. Po pierwsze renta przysługuje osobie ubezpieczonej, która jest niezdolna do pracy. Po drugie osoba ubiegająca się o rentę musi się legitymować odpowiednimi okresami składkowymi i nieskładkowymi. Okresy składkowe, to okresy aktywności zawodowej, za które były za ubezpieczonego składki. Okresy nieskładkowe to okresy, za które co prawda nie były opłacane składki, ale ze względu na ich szczególny charakter są uwzględniane przy przyznawaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Trzecim warunkiem niezbędnym do uzyskania renty jest wymóg, aby niezdolność do pracy powstała w określonych ustawą okresach składkowych i nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Zobacz także: Kto ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

Jak wspomniano wyżej na prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy mają posiadane przez osobę ubiegającą się o rentę okresy składkowe i nieskładkowe. Okres składkowy i nieskładkowy wymagany do przyznania renty uzależniony jest od wieku osoby, w jakim powstała niezdolność do pracy. Okres ten wynosi:

  • 1 rok, jeśli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
  • 2 lata, jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat,
  • 3 lata, jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat,
  • 4 lata, jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat,
  • 5 lat, jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Zobacz także: Na jakich zasadach przyznawana jest renta z tytułu niezdolności do pracy

Renta zostaje przyznana ze względu na niezdolność ubezpieczonego do pracy. To właśnie od stopnia niezdolności do pracy zależy, jakiego rodzaju rentę otrzyma rencista. Możemy wyróżnić stałą i okresową rentę z tytułu niezdolności do pracy. Stała renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobie, której niezdolność do pracy została uznana za trwałą. Natomiast okresowa renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje, jeśli niezdolność do pracy ma charakter czasowy.

Zobacz także: Jakie mamy rodzaje rent z tytułu niezdolności do pracy

Niezdolność do pracy

Niezdolność do pracy to całkowita lub częściowa utrata zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu, która nie rokuje odzyskania zdolności po przekwalifikowaniu.

Częściowa niezdolność do pracy, to utrata w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z posiadanym przez ubezpieczonym poziomem kwalifikacji. Natomiast całkowita niezdolność do pracy, to utrata zdolności do  wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Zobacz także: Czym jest niezdolność do pracy

Zobacz także: Kiedy niezdolność do pracy uzasadnia przyznanie renty

O niezdolności do pracy orzeka lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dokonuje tego w formie orzeczenia. W celu wydania orzeczenia lekarz orzecznik ocenia niezdolności do pracy. Co oznacza, że określa on datę powstania niezdolności do pracy, trwałość lub przewidywany okres niezdolności do pracy oraz stopień niezdolności.

Zobacz także: Kto orzeka o niezdolności do pracy do celów rentowych

Niezdolność do pracy orzekana jest na okres nie dłuższy niż 5 lat. Niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat w przypadku, jeśli nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu.

W razie pogorszenia stanu zdrowia rencista może zgłosić wniosek o zmianę dotychczasowego stopnia niezdolności do pracy.

Zobacz także: Jak zmienić stopień niezdolności do pracy

Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje rentę z tytułu niezdolności do pracy w formie decyzji. Aby, jednak mógł decyzję wydać osoba zainteresowana otrzymaniem renty musi złożyć wniosek. Prawo przewiduje specjalny druk ZUS Rp-1 na wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Wniosek wraz z niezbędnymi dokumentami może złożyć sam zainteresowany lub jego pełnomocnik. Miejscem, w którym należy złożyć wniosek jest jednostka ZUS właściwa ze względu na miejsce zamieszkania rencisty.

Zobacz także: Jak napisać wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy

Zobacz także: Jak zgłosić wniosek o dalsze prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

Prawo
Bon energetyczny 2024 – wniosek o wypłatę. Wzór urzędowy MKiŚ do wydruku
03 lip 2024

Minister Klimatu i Środowiska przygotował wzór wniosku o wypłatę bonu energetycznego, który można składać od 1 sierpnia do 30 września 2024 r. Wzór ten został opublikowany 2 lipca 2024 r. w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Publikujemy poniżej ten wzór oraz plik druku (.docx) do wydruku.

Kto nie dostanie 800+ w lipcu 2024 r.
03 lip 2024

1 czerwca rozpoczął się nowy okres świadczeniowy w programie Rodzina 800+, potrwa do 31 maja 2025 r. Rodzice i opiekunowie mogli do końca czerwca 2024 r. składać wnioski, aby zachować gwarancję wypłaty świadczenia na cały okres. Co z wnioskami złożonymi po tym terminie? Kto nie musi się martwić niezłożeniem wniosku? Wyjaśniamy. 

Ułatwienie dla wielu pacjentów uprawnionych do bezpłatnych leków. MZ przygotowało projekt zmian
03 lip 2024

Dotychczas lekarze psychiatrzy nie mogli wystawiać recept na bezpłatne leki. To jednak ma się zmienić. Problem sygnalizował Rzecznik Praw Obywatelskich. Ministerstwo Zdrowia przygotowało projekt nowelizujący obecne przepisy.

Rekordzista alimenciarz zalega dzieciom 973 tys. złotych
03 lip 2024

Jakie długi mają alimenciarze? Według danych KRD, w 94% przypadków dłużnikami są mężczyźni. Przeciętny wiek to 46-55 lat. Czy liczba osób zalegających wzrosła od ubiegłego roku? Z jakimi kwotami zalegają? 

Od lipca 2024 r. w większości gmin wzrosły opłaty za żłobki. A to dopiero początek. Największy skok cen będzie jesienią.
02 lip 2024

Od lipca 2024 r. w większości gmin wzrosły opłaty za żłobki. A to dopiero początek. Największy skok cen będzie jesienią. Liczba miejsc w publicznych żłobkach jest ograniczona, a co za tym idzie, rodzice muszą korzystać z oferty prywatnych placówek. Te zaś postanowiły maksymalnie wykorzystać wzrost dopłat z 400 zł żłobkowego na 1500 zł nowego świadczenia.

Podwyżka świadczeń z funduszu alimentacyjnego jeszcze w 2024 r.? Takie są założenia projektu
02 lip 2024

Na tę zmianę czeka wielu rodziców pobierających świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Resort rodziny przygotował projekt, który ma na celu podwyższenie maksymalnej kwoty wsparcia do 1000 zł. Jaki jest aktualny etap prac legislacyjnych? Czy jest szansa, że ta podwyżka zaczęłaby obowiązywać już w okresie świadczeniowym 2024/2025?

Podatek zdrowotny zamiast składki. Zapłacą także podatnicy CIT. Założenia projektu już gotowe do przekazania ministrowi finansów
02 lip 2024

W dniu 2 lipca 2024 r. wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny poinformował PAP, że założenia projektu ustawy o tzw. podatku zdrowotnym są gotowe do przekazania ministrowi finansów Andrzejowi Domańskiemu. Wyjaśnił, że pomysł zakłada "zmianę systemową", dlatego Lewica czeka na zielone światło, by móc dalej pracować nad projektem.

Ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z podróży - kiedy warto je wykupić?
02 lip 2024

Podróżowanie to nie tylko przyjemność, ale także spore wydatki. Z reguły planujemy wyjazdy z odpowiednim wyprzedzeniem, rezerwując bilety lotnicze, noclegi czy wycieczki. Co jednak, jeśli w tzw. międzyczasie wystąpią nieprzewidziane okoliczności i trzeba będzie zrezygnować z podróży? Życie bywa nieprzewidywalne, a różne sytuacje mogą wymusić zmianę planów – od nagłej choroby, przez kradzież dokumentów niezbędnych w podróży, aż po nieoczekiwane zdarzenia rodzinne. W takich przypadkach nieocenione okazuje się ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z podróży.

Na to czekali rodzice. Rewolucja na talerzach dzieci. W żłobku, przedszkolu i szkole. Czego będą dotyczyły zmiany?
03 lip 2024

Na to czekało wielu rodziców. Szykuje się rewolucja na talerzach dzieci w żłobku, przedszkolu i szkole. Alergie i nietolerancje pokarmowe stają się coraz bardziej powszechne, a rodzice coraz częściej mierzą się z problemami związanymi z koniecznością dostosowania sposobu żywienia dziecka do jego potrzeb zdrowotnych.

Cło na jaja, cukier i owies z Ukrainy już teraz. Kontyngenty bezcłowe w 2025 roku
02 lip 2024

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi informuje, że 18 czerwca 2024 r. Komisja Europejska uruchomiła w imporcie owsa z Ukrainy automatyczny mechanizm ochronny (ATM). 2 lipca 2024 r. ten sam mechanizm został uruchomiony w imporcie jaj oraz cukru z Ukrainy. ATM polega na objęciu tych produktów cłami do końca 2024 roku.

pokaż więcej
Proszę czekać...