Osobom, które utraciły zdolność do wykonywania pracy w dotychczasowym zawodzie i spełniają trzy warunki, przysługuje z ZUS świadczenie nazywane rentą szkoleniową.
- Komu przysługuje renta szkoleniowa?
- Jak długo można pobierać rentę szkoleniową?
- Jaka jest wysokość renty szkoleniowej?
Komu przysługuje renta szkoleniowa?
Rentę szkoleniową może otrzymać osoba, w stosunku do której została orzeczona celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie, i która spełnia łącznie trzy warunki:
1) jest niezdolna do pracy,
2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,
3) niezdolność do pracy powstała w okresach wymienionych w ustawie emerytalnej (np. w okresie ubezpieczenia lub opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w określonej wysokości) albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów, chyba że ubezpieczony udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.
Okresy składkowe wymagane do uzyskania renty szkoleniowej:
- 1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
- 2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat,
- 3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat,
- 4 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat,
- 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.
Od warunku dotyczącego okresów składkowych istnieją wyjątki:
1) jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa powyżej, warunek posiadania wymaganego stażu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy posiadał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe;
2) okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 5 lat dla osoby, której niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy, chyba że ubezpieczony udowodnił okres składkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy;
3) okres składkowy i nieskładkowy nie jest wymagany, jeżeli niezdolność do pracy jest skutkiem wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Jak długo można pobierać rentę szkoleniową?
Renta jest przyznawana na okres 6 miesięcy, który ulega wydłużeniu na czas niezbędny do przekwalifikowania zawodowego, jednak nie dłużej niż o 30 miesięcy. Co istotne, renta nie przysługuje w razie osiągania przychodu, bez względu na jego wysokość.
Jaka jest wysokość renty szkoleniowej?
Renta szkoleniowa jest równa 75% podstawy wymiaru renty, ale nie może być niższa niż najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy, która od marca 2023 r. wynosi 1191,33 zł. W marcu 2024 r. kwota ta zostanie zwaloryzowana i będzie wynosiła 1337,86 zł. W przypadku, gdy niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy wyniknęła w następstwie wypadku w pracy lub choroby zawodowej, wówczas renta szkoleniowa wypłacana jest z funduszu wypadkowego i wynosi 100% podstawy wymiaru renty.
Podstawa prawna
ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251 ze zm.)