Podstawa prawna i katalog kar
Kary, jakie mogą zostać wymierzone sprawcy zostały uregulowane w art. 32 Kodeksu karnego (dalej: k.k.) i stanowią katalog zamknięty. Zostały one wymienione w kolejności od najłagodniejszej do najsurowszej. Jako najłagodniejszą karę ustawodawca uregulował grzywnę, następnie wraz z surowością zostały wymienione kary: ograniczenia wolności, pozbawienia wolności, 25 lat pozbawienia wolności oraz jako najsurowsza - kara dożywotniego pozbawienia wolności.
Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!
Kodeks karny nie przewiduje kary nagany.
Kara grzywny
Grzywna jest wymierzana w stawkach dziennych, przy czym najniższa liczba stawek dziennych wynosi 10, zaś najwyższa wynosi 540. Wysokość stawki dziennej również została ściśle określona i nie może być ona mniejsza niż 10 (dziesięć) złotych i wyższa niż 2000 (dwa tysiące) złotych, przy czym ustalając jej wysokość bierze się pod uwagę dochody sprawcy jak również jego warunki osobiste i rodzinne oraz możliwości zarobkowe (art. 33 § 1-3 k.k.).
Nadzwyczajnie obostrzona kara grzywny nie może przekroczyć 810 stawek dziennych grzywny (art. 38 § 2 k.k.).
Sprawca został skazany za przestępstwo z art. 190 § 1 k.k. Sąd, po uwzględnieniu sytuacji materialno-rodzinnej, tj. zarobków, liczby osób na utrzymaniu, stanu zdrowia, wymierzył sprawcy karę grzywny w wymiarze w 30 stawek dziennych po 50 złotych każda.
Ograniczenie wolności
Kara ograniczenia wolności jest wymierzana sprawcy w wymiarze od 1 (jednego) miesiąca do 2 (dwóch) lat i polega na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne. Niniejsza kara jest wymierzana w miesiącach i latach, przez co jest możliwe orzeczenie kary ograniczenia wolności np. w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności.
Nadzwyczajnie obostrzona kara ograniczenia wolności nie może przekroczyć 2 (dwóch) lat (art. 38 §2 k.k.).
Pozbawienie wolności
Kara pozbawienia wolności trwa od 1 (jednego) miesiąca do 15 (piętnastu) lat. Od tej reguły są jednak wyjątki. Pierwszym wyjątkiem jest sytuacja, gdy można orzec karę 25 lat pozbawienia wolności, zaś drugim wyjątkiem jest orzeczenie dożywotniego pozbawienia wolności. W rezultacie w polskim k.k. mamy wyróżnione aż trzy kary pozbawienia wolności, a nie jedną co może sugerować określenie "pozbawienie wolności".
Nadzwyczajne obostrzenie podstawowego wymiaru kary pozbawienia wolności nie może przekroczyć 20 (dwudziestu) lat (art. 38 § 2 k.k.). Z kolei gdy ustawa przewiduje obniżenie górnej granicy ustawowego zagrożenia, kara wymierzona za przestępstwo zagrożone karą dożywotniego pozbawienia wolności nie może przekroczyć 25 lat pozbawienia wolności, a za przestępstwo zagrożone karą 25 lat pozbawienia wolności nie może przekroczyć 20 lat pozbawienia wolności (art. 38 § 3 k.k.).