Świadek jest uprzedzany o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań lub zatajenie prawdy. Po odebraniu danych osobowych na zadane ogólne pytanie, czy świadek wie w jakiej sprawie został wezwany i co może o sprawie powiedzieć ma on prawo do swobodnej wypowiedzi na okoliczności zdarzenia.
Po jej zakończeniu zadawane są świadkowi pytania uzupełniające – mające na celu dopytanie o szczegóły, wyjaśniające aby wyjaśnić niejasności np. fachowe terminy oraz kontrolujące zmierzające do sprawdzenia wiarygodności świadka. W trakcie przesłuchania świadkowi często okazywane są tablice poglądowe z wizerunkami osób, miejsc rzeczy celem ich rozpoznania. Świadek może też po złożeniu zeznań uczestniczyć w okazaniu „na żywo” osób przy pomocy lustra fenickiego.Zazwyczaj z takiej czynności sporządzany jest odrębny protokół okazania.
W przesłuchaniu świadka ma prawo uczestniczyć obrońca podejrzanego jeśli przesłuchanie to zostało zarządzone na jego wniosek, ewentualnie jeśli przesłuchanie dokonywane jest z urzędu, a obrońca wniesie o dopuszczenie go do udziału w przesłuchaniu. W przesłuchaniu może uczestniczyć również podejrzany jeśli również złoży wniosek o dopuszczenie go do przesłuchania. Takie sytuacje nalezą jednak do rzadkości.
Zobacz: Dowody
Po wyczerpaniu tematu przesłuchania przesłuchujący przekazuje świadkowi protokół celem jego odczytania. Po odczytaniu protokołu świadek może składać wnioski o sprostowanie protokołu. W przypadku braku takich wniosków protokół jest podpisywany na każdej stronie przez wszystkie obecne przy przesłuchaniu osoby, przy czym świadek pod swoimi zeznaniami zamieszcza adnotację, że treść zeznań odpowiada jego słowom. Jeżeli w trakcie przesłuchania ujawnione zostaną okoliczności, że w związku ze składanymi zeznaniami zostanie zastosowana wobec świadka lub jego najbliższych osób, przemoc, groźba bezprawna, świadek może zastrzec, że dane dotyczące jego miejsca zamieszkania pozostaną do wyłącznej wiadomości sądu lub prokuratora.
Jeżeli natomiast w trakcie przesłuchania pojawi się wątpliwość co do stanu psychicznego świadka, jego stanu rozwoju umysłowego, zdolności postrzegania lub odtwarzania przez niego spostrzeżeń- sąd lub prokurator może zarządzić przesłuchanie świadka z udziałem biegłego lekarza lub biegłego psychologa, a świadek nie może się temu sprzeciwić.
Warto nadmienić, że w czasie przesłuchania świadka również prokuratora obowiązują pewne zasady i zalecenia, które przekazywane są adeptom prokuratorskiego rzemiosła już w trakcie aplikacji. Zasady obowiązujące prokuratora w czasie przesłuchania:
- prokurator jest gospodarzem przesłuchania i kieruje czynnością
- prokurator ma wymagać szacunku od przesłuchiwanego
- prokurator nie może nastawiać się, że świadek kłamie
- prokurator musi być uprzejmy wobec świadka (zasada uprzejmości)
- prokurator musi obserwować uważnie zachowanie świadka i wyciągać wnioski(zasada obserwacji)
- prokurator musi unikać sugestii
- wskazane jest sprawne protokołowanie przesłuchania
- prokurator w przypadku stwierdzenia, że świadek kłamie powinien uzyskać dużo szczegółów dot. sytuacji, gdyż wówczas łatwiej udowodnić kłamstwo
Zobacz serwis: Świadek