W nawiązaniu do powyższych uwag należy podkreślić, iż wskazane decyzje procesowe nie wymagające uzasadnienia są decyzjami o dużym znaczeniu proceduralnym, albowiem uzasadnienie nie musi być sporządzane:
A) w przypadku aktu oskarżenia sporządzonego przez policję lub inny organ prowadzący dochodzenia na podstawie przepisu art. 325d. Tak stanowi przepis art. 332 p. 3 KPK
Wskazany wyżej przepis art. 325 d KPK odsyła do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 czerwca 2003 r. sprawie określenia organów uprawnionych obok Policji do prowadzenia dochodzeń oraz organów uprawnionych do wnoszenia i popierania oskarżenia przed sądem pierwszej instancji w sprawach podlegających rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, jak również zakresu spraw zleconych tym organom. Zgodnie z tym rozporządzeniem dochodzenie (w pewnym określonym precyzyjnie w rozporządzeniu zakresie) mogą prowadzić:
- organy Inspekcji Handlowej
- organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej
- urzędy skarbowe i inspektorzy kontroli skarbowej
- Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej
- Straży Granicznej
Wskazany organy mogą również właśnie wnosić akt oskarżenia do Sądu, a następnie samodzielnie go popierać. Odbywa się to w tzw. postępowaniu uproszczonym.
Zobacz serwis: Sprawy karne
B) w przypadku decyzji dotyczących podjęcia i prowadzenia dochodzenia tj.:
- w przypadku postanowienia o wszczęciu dochodzenia
- w przypadku wydania postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia
- w przypadku umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw
- w przypadku umorzeniu dochodzenia
- w przypadku zawieszenia dochodzenia
Należy w tym miejscu odnotować wyjątek od powyższej zasady, który określa art. 325 e § 1a KPK. Chodzi o to, że w przypadku gdy zawiadomienie o przestępstwie zostało złożone przez inspektora pracy, uzasadnienie postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia oraz umorzeniu dochodzenia sporządza się na jego wniosek.
Powyższa regulacja oznacza, iż w pozostałych przypadkach śledczy mogą nie sporządzać uzasadnienia dla wskazanych decyzji i nie istnieje żaden prawny sposób, aby ich do tego zobowiązać. Dla stron oznacza to, iż potencjalnie nie dowiedzą się wówczas o przyczynach danej decyzji śledczych. Należy jednak wskazać, iż nie oznacza to braku możliwości zapoznania się z aktami sprawy, a wręcz przeciwnie – ponieważ są to postanowienia zaskarżalne, strony mają prawo wglądu do akt sprawy. Naturalnie ma to umożliwić im ewentualne złożenie odwołania (a dokładnie: zażalenia). Należy dodać, iż składa się je w terminie 7 dni od odbioru postanowienia z prokuratury.
Zobacz serwis: Wykroczenia