REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Płatna protekcja bez korzyści dla siebie samego?

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
Chmielniak Adwokaci Spółka Partnerska Adwokatów i Radców Prawnych
Kancelaria prawna specjalizująca się w sprawach karnych gospodarczych i karnych skarbowych
Płatna protekcja nie wymaga korzyści dla siebie samego./Fot. Shutterstock
Płatna protekcja nie wymaga korzyści dla siebie samego./Fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy powoływanie się na wpływy w instytucji państwowej lub samorządowej jest karalne? W zakresie, w jakim podejmujemy się pośrednictwa w załatwieniu sprawy w urzędzie w zamian za korzyść majątkową – jak najbardziej. Na gruncie Kodeksu karnego jest to tzw. płatna protekcja. Za czyn ten przewidziana jest zasadniczo kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Co jednak w sytuacji, gdy korzyść majątkowa nie ma być dla nas? Czy w dalszym ciągu jest to zachowanie karalne?

Płatna protekcja – czyli co?

REKLAMA

Wyobraźmy sobie następujący stan faktyczny. Przedsiębiorcy zajmującemu się pośrednictwem w sprzedaży nieruchomości zależy na szybkiej sprzedaży działki. Działka jest duża, położona w atrakcyjnej lokalizacji, niestety – nie na cele budowlane. Gdy potencjalny klient dowiedział się o tym szczególne, stracił zainteresowanie jej kupnem. W rozmowie z kolegą zatrudnionym w urzędzie miasta przedsiębiorca dowiaduje się, że istnieje możliwość zmiany planu zagospodarowania przestrzennego. Kolega ma znajomości w wydziale planowania przestrzennego i za odpowiednią opłatą zostanie on rozpatrzony pozytywnie. Przedsiębiorca kontaktuje się ponownie z klientem i podczas osobistego spotkania przedstawia mu nową ofertę. Oprócz sprzedaży działki przedsiębiorca skontaktuje klienta ze znajomym, który pomoże mu ze zmianą przeznaczenia gruntu, z zastrzeżeniem że pomoc ta będzie odpłatna. Klient na to przystał i umówione zostało trójstronne spotkanie...

REKLAMA

Czy przedsiębiorca może odpowiadać za powoływanie się na wpływy w instytucji państwowej? Może. Swym działaniem podważył autorytet instytucji publicznej, wywołując przeświadczenie o możliwości wywarcia wpływu na jej działania poprzez przekupienie urzędników.

Polecamy: Kodeks kierowcy - zmiany 2019

Typ czynu płatnej protekcji

REKLAMA

Jak stanowi art. 230 § 1 k.k., „Kto, powołując się na wpływy w instytucji państwowej, samorządowej, organizacji międzynarodowej albo krajowej lub w zagranicznej jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi albo wywołując przekonanie innej osoby lub utwierdzając ją w przekonaniu o istnieniu takich wpływów, podejmuje się pośrednictwa w załatwieniu sprawy w zamian za korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.”

Powoływanie się na wpływy w instytucji państwowej lub samorządowej jest czynem karalnym, jeśli podejmujemy się zarazem pośrednictwa w załatwieniu danej sprawy w zamian za korzyść majątkową. Co istotne, nie chodzi tutaj o wpływy własne. Przypadek, jak wyżej opisany, gdzie mówić by można co najwyżej o wpływie „pośrednim”, realizowane są znamiona płatnej protekcji. Co więcej, wpływy te nie muszą być rzeczywiste. Kluczowe jest wywołanie samego przeświadczenia o posiadaniu wpływów i podjęcie się w związku z tym odpłatnego pośrednictwa w załatwieniu sprawy. Wreszcie, otrzymana lub obiecana korzyść majątkowa wcale nie musi być przeznaczona dla nas. Zgodnie z ogólną definicją korzyści majątkowej lub osobistej, korzyścią taką jest zarówno korzyść dla siebie, jak i dla kogo innego. Na gruncie art. 230 § 1 k.k. ową korzyść interpretuje się w taki sam sposób.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nawet zatem jeśli to nie my mamy być beneficjentem korzyści majątkowej, w zamian za którą podejmujemy się pośrednictwa w załatwieniu sprawy, możemy ponieść odpowiedzialność karną z tytuły płatnej protekcji.

Pomocnictwo do czynu płatnej protekcji

W miejscu tym warto się jeszcze odnieść do zakresu grożącej odpowiedzialności karnej. W zależności mianowicie od tego, czy będzie nam można przypisać status sprawcy (współsprawcy) czy tylko pomocnika, płatna protekcja wiązać się może z innymi konsekwencji prawnokarnymi. Choć zagrożenie karne jest tożsame, w przypadku pomocnictwa zachodzi samoistna podstawa do złagodzenia kary. Na czym polega natomiast sprawstwo, a na czym pomocnictwo? Mówiąc oględnie, sprawcą jest ten, kto uczestniczy w przestępstwie, traktując go jak swój własny czyn. Pomocnikiem będzie ten, kto tylko ułatwia popełnienie przestępstwa innej osobie. W praktyce granica jest bardzo cienka. Za sprawcę uznana zostanie zwłaszcza osoba, która osiągnęła (mogła osiągnąć) jakąś korzyść z przestępstwa.

W wyżej opisanym stanie faktycznym byłyby tym samym podstawy do przypisania przedsiębiorcy odpowiedzialności za sprawstwo (współsprawstwo). Zmiana planu zagospodarowania przestrzennego była wszak warunkiem transakcji, na której mu zależało. Gdyby przedsiębiorca tylko skontaktował klienta, który nabył działkę niezależnie od prawa zabudowy, z kolegą z urzędu, wówczas uznać by go należało za pomocnika. Tak, czy inaczej – można mu przypisać odpowiedzialność za płatną protekcję.

Uwagi końcowe

Powyższe uwagi stanowią oczywiście pewną generalizację. Każdy przypadek wymaga dogłębnej analizy, zwłaszcza z punktu widzenia nastawienia psychicznego sprawy do czynu. Jeśli znajdziemy się jednak w sytuacji, nazwijmy to, „korupcjogennej”, pamiętajmy, że płatna protekcja nie wymaga korzyści dla siebie samego. Okoliczność, iż podjęcie się pośrednictwa w załatwieniu sprawy nie miało nam przysporzyć bezpośredniej korzyści majątkowej, nie wyłącza odpowiedzialności karnej.

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
arychlewskahotel@chmielniak.com.pl
T: 509123683

Polecamy serwis: Prawo karne

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Orzekanie o niepełnosprawności - będą nowe zasady. MRPiPS: projekt zatwierdzony

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało 21 lutego 2025 r., że dzień wcześniej Komitet Monitorujący FERS zatwierdził projekt przebudowy modelu orzekania o niepełnosprawności oraz uporządkowania systemu świadczeń. MRPiPS dodało, że nowy system uwzględnia postulaty osób z niepełnosprawnościami, w tym orzekanie przez specjalistów z danych dziedzin.

Zakaz sprzedaży szampanów bezalkoholowych: Sejmowa komisja rozpatrzyła petycję. Czas na stanowisko resortu zdrowia

Czy zostanie wprowadzony zakaz sprzedaży szampanów bezalkoholowych? Co z produktami bezalkoholowymi imitującymi opakowania napoi alkoholowych? Sejmowa komisja rozpatrzyła w czwartek petycję w tej sprawie.

Świadczenia dla dzieci z niepełnosprawnością 2025 r.

Świadczenia dla dzieci z niepełnosprawnością 2025 r. O jakie świadczenia mogą wystąpić rodzice i opiekunowie dzieci niepełnosprawnych w 2025 r.? Ile wynoszą poszczególne świadczenia? Gdzie złożyć wniosek?

Od 1 marca 2025 r. nowe, wyższe limity dorabiania dla rencistów i emerytów

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomniał w piątek, że od 1 marca zmianie ulegną limity dorabiania do świadczeń dla rencistów i dla wcześniejszych emerytów. Przekroczenie limitów może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem wypłaty świadczenia przez ZUS.

REKLAMA

Krwiodawcy bez ogólnopolskiej ulgi na komunikację? Rząd umywa ręce, odbija piłeczkę do samorządów

Honorowi krwiodawcy oddają krew, ratując życie, ale czy mogą liczyć na darmowe przejazdy komunikacją miejską w całym kraju? Posłanka Paulina Matysiak apeluje o jednolitą ulgę, jednak rząd odbija piłeczkę do samorządów. Czy to koniec nadziei na realne wsparcie dla dawców?

MRPiPS ujawniło INFOR co dalej z przeliczeniem emerytur i rent rodzinnych dla osób, którym przyznano świadczenia w latach 2009-2019. Nie będzie wyrównania i odsetek

Konstrukcja wyrównania i odsetek może być stosowana, jeżeli ponowne ustalenie wysokości świadczenia wynikałoby z tego, że świadczenie zostało ustalone w wysokości niezgodnej z obowiązującymi przepisami – informuje MRPiPS. Osobom, którym przyznano emerytury lub renty rodzinnej w czerwcu w latach 2009-2019 i które przez lata miały wypłacane zaniżone świadczenia, świadczenia te – w opinii MRPiPS – zostały wyliczone zgodnie z prawem, a konstrukcja waloryzacji rocznej i kwartalnej jest zgodna z konstytucją, zatem – nie przysługują im jednorazowe wyrównania (które sięgałyby nawet kilkunastu tysięcy złotych), ani odsetki od tych wyrównań.

MRPiPS: Korzystne zmiany w systemie orzekania o niepełnosprawności coraz bliżej

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki w przesłanym w piątek komunikacie poinformowało, że Komitet Monitorujący FERS zatwierdził projekt przebudowy modelu orzekania w Polsce oraz uporządkowania systemu świadczeń. Zmiany te - w ocenie resortu - mają rozwiązać problemy osób z niepełnosprawnościami dotyczącymi systemu orzekania o niepełnosprawności.

Rząd: Opóźnia o 6 miesięcy utrudnienia w budowie domów. Jak za daleko do szkoły i lasu domu nie wybudujesz. Tak dziś w przepisach

W 2026 r. utrudnienia w budowie domów. Nie tylko najdalej 1,5 km do szkoły podstawowej (w mieście - na wsi 3 km). Blisko domu musi być (nie dalej niż 3 km) o powierzchni 20 ha park, ogródek jordanowski albo las. Park i ogródek jordanowski muszą mieć infrastrukturą. Przepisy miały wejść w życie od 1 stycznia 2026 r. (decyzja rządu premiera M. Morawieckiego). Wejdą pół roku później (decyzja rządu premiera D. Tuska).

REKLAMA

Gość Infor.pl: Dzieci uzależnione od smartfonów to lenistwo rodziców?

Czy powinno się zakazać używania smartfonów w szkołach? Jak media społecznościowe wykorzystują słabości naszego mózgu? Jak zbudować zdrową relację z technologiami? Czy gry komputerowe to sztuka? Gościem Infor.pl jest Krzysztof M. Maj z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

Cena prądu dla gospodarstw domowych w 2025 r. Do kiedy zamrożona cena maksymalna?

W 2025 roku ceny energii elektrycznej ponownie zostały zamrożone, co zostało oficjalnie potwierdzone przez rząd. Nowe regulacje mają na celu ochronę budżetów rodzinnych przed gwałtownymi wzrostami cen, które mogłyby wywołać poważne obciążenia finansowe.

REKLAMA