REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Płatna protekcja bez korzyści dla siebie samego?

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
Chmielniak Adwokaci Spółka Partnerska Adwokatów i Radców Prawnych
Kancelaria prawna specjalizująca się w sprawach karnych gospodarczych i karnych skarbowych
Płatna protekcja nie wymaga korzyści dla siebie samego./Fot. Shutterstock
Płatna protekcja nie wymaga korzyści dla siebie samego./Fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy powoływanie się na wpływy w instytucji państwowej lub samorządowej jest karalne? W zakresie, w jakim podejmujemy się pośrednictwa w załatwieniu sprawy w urzędzie w zamian za korzyść majątkową – jak najbardziej. Na gruncie Kodeksu karnego jest to tzw. płatna protekcja. Za czyn ten przewidziana jest zasadniczo kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Co jednak w sytuacji, gdy korzyść majątkowa nie ma być dla nas? Czy w dalszym ciągu jest to zachowanie karalne?

Płatna protekcja – czyli co?

REKLAMA

Wyobraźmy sobie następujący stan faktyczny. Przedsiębiorcy zajmującemu się pośrednictwem w sprzedaży nieruchomości zależy na szybkiej sprzedaży działki. Działka jest duża, położona w atrakcyjnej lokalizacji, niestety – nie na cele budowlane. Gdy potencjalny klient dowiedział się o tym szczególne, stracił zainteresowanie jej kupnem. W rozmowie z kolegą zatrudnionym w urzędzie miasta przedsiębiorca dowiaduje się, że istnieje możliwość zmiany planu zagospodarowania przestrzennego. Kolega ma znajomości w wydziale planowania przestrzennego i za odpowiednią opłatą zostanie on rozpatrzony pozytywnie. Przedsiębiorca kontaktuje się ponownie z klientem i podczas osobistego spotkania przedstawia mu nową ofertę. Oprócz sprzedaży działki przedsiębiorca skontaktuje klienta ze znajomym, który pomoże mu ze zmianą przeznaczenia gruntu, z zastrzeżeniem że pomoc ta będzie odpłatna. Klient na to przystał i umówione zostało trójstronne spotkanie...

REKLAMA

Czy przedsiębiorca może odpowiadać za powoływanie się na wpływy w instytucji państwowej? Może. Swym działaniem podważył autorytet instytucji publicznej, wywołując przeświadczenie o możliwości wywarcia wpływu na jej działania poprzez przekupienie urzędników.

Polecamy: Kodeks kierowcy - zmiany 2019

Typ czynu płatnej protekcji

REKLAMA

Jak stanowi art. 230 § 1 k.k., „Kto, powołując się na wpływy w instytucji państwowej, samorządowej, organizacji międzynarodowej albo krajowej lub w zagranicznej jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi albo wywołując przekonanie innej osoby lub utwierdzając ją w przekonaniu o istnieniu takich wpływów, podejmuje się pośrednictwa w załatwieniu sprawy w zamian za korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.”

Powoływanie się na wpływy w instytucji państwowej lub samorządowej jest czynem karalnym, jeśli podejmujemy się zarazem pośrednictwa w załatwieniu danej sprawy w zamian za korzyść majątkową. Co istotne, nie chodzi tutaj o wpływy własne. Przypadek, jak wyżej opisany, gdzie mówić by można co najwyżej o wpływie „pośrednim”, realizowane są znamiona płatnej protekcji. Co więcej, wpływy te nie muszą być rzeczywiste. Kluczowe jest wywołanie samego przeświadczenia o posiadaniu wpływów i podjęcie się w związku z tym odpłatnego pośrednictwa w załatwieniu sprawy. Wreszcie, otrzymana lub obiecana korzyść majątkowa wcale nie musi być przeznaczona dla nas. Zgodnie z ogólną definicją korzyści majątkowej lub osobistej, korzyścią taką jest zarówno korzyść dla siebie, jak i dla kogo innego. Na gruncie art. 230 § 1 k.k. ową korzyść interpretuje się w taki sam sposób.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nawet zatem jeśli to nie my mamy być beneficjentem korzyści majątkowej, w zamian za którą podejmujemy się pośrednictwa w załatwieniu sprawy, możemy ponieść odpowiedzialność karną z tytuły płatnej protekcji.

Pomocnictwo do czynu płatnej protekcji

W miejscu tym warto się jeszcze odnieść do zakresu grożącej odpowiedzialności karnej. W zależności mianowicie od tego, czy będzie nam można przypisać status sprawcy (współsprawcy) czy tylko pomocnika, płatna protekcja wiązać się może z innymi konsekwencji prawnokarnymi. Choć zagrożenie karne jest tożsame, w przypadku pomocnictwa zachodzi samoistna podstawa do złagodzenia kary. Na czym polega natomiast sprawstwo, a na czym pomocnictwo? Mówiąc oględnie, sprawcą jest ten, kto uczestniczy w przestępstwie, traktując go jak swój własny czyn. Pomocnikiem będzie ten, kto tylko ułatwia popełnienie przestępstwa innej osobie. W praktyce granica jest bardzo cienka. Za sprawcę uznana zostanie zwłaszcza osoba, która osiągnęła (mogła osiągnąć) jakąś korzyść z przestępstwa.

W wyżej opisanym stanie faktycznym byłyby tym samym podstawy do przypisania przedsiębiorcy odpowiedzialności za sprawstwo (współsprawstwo). Zmiana planu zagospodarowania przestrzennego była wszak warunkiem transakcji, na której mu zależało. Gdyby przedsiębiorca tylko skontaktował klienta, który nabył działkę niezależnie od prawa zabudowy, z kolegą z urzędu, wówczas uznać by go należało za pomocnika. Tak, czy inaczej – można mu przypisać odpowiedzialność za płatną protekcję.

Uwagi końcowe

Powyższe uwagi stanowią oczywiście pewną generalizację. Każdy przypadek wymaga dogłębnej analizy, zwłaszcza z punktu widzenia nastawienia psychicznego sprawy do czynu. Jeśli znajdziemy się jednak w sytuacji, nazwijmy to, „korupcjogennej”, pamiętajmy, że płatna protekcja nie wymaga korzyści dla siebie samego. Okoliczność, iż podjęcie się pośrednictwa w załatwieniu sprawy nie miało nam przysporzyć bezpośredniej korzyści majątkowej, nie wyłącza odpowiedzialności karnej.

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
arychlewskahotel@chmielniak.com.pl
T: 509123683

Polecamy serwis: Prawo karne

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyrok TK: Emeryci stracili w ZUS nie tylko na przeliczeniu emerytur. Przepadł im średnio 15% bonus dodawany do kapitału początkowego. Był nawet waloryzowany

Do redakcji stale przychodzą listu od osób, które są poszkodowane przez pobyt na emeryturze w okresie około ostatnich 15 lat. Pomniejszono im kapitał emerytalny w momencie przejścia na emeryturę powszechną (60 i 65 lat). W artykule kolejny list. Czytelnik pisze m.in. o tym, że konsekwencją przejścia na emeryturę wcześniejszą było nie tylko niekorzystne przeliczenie przez ZUS kapitału emerytalnego. Dodatkowo emerytura wcześniejsza oznaczała utratę około 15% rekompensaty (średnio) (dodatek do podstawy początkowego). Było to odszkodowanie za to, że emeryt mógł przejść na emeryturę wcześniejszą, ale zrezygnował z tego uprawnienia.

Górnik i programista (14 000 zł brutto, 585 ton węgla i wartość 700 000 zł) kontra (10 000 zł brutto i 1 mln zł)

Na portalu Linkedin zasięgi zdobył post Pawła Kurasia (pracownik naukowy Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza). Zestawił oparte o dane z GUS średnie wynagrodzenie górnika ze średnim wynagrodzeniem programisty. Dodatkowo pokazał, ile średnio wypracowuje górnik, a ile programista.

Deregulacja wystartowała! Brzoska ma już 111 propozycji: Jest nowa instytucja, tzw. milczące załatwienie sprawy

Jest już pierwszych 111 propozycji deregulacyjnych od Rafała Brzoski, w tym nowa instytucja. "Jeśli urząd nie odpowie na wniosek obywatela w terminie, sprawa zostanie rozstrzygnięta automatycznie na korzyść obywatela" - zapowiedział premier Donald Tusk. "Wskazaliśmy 300 przepisów mających największy wpływ na społeczeństwo, w których proponujemy: milczące załatwienie sprawy" - powiedział Brzoska.

Od 1 stycznia 2025 r. do ZUS wypłynęło 600 tys. wniosków o rentę wdowią

Od 1 stycznia 2025 r. można składać wnioski o rentę wdowią, czyli łączenie wypłaty renty rodzinnej po zmarłym małżonku z własnym świadczeniem, na przykład emeryturą. Pierwsze świadczenia będą wypłacane od 1 lipca 2025 r. Maksymalna kwota może wynieść ponad 5,6 tys. zł brutto.

REKLAMA

111 propozycji deregulacji przepisów. R. Brzoska: dziś przekazaliśmy rządowi i rusza licznik 100 dni; liczymy, że w maju pierwsze z nich trafią do Sejmu

Stronie rządowej przekazanych zostało pierwszych 111 propozycji deregulacyjnych - poinformował 24 marca 2025 r. przed spotkaniem przedstawicieli strony społecznej z premierem Donaldem Tuskiem prezes InPostu Rafał Brzoska, który kieruje zespołem mającym zgłaszać propozycje zmian w prawie. "Do rządu, włącznie z dzisiejszym pakietem, poszło ponad 110, dokładnie 111 (propozycji deregulacyjnych - PAP) i dzisiaj odpalamy na stronie internetowej licznik odliczający 100 dni od momentu przekazania tych pierwszych 111 propozycji już oficjalnie stronie rządowej" - powiedział Brzoska.

Zmiany w zarobkach: Najniższa krajowa może wzrosnąć do 5070 zł, a później kolejne znaczące wzrosty

Rząd planuje zmiany w zarobkach, czyli wprowadzenie nowych zasad dotyczących minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 2026 roku najniższa krajowa ma stanowić 55% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Według szacunków oznacza to wzrost pensji minimalnej do 5070 zł brutto.

Nie ma pieniędzy na stopień umiarkowany i lekki. Bez obniżki do 60 punktów progu 78 punktów (2025 r.) i 70 punktów (2026 r.)

Pojawiła się nadzieja dla osób niepełnosprawnych (stopień umiarkowany i lekki) na korzystne zmiany w świadczeniu wspierającym. Mają polegać na obniżeniu progu punktów w decyzji wydawanej przez WZON (tzw. poziom potrzeby wsparcia). Obecnie próg jest tak ustawiony, że preferuje co do otrzymania świadczenia wspierającego, osoby niepełnosprawne ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Było to 87 punktów w 2024 r. (teraz jest 78 punktów). W efekcie np. w październiku 2024 r. świadczenie to otrzymało tylko około 5%-6% osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (w całej puli beneficjentów).

MSWiA chce zmian w taryfikatorze mandatów. Co się zmieni?

MSWiA wystąpiło do resortu sprawiedliwości z propozycją zmian w obowiązującym taryfikatorze mandatów. Zmiany mają dotyczyć tylko tych wykroczeń, w przypadku których stawki mandatów się zdezaktualizowały lub naruszeń, których jest najwięcej bądź są najpoważniejsze w skutkach.

REKLAMA

Jak przekazać 1,5% swojego podatku na OPP w 2025 r. – pytania i odpowiedzi. Czy można zadysponować podatkiem dla konkretnej osoby?

Wypełnienie rocznej deklaracji PIT to formalność i obowiązek, ale nie tylko. To także realna szansa, by zrobić coś dobrego dla innych i wesprzeć ważny cel społeczny. Zobacz, jak przekazać 1,5% swojego podatku na organizację pożytku publicznego.

Szara strefa do likwidacji? Jest nowe podejście i specjalne zarządzenie premiera

Rząd opracuje strategię przeciwdziałania szarej strefie, powołując specjalny międzyresortowy zespół odpowiedzialny za jej przygotowanie. W Monitorze Polskim ukazało się już zarządzenie premiera Donalda Tuska dotyczące powołania Międzyresortowego Zespołu ds. Przeciwdziałania Szarej Strefie.

REKLAMA