Odpowiedź na pytanie odnoszące się do wysokości grożącej kary osobie oskarżonej o udział w karuzeli podatkowej nie jest jednoznaczna. Próbując udzielić takiej odpowiedzi należy wziąć pod uwagę nie tylko ustawowy wymiar kary za dany czyn zabroniony, ale także szereg innych okoliczności. Sąd wymierzając karę będzie zobowiązany skupić się chociażby na stopniu winy sprawcy, wziąć pod uwagę stopień szkodliwości społecznej popełnionego czynu, sposób zachowania się sprawcy, jego osobistą sytuację, dotychczasową karalność itp. Sąd wydający wyrok będzie także bazował na dotychczasowej linii orzeczniczej w podobnych sprawach.
Polecamy: Serwis Inforlex Przeciwdziałanie praniu pieniędzy – procedury
Jakie kary grożą uczestnikom karuzeli VAT?
Przechodząc do rzeczy, po pierwsze warto wspomnieć, że udział w karuzeli podatkowej jest zachowaniem niezwykle złożonym. Takie zachowanie może wyczerpywać znamiona wielu przepisów, zarówno z Kodeksu karnego skarbowego, jak również z Kodeksu karnego. Przepisy te przewidują zaś różnej wysokości sankcje karne. Przedstawienie wszystkich możliwych stanów faktycznych i związanych z nimi kwalifikacji prawnych przekroczyłoby znacznie zakres niniejszego opracowania stąd przywołam w dalszej jego części jedynie niektóre z nich.
Możliwe do zastosowania przepisy Kodeksu karnego skarbowego
W Kodeksie karnym skarbowym na szczególną uwagę zasługują art. 56 k.k.s. zwany przez większość komentatorów oszustwem podatkowym. Za czyn ten grozi zasadniczo kara do 5 lat pozbawienia wolności lub wielomilionowa grzywna. Często spotykanym jest również art. 62 k.k.s. kryminalizujący w niewystawienie faktury lub rachunku, wystawienie ich w sposób wadliwy, a także odmowę ich wydania (§ 1) , za co grozi kara grzywny. Na mocy tego artykułu kryminalizacji podlegają również wystawienie w sposób nierzetelny faktury lub rachunku, a także posługiwanie się nimi (§ 2), co zagrożone jest karą pozbawienia wolności od roku do 5 lat lub wielomilionową grzywną. Wspomnieć należy również o art. 76 k.k.s. kryminalizującym bezpodstawny zwrotu podatku. Za czyn ten ustawodawca przewidział, co do zasady, karę pozbawienia wolności do lat 5 lub karę grzywny.
Możliwe do zastosowania przepisy Kodeksu karnego
W przypadku Kodeksu karnego w grę będzie wchodził art. 286 K.k. penalizujący oszustwo, na mocy którego można orzec karę pozbawienia wolności do 8 lat, a w przypadku gdy szkoda spowodowana przestępstwem jest wyższa niż 200.000 PLN nawet do lat 10. Zazwyczaj kwalifikacja będzie również obejmowała art. 271 a K.k. który odnosi się do wystawiania faktur poświadczających nieprawdę lub ich używania. W podstawowym zakresie przepis ten przewiduje karę do 8 lat pozbawienia wolności, ale w przypadku gdy wartość faktur ogółem wynosi ponad 5 mln PLN stanowi już zbrodnię, co oznacza, że zagrożony jest karą od 3 lat pozbawienia wolności do lat 15. Na tym jednak nie koniec, jeżeli bowiem wartość faktur ogółem przekracza kwotę 10 mln PLN sąd wymierza karę w granicach od 5 do 25 lat pozbawienia wolności. Na mocy Kodeksu karnego sąd obok kary pozbawienia wolności może również orzec karę grzywny.
Częstym zarzutem stawianym uczestnikom karuzeli podatkowej jest zarzut udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, który to czyn zagrożony jest do 5 lat pozbawienia wolności, a także zarzut prania pieniędzy z sankcją zasadniczo określoną na poziomie do 8 lat pozbawienia wolności.
Warto w tym momencie wskazać, że w przypadku gdy konkretne zachowanie wyczerpuje znamiona wielu przepisów karnych, a tak niewątpliwie będzie w przypadku karuzeli podatkowej, sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego najsurowszą karę, natomiast inne środki może orzec na podstawie pozostałych przepisów, które pozostają ze sobą w tak zwanym zbiegu.
Dyrektywy wymiaru kary
Jak wspomniałem na wstępnie ostatnimi czasy wzrosła znacząco represyjność państwa w zakresie ścigania przestępstw karuzelowych. Zmieniła się również postawa prokuratorów, którzy w procesach wnioskują coraz to surowsze kary. Co stoi za taką postawą oskarżycieli? Wielu z nich powołuje się na swoiste dyrektywy, które spłynęły "z góry". Mają one dotyczyć między innymi wysokości wnioskowanych kar. Zgodnie z nimi kary, których żądają prokuratorzy mają być znacznie surowsze niż dotychczas i wzrastać wraz z wartością uszczuplonych należności publicznoprawnych. Oczywiście sędziowie rozstrzygający konkretne sprawy nie są związani wnioskami prokuratorów w zakresie kar, jednak nigdy nie wiadomo kiedy taki wniosek trafi na podatny grunt. Wszystko to sprawia, że ryzyko wymierzania kar surowych w sprawach karuzelowych w ostatnim czasie wzrosło.
Nie tylko kary
Kary nie są jedynym środkiem, którego może obawiać się osoba oskarżona w procesie karuzelowym. Oprócz kar sąd może bowiem orzec chociażby przepadek korzyści pochodzącej z przestępstwa, przepadek przedsiębiorstwa służącego popełnieniu przestępstwa, a także chociażby obowiązek naprawienia szkody powstałej w wyniku przestępczej działalności. Może się więc zdarzyć, że środki wymierzane obok faktycznych kar będą w zasadzie surowsze niż same sankcje karne. Co niewątpliwie warto mieć na względzie.
Polecamy serwis: Przestępstwa skarbowe