Włamanie się na cudze konto na Facebooku, Instagramie i innych mediach społecznościowych oraz na pocztę elektroniczną
Osoby próbujące zalogować się na cudze konto zazwyczaj robią to z czystej ciekawości albo dla jakiegoś finansowego interesu. À propos ciekawości, to mówi się, że ciekawość to pierwszy stopień do piekła”. W świetle polskiego prawa, włamanie się na cudze konto jeszcze nie jest drogą do samego piekła, ale całkiem możliwe, że do zakładu karnego.
Jak wygląda odpowiedzialność karna za włamanie na cudze konto w mediach społecznościowych, wyjaśnię Państwu w moim artykule.
Z jakiego przepisu będzie odpowiadał sprawca?
Jego odpowiedzialność będzie się kształtowała na zasadzie art. 267 Kodeksu karnego, który brzmi następująco:
§ 1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego.
§ 3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem.
§ 4. Tej samej karze podlega, kto informację uzyskaną w sposób określony w § 1-3 ujawnia innej osobie.
§ 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 1-4 następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Poczta elektroniczna oraz portal społecznościowy traktowane są właśnie jako system informatyczny, o którym mowa w §2 przywołanego przepisu. Aby ponieść odpowiedzialność karną wystarczające jest już samo przełamanie hasła dostępu do cudzego konta – nie jest wymagane stwierdzenie wyrządzenia jakiejkolwiek szkody na rzecz właściciela konta.
Art. 267 Kodeksu karnego penalizuje jednak więcej zachowań niż włamanie na cudze konto. Z tego samego przepisu Kodeksu karnego odpowiadać będzie osoba także instalująca podsłuch w cudzym pojeździe. Warto w tym kontekście przytoczyć następujące orzeczenia Sądu:
- „Czyn oskarżonej polegający na nagrywaniu pokrzywdzonego w użytkowanym przez niego samochodzie oraz w mieszkaniu przy pomocy urządzania podsłuchowego – bo taki charakter należało przypisać dyktafonowi, którym posłużyła się oskarżona, w sytuacji gdy w sposób niejawny, ukrywając go w tych miejscach dokonywała nagrań w celu podsłuchania rozmów pokrzywdzonego - wyczerpał znamiona czynu zabronionego z art. 267 § 3 KK. Tak więc oskarżona działała w celu objęcia swoją wiedzą informacji, do których nie była uprawniona i posłużyła się przy tym urządzeniem nagrywającym – dyktafonem, w ten sposób, że pozostawiała go bez wiedzy pokrzywdzonego w takim miejscu (samochód i mieszkanie), aby można było nagrywać prowadzone przez niego rozmowy, którymi objęte były informacje nieprzeznaczone dla niej” (wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 7 czerwca 2016 r., sygn. IV K 682/14).
- „Artykuł 267 § 3 KK zapewnia ochronę wypowiedzi uczestników rozmowy, jeżeli co najmniej w sposób dorozumiany nadano im poufny charakter, przy czym bez znaczenia są tu intencje, jakie zadecydowały o takim statusie wypowiedzi” (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2016 r., sygn. III KK 265/15).
Należy także pamiętać, że próby namierzania geolokalizacji danej osoby także podlega penalizacji karnej z tego samego artykułu Kodeksu karnego, a nawet pozostaje naruszeniem w świetle Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności :
- „Trybunał uznaje, że objęcie nadzorem jakiejś osoby z wykorzystaniem geolokalizacji – w tym przypadku poprzez użycie geolokalizacja w formie zainstalowania odbiornika GPS na samochodzie skarżącego, a także przetwarzanie i wykorzystanie tak uzyskanych danych oznaczają ingerencję w życie prywatne tej osoby, chronione na mocy art. 8 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 r.” (wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 8 lutego 2018 r., 31446/12);
- Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2019 r., sygn. V KK 505/18: „Bezprawne zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy i tym samym o miejscu przebywania danej osoby jest niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 267 § 3 KK. Bezprawne zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy i tym samym o miejscu przebywania danej osoby jest niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 267 § 3 KK”.
„Przełamanie albo ominięcie zabezpieczeń oznacza uzyskanie dostępu do treści chronionych hasłem, kodem dostępu, zabezpieczeniem wykorzystującym odcisk linii papilarnych (…)”. Dlatego też również odpowiedzialności karnej będzie podlegać czytanie cudzej korespondencji.
„Czynność sprawcza z art. 267 § 1 KK polega na uzyskaniu dostępu do informacji nieprzeznaczonej dla sprawcy w wyniku podjęcia czynności określonych w tym przepisie. (…) Otwarcie zamkniętego pisma polega na usunięciu zabezpieczenia (kleju, taśmy, folii), które umożliwia dostęp do jego treści, przy czym nie ma znaczenia, czy dojdzie do tego przez zniszczenie opakowania. Istotne jest ustalenie, że pismo było zamknięte. Przepis art. 267 KK wyznacza "aksjologiczny kierunek postępowania z wszelką korespondencją. W kategoriach etycznych powszechnie stosowana i społecznie akceptowana (...) jest zasada nieczytania cudzej korespondencji, nawet jeśli ma ona postać kart pocztowych" (wyr. SN z 3.2.2004 r., II KK 388/02, Prok. i Pr. 2004, Nr 9, poz. 4) (Kodeks karny. Komentarz, red. prof. dr hab. Alicja Grześkowiak, prof. dr hab. Krzysztof Wiak, 2021).
Generalnie zatem lepiej jest zachować swą ciekawość dla siebie, gdyż wszelkie naruszenia prywatności mogą spotkać się z przykrymi konsekwencjami w postaci, grzywny, ograniczenia wolności, a nawet pozbawienia wolności, a z pozoru zwykłe czynności takie jak zalogowanie się na konto drugiej osoby mogą wywołać skutek dalej idący niż zamierzany.
Adwokat Pamela Opoczka
Kancelaria Adwokacka Adwokat Pamela Opoczka