Czym jest informatyka śledcza?

Roland Szymczykiewicz
Adwokat
rozwiń więcej
Przestępstwa komputerowe. /Fot. Fotolia
Informatyka śledcza (z ang. computer forsenics) to proces poszukiwania i analizy danych zapisanych zapisanych na różnych nośnikach cyfrowych np. komputerach, telefonach etc. Jest ona pomocna nie tylko organom ścigania w walce z przestępczością popełnianą za pomocą komputerów, ale także prywatnym firmom walczącym między innymi z takimi zjawiskami jak szpiegostwo przemysłowe, łamanie zakazu konkurencji etc.

Informatyka śledcza służy poszukiwaniu, zabezpieczaniu oraz analizie danych elektronicznych, czyli innymi słowy – dowodów elektronicznych. Jest ona wykorzystywana przez organy ścigania w walce z przestępczością, w szczególności zaś przestępstw popełnianych w internecie oraz za pomocą komputera.

Eksperci z informatyki śledczej potrafią m.in:

  • pozyskiwać dane skasowane z komputera;

  • pozyskiwać dane “ukryte” w komputerze;

  • analizować dokładnie pracę komputera oraz systemu komputerowego (czyli ustalać wszystkie czynności podejmowane na danym komputerze – krok po kroku);

  • pozyskiwać dane z zniszczonych nośników (połamane dyski twarde, utopione lub nadpalone komputery, komórki etc.);

  • odzyskiwać skasowane e-maila oraz smsy (w tym odtwarzać ich treść);

  • ustalać historię korzystania z internetu przez użytkownika komputera (np. w celu ustalenia czy korzystał on z stron z treścią pedofilską);

  • poddawać analizie programy komputerowe zainstalowane na danym komputerze (np. czy dany program ma ważną licencję, ustalanie czemu dokładnie służy);

  • analizować poziom zabezpieczenia komputerowego w celu ustalenia czy do komputera nie “włamał się” nikt z zewnątrz, a jeśli to zrobił to jakie podjął działania na “przejętym komputerze”.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Wskazane umiejętności informatyczne są potencjalnie bardzo przydatne dla organów ścigania. Należy podkreślić, iż zadania z zakresu informatyki śledczej powinni wykonywać biegli w tej dziedzinie (posiadający odpowiednie formalne kwalifikacje ku temu). Biegłych taki wykonuje swoją pracę wyłącznie na podstawie postanowienia sądu lub prokuratora o powołaniu biegłego.

Należy dodać, że wyjątkowo część czynności związanych z dowodami elektronicznymi może przeprowadzić policyjny specjalista w tym zakresie (np. zabezpieczenie dowodów, utworzenie kopii dowodów etc.), ale nigdy nie będzie on władny sporządzić opinii w charakterze biegłego, czy też sporządzić wiążącej organy ścigania analizy zawierającej wiedzę specjalną. Wynika to z faktu, iż Kodeks postępowania karnego jako jedyną osobę z wiedzą specjalistyczną uznaje biegłego. 

Należy podkreślić, iż praca biegłego bez  uprzednio wydanego postanowienia o jego dopuszczeniu może mieć co najwyżej charakter dowodu tzw. prywatnego, który w istocie nie jest dowodem w procesie karnym a może służyć jedynie jako pewna informacja, czy też wskazówka dla sądu lub organów ścigania.

 Przykład:  Jeżeli pokrzywdzona firma dostarczy raport prywatnego biegłego z informatyki śledczej, który dowodzi że dana osoba wykradała z firmy poufne informacje oraz dokonywała włamań do sieci komputerowych firmy, prokurator chcąc formalnie pozyskać tę wiedzę – będzie musiał powołać innego biegłego z tej dziedziny na mocy postanowienia o powołaniu biegłego I zalecić mu dokonanie stosownych ustaleń.

Prawo
Akcja CBA na uczelniach prywatnych w Łodzi, Krakowie i Katowicach. W tle korupcja, nieprawidłowości i nawet 200 tys. zł
01 lip 2024

Funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego przeprowadzili operację na terenie Warszawy, Łodzi, Rzeszowa i Katowic, zatrzymując trzech mężczyzn i jedną kobietę. Śledztwo dotyczy nieprawidłowości na niepublicznych uczelniach wyższych, a także działalności zorganizowanej grupy przestępczej.

Sygnalista w szkole. Kto może nim być i jak go chronić?
01 lip 2024

Kim jest sygnalista w szkole? Kogo dotyczą nowe obowiązki związane z ustawą o ochronie sygnalistów? Jakie działania powinni podjąć dyrektorzy placówek oświatowych?

Więcej urlopu dla osób 55 plus. Dodatkowe 5 dni na niezbędne wizyty u lekarzy. Czy to zachęci emerytów do pracy?
01 lip 2024

Więcej urlopu dla osób 55 plus. Dodatkowe 5 dni na niezbędne wizyty u lekarzy. Taki pomysł trafił do Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej Czy ma szansę na realizację i czy mógłby zachęcić emerytów do pracy?

Zmiany w terminarzu wypłat 800 plus. Sprawdź, czym zaskoczy cię lipiec 2024 r. Data przelewu zmieni się trzykrotnie.
01 lip 2024

Przelewy 800 plus są wykonywane transzami i trafiają na konta uprawnionych w ściśle określonych terminach. Jednak w terminarzu wypłat zdarzają się zmiany. Tak właśnie jest w lipcu 2024 r.

Odszkodowanie za opóźniony lot - jakie prawa Ci przysługują?
01 lip 2024

Podróże lotnicze z każdym rokiem stają się coraz bardziej popularne. Spora dostępność połączeń lotniczych i atrakcyjne ceny biletów zachęcają nas do zwiedzania świata i odkrywania nowych miejsc. Wybierając się w podróż na pokładzie samolotu, warto mieć jednak świadomość, że podczas niej mogą pojawić się pewne zakłócenia, za które przewidziana jest rekompensata. Jeżeli bowiem nasz lot będzie opóźniony lub odwołany, możemy domagać się odszkodowania od linii lotniczych.

Ochrona i wysokość odszkodowania dla sygnalisty [WYWIAD]
01 lip 2024

Sygnaliście przysługuje odszkodowanie w wysokości nie niższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku. - Sygnalista ma możliwość udowodnienia konieczności wyższego odszkodowania, tym samym […] ma on prawo do pełnego odszkodowania, w zależności od zakresu szkody, który zależeć będzie od zastosowanych przez podmiot działań odwetowych, przykładowo np. od wartości utraconych przez pracownika zarobków. - Paweł Galec, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, pozytywnie ocenia określenie wysokości odszkodowania dla sygnalisty.

Dopilnuj tej rzeczy, aby nie opóźnić pieniędzy z ZUS
01 lip 2024

Nieaktualny adres, zmienione konto bankowe. Brak aktualizacji adresu czy numeru konta może skutkować zwrotem pieniędzy do ZUS czy nieotrzymaniem ważnej informacji. Kiedy trzeba to zgłosić do placówki? 

Sygnalista dokona ujawnienia publicznego, jeśli pracodawca nie wdroży procedur w terminie? [WYWIAD]
01 lip 2024

Ustawa o ochronie sygnalistów wchodzi w życie z dniem 25 września 2024 r. Co jeśli pracodawca nie wdroży w terminie procedury dokonywania zgłoszeń wewnętrznych? - Rzeczywiście przepisy dotyczące funkcjonowania procedur zgłoszeń zewnętrznych czyli do Rzecznika Praw Obywatelskich bądź właściwych organów publicznych wchodzą w życie 3 miesiące później czyli 25 grudnia 2024 r. Przepisy dotyczące ujawnienia publicznego wchodzą w życie natomiast z dniem 25 września br. - tłumaczy Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.

Nietrzeźwość rodzica przy sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Co na to prawo?
01 lip 2024

Niedawno w jednym ze znanych polskich seriali pojawił się dość ciekawy wątek. Kobieta, wskutek splotu niefortunnych zdarzeń, sprawowała opiekę nad swoim synem będąc w stanie nietrzeźwości. Jeden z mężczyzn, który był tego świadkiem wezwał Policję. Od tego momentu zaczęły się dla tej kobiety problemy związane z próbą odebrania jej władzy rodzicielskiej przez Sąd opiekuńczy. Czy taki scenariusz jest możliwy w realnym życiu? Niestety tak, ale będzie to zależeć od kilku czynników.

Bilet miesięczny za 50 zł na transport lokalny w całym kraju? Czy rząd spełni postulaty Ostatniego Pokolenia?
01 lip 2024

Aktywiści z organizacji Ostatnie Pokolenie zablokowali 1 lipca 2024 r. rano Wisłostradę na wysokości Zamku Królewskiego w kierunku Żoliborza. W ten sposób wyrazili swój sprzeciw wobec planu rządu Donalda Tuska rozbudowy autostrad i dróg ekspresowych. "Policja usunęła z jezdni 10 siedzących na jezdni osób i skierowała do sądu wnioski o ich ukaranie" - przekazał PAP podkom. Jacek Wiśniewski z Komendy Stołecznej Policji.

pokaż więcej
Proszę czekać...