Typy kwalifikowane przestępstw korupcyjnych
Kwalifikowane typy sprzedajności, z którymi wiąże się zaostrzona odpowiedzialność, jest przyjęcie korzyści, albo jej obietnicy w zamian za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa (art. 228 § 3 k.k.).
Drugim typem kwalifikowanym sprzedajności jest uzależnienie czynności służbowej od otrzymania korzyści, albo jej obietnicy, bądź żądanie takiej korzyści (art. 228 § 4 k.k.). Natomiast uzależnienie czynności od jej uzyskania jest szantażem, który stawia osobę zainteresowaną w sytuacji przymusowej (często bowiem od udzielenia korzyści zależy załatwienie życiowej sprawy). Jeżeli osoba pełniąca funkcję publiczną uzależnia od otrzymania korzyści czynność służbową, do wykonania której jest zobowiązana przepisami prawa, to zachowanie takie uzasadnia kumulatywną kwalifikację prawną przestępstwa. Zgodnie z art. 228 § 5 k.k., typem kwalifikowanym sprzedajności jest przyjęcie korzyści majątkowej znacznej wartości, albo jej obietnicy.
Przepisy art. 229 § 3–5 k.k. określają kwalifikowane typy przekupstwa.
Wyższą odpowiedzialność w tym przypadku uzasadnia nakłanianie osoby pełniącej funkcję publiczną do naruszenia przepisów prawa w zamian za korzyść lub jej obietnicę, jak również udzielanie korzyści za takie naruszenie.
Typem kwalifikowanym przekupstwa jest też zgodnie z § 4 udzielenie osobie pełniącej funkcję publiczną korzyści majątkowej znacznej wartości albo jej obietnicy. Co do § 5 udzielenie lub obietnica udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej zagranicznemu funkcjonariuszowi publicznemu w związku z pełnieniem tej funkcji, podlega analogicznej karze jak w dwóch wcześniejszych paragrafach.
Kolejnym artykułem jest art. 296 k.k., który ma dwie formy kwalifikowane, a mianowicie § 2, dotyczący sytuacji gdy sprawca działa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz § 3, jeśli sprawca wyrządza szkodę majątkową w wielkich rozmiarach. Jednocześnie przepis art. 115 § 6 k.k. w zw. z § 7 określa, iż wielki rozmiar ma szkoda przekraczająca w trakcie popełniania czynu zabronionego wartość 1.000.000 zł.
Zobacz również serwis: Sprawy karne
Także kwalifikowane przypadki określa art. 296a§ 4 k.k., gdy sprawca swoim zachowaniem wyrządził jednostce, która go zatrudnia lub którą reprezentuje, znaczną szkodę majątkową.
Szkoda majątkowa dotyczy zarówno straty, jaką poszkodowany poniósł, jak i korzyści, które mógłby osiągnąć gdyby nie wyrządzono mu szkody. W tym przypadku mamy do czynienia ze szkodą majątkową w rozumieniu cywilnoprawnym.
Artykuł 299 k.k. posiada dwa typy kwalifikowane. Pierwszy zawarty jest w § 5, gdy sprawca działa w porozumieniu z innymi osobami. Drugi natomiast dotyczy sytuacji, kiedy sprawca osiąga znaczną korzyść majątkową.
Przez działanie w porozumieniu należy rozumieć współsprawstwo oraz formy opartego na porozumieniu współdziałania przestępnego (w tym pomocnictwo). Porozumienie takie musi obejmować co najmniej trzy osoby, które dokonują czynności przenoszenia własności, przewożenia za granicę lub wpłat środków pochodzących z zorganizowanej przestępczości.
Zapisy art. 271 § 3 k.k. jako kwalifikowaną postać uznają poświadczenie nieprawdy w celu osiągnięcia korzyści. Podmiotem przestępstwa może być tylko osoba upoważniona do wystawienia konkretnego dokumentu w cudzej sprawie.
Zobacz również: Okoliczności łagodzące i wypadki mniejszej wagi w przypadku korupcji
Tekst stanowi fragment publikacji Centralnego Biura Antykorupcyjnego Poradnik antykorupcyjny dla przedsiębiorców. Przedsiębiorca w środowisku zagrożeń korupcyjnych, Warszawa, maj 2011