Obecność mediów na rozprawie karnej

ŻAKIEWICZ ADWOKACI Żakiewicz Górczak Gawińska Sp. k.
Ekspert prawa karnego, karno-skarbowego oraz procedury karnej
rozwiń więcej
Obecność mediów na rozprawie karnej. /Fot. Fotolia
Obowiązującą w procesie karnym zasadą jest jawność prowadzonej rozprawy. Jedynie w wypadkach wskazanych w ustawie (jak np. ma to miejsce gdy prokurator składa wniosek o umorzenie postępowania z powodu niepoczytalności sprawcy i zastosowanie wobec niego środka zabezpieczającego) możliwe jest ograniczenie tej jawności. Nie oznacza to jednak, iż na sali sądowej może przebywać każda osoba, która wyraża taką wolę.

Zasadniczo, na rozprawie mogą być bowiem obecne wyłącznie osoby pełnoletnie i nieuzbrojone. Jeżeli jawność rozprawy nie została ograniczona, przedstawiciele radia, prasy, filmu czy telewizji mogą utrwalać zarówno dźwięk jak i obraz z jej przebiegu. Aby zarejestrować przebieg rozprawy muszą jednak uprzednio uzyskać zezwolenie Sądu, który zważywszy na interes społeczny, ważny interes uczestnika postępowania czy też utrudnienia w prowadzeniu rozprawy, może odmówić udzielenia zezwolenia. W postanowieniu zezwalającym na rejestrację obrazu lub dźwięku Sąd może określić warunki, pod którymi dopuszcza jego dokonywanie. Sąd nie może jednak ingerować w treść ewentualnych późniejszych publikacji dotyczących przebiegu rozprawy.

Interes społeczny przemawia za dopuszczeniem utrwalania przebiegu rozprawy przez media, gdy takie działanie przyczyni się do osiągnięcia celów procesu karnego, a mianowicie prewencji indywidualnej oraz generalnej. Relacjonowanie przebiegu procesu stanowi również odzwierciedlenie konstytucyjnej zasady prawa do informacji.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Sąd może odmówić udzielenia zezwolenia, gdy utrwalanie przebiegu rozprawy będzie zakłócało prawidłowy jej przebieg. Aparatura rejestrująca dźwięk i obraz powinna być zatem tak ustawiona, aby w jak najmniejszym stopniu utrudniać prowadzenie postępowania. Sąd nie może bowiem dopuścić do sytuacji, w której postępowanie przerodzi się w swego rodzaju „medialny spektakl” ograniczający swobodę wypowiedzi świadków oraz innych uczestników postępowania.

Odmawiając udzielenia zezwolenia Sąd może się również powołać na ważny interes uczestnika postępowania. Nie chodzi zatem o jakikolwiek interes uczestnika, a o jego formę kwalifikowaną jako ważna. Ważnym interesem uczestnika postępowania jest więc w szczególności ochrona jego życia prywatnego oraz poszanowanie godności.

Sąd odmawiając możliwości utrwalenia przebiegu rozprawy za pomocą specjalistycznej aparatury, musi wydać postanowienie i uzasadniając je wskazać dlaczego uznał, że nie zachodzą przesłanki uprawniające  przedstawicieli mediów do rejestracji przebiegu rozprawy.

Należy mieć jednak na uwadze, że przedstawiciele mediów nie potrzebują zezwolenia na sporządzanie ręcznych notatek z przebiegu rozprawy. Jedynie gdy w grę wchodzi zastosowanie specjalistycznej aparatury rejestrującej dźwięk czy obraz, takie zezwolenie jest wymagane.

Zobacz serwis: Wykroczenia

Uzyskanie zezwolenia na utrwalenie rozprawy za pomocą specjalistycznej aparatury rejestrującej obraz i dźwięk nie jest tożsame z uzyskaniem zgody Sądu na ujawnienie wizerunku i danych osobowych oskarżonego, pokrzywdzonego lub świadków. Właściwy prokurator prowadzący lub nadzorujący postępowanie przygotowawcze lub sąd może zezwolić, ze względu na ważny interes społeczny, na ujawnienie danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe. Pod pojęciem „ważnego interesu społecznego” należy rozumieć np. zapobieżenia popełnieniu przez sprawcę kolejnego przestępstwa czy też ujawnieniu nieznanych dotychczas organom ścigania osób pokrzywdzonych przestępstwem. Sąd nie jest uprawniony do wyrażenia takiej zgody odnośnie innych osób tj świadków i pokrzywdzonych. Osoby te muszą samodzielnie wyrazić zgodę na ujawnienie swoich danych osobowych oraz wizerunku.

Prawo
Zakaz trzymania psów na uwięzi od 2025 roku. Tylko 2 wyjątki. Dodatkowo: minimalne powierzchnie kojców [projekt ustawy]
17 lip 2024

Do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt autorstwa posłów Koalicji Obywatelskiej, wprowadzający zakaz trzymania psów na uwięzi. Ten zakaz będzie miał dwa wyjątki: będzie można tymczasowo trzymać psa na smyczy podczas spaceru i w transporcie. Zmiana przepisów mają wejść w życie sześć miesięcy po dniu publikacji w Dzienniku Ustaw.

Opieka nad chorym rodzicem: Zwolnienie od pracy i zasiłek
17 lip 2024

Jeżeli pojawi się konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, pracownik może skorzystać ze zwolnienia od pracy, a przy tym skorzystać z zasiłku opiekuńczego. Kiedy będzie to możliwe oraz jakie formalności są niezbędne?

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami
17 lip 2024

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami. Można łatwo zyskać dni wolne od pracy, bo pracodawca nie może odmówić.

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku
17 lip 2024

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku. Inwestycje mają zapobiegać rozprzestrzenianiu się ASF. Wnioski trzeba składać elektronicznie.

Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami. Ile wynosi, dla kogo, kiedy, jak wystąpić?
17 lip 2024

Świadczenie wspierające jest formą pomocy dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Jego przyznanie nie jest zależne od kryterium dochodowego, a od określonego poziomu potrzeby wsparcia. Jak uzyskać świadczenie wspierające? Ile ono wynosi?

Waloryzacja emerytur i rent w 2025 roku. Wskaźnik 6,78%
17 lip 2024

W dniu 17 lipca 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu rozporządzenia w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Rząd zaproponował, by wskaźnik ten pozostał na poziomie ustawowego minimum.

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja
17 lip 2024

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja. Chodzi o kobiety pracujące w gospodarstwach rolnych, które tworzą rodziny wielodzietne.

Ważny termin dla osób urodzonych po 1968 r. Decyzja tylko do końca lipca
17 lip 2024

Tylko do końca lipca trwa okno transferowe. Osoby, które urodziły się po 1968 r., mogą zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej – na subkonto w ZUS czy do OFE.

Nowe wzory dokumentów składanych do ZUS. Zmiana od 1 września 2024 r.
17 lip 2024

Zmienią się wzory dokumentów składanych do ZUS. Nowe wzory zawiera projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Chodzi m.in. o dostosowanie formularzy do nowych przepisów dotyczących wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli.

1500 zł kary za wezwanie karetki w tych przypadkach. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania pogotowia? Sprawdź.
17 lip 2024

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Nieuzasadnione wezwanie pogotowia w 2022 roku miało miejsce 2 mln razy.Jak zidentyfikować nagłe pogorszenie zdrowia?

pokaż więcej
Proszę czekać...