1 lipca 2015 roku nastąpiła wielka zmiana w polskiej procedurze karnej. Odtąd uprawnienia radców prawnych zostały zrównane z uprawnieniami procesowymi adwokatów.
W ustawie o radcach prawnych wprowadzono art. 6 ust. 1, który stanowi, że świadczenie pomocy prawnej przez radcę prawnego polega w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy.
Zobacz: Postępowanie karne po zmianach 1 lipca 2015 r.
Według znowelizowanego Kodeksu Postępowania Karnego na podstawie art. 82 obrońcą może być jedynie osoba uprawniona do obrony według przepisów ustawy prawo o adwokaturze lub ustawy o radcach prawnych.
Gotowość do pomocy
Nowy przywilej to nie jednak obowiązek dla radców prawnych. Nikt z radców prawnych nie zostanie zobowiązany do pomocy „z urzędu” z zakresu prawa karnego, w przypadku gdy nie wyrazi gotowości, a co za tym idzie, nie wpisze się na listę, którą prowadzą prezesi sądów okręgowych, co wynika z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu zapewnienia oskarżonemu korzystania z pomocy obrońcy z urzędu z dnia 27 maja 2015 roku (Dz. U. 2015 r. poz. 816).
Zobacz również: Telefoniczny kontakt aresztowanego z obrońcą
Zgodnie z § 2 i § 3 powyższego Rozporządzenia okręgowe rady adwokackie oraz rady okręgowych izb radców prawnych zobowiązane są do przedstawienia prezesom właściwych sądów wykazów adwokatów oraz radców prawnych uprawnionych do obrony w postępowaniu karnym. Wykazy te określają podział na adwokatów i radców którzy deklarują gotowość udzielania oskarżonym pomocy prawnej z urzędu według przepisów ustawy prawo o adwokaturze oraz ustawy o radcach prawnych.
Nowe przepisy od 1 lipca 2015 r.
Nowelizacja ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2003 r., poz. 1247), która weszła w życie 1 lipca 2015 roku, wprowadziła możliwość występowania radców prawnych w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe. Od 1 lipca br. nie ma już zatem żadnych ograniczeń, co do możliwości występowania radców prawnych w postępowaniu karnym, w przypadku gdy:
- Radca prawny nie będzie pozostawał w stosunku pracy z innymi podmiotami.
- Radcowie wykonujący zawód na podstawie umowy cywilnoprawnej, w kancelarii radcy prawnego oraz w spółce radców lub adwokacko-radcowskiej będą mogli zatem skorzystać z możliwości obrony klientów w postępowaniu karnym.
Zobacz: Kontakt oskarżonego z obrońcą w areszcie
Zakaz pozostawania w stosunku pracy nie będzie dotyczył radców prawnych którzy są pracownikami naukowymi oraz naukowo-dydaktycznymi (dodany po nowelizacji art. 8 ust.6 ustawy o radcach prawnych).
Możliwość występowania przed sądem radców prawnych w charakterze obrońcy jest niewątpliwie dość przełomowym wydarzeniem na rynku prawnym. Przyczyni się to na pewno do podwyższenia jakości świadczonych przez radców prawnych i adwokatów usług, co sprawi, że rynek usług prawnych stanie się bardziej konkurencyjny.
Zobacz serwis: Umowy
Autor: Magdalena Malicka - Aplikant Radcowski Kancelarii Prawnej WEC Sroczyński i Wspólnicy Sp. k.