Postępowanie w przedmiocie zastosowania tymczasowego aresztowania w kształcie sprzed 2 czerwca 2014 r. naruszało podstawowe zasady procesu karnego.
Podejrzany w ramach tego postępowania pozbawiony był bowiem praktycznie prawa do obrony. Działo się tak dlatego, że ani podejrzany, ani obrońca nie mogli przed posiedzeniem, na którym sąd podejmował decyzje w przedmiocie tymczasowego aresztowania zapoznać się z aktami sprawy w zakresie, w jakim zawierały one dowody uzasadniające złożony przez prokuratora wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania.
W praktyce wyglądało to w ten sposób, że we wniosku o zastosowanie tymczasowego aresztowania na znacznym poziomie ogólności wskazany zostawał materiał dowodowy uzasadniający przedmiotowy wniosek, przy czym materiał ów przekazywany był przez prokuratora do zapoznania się jedynie sądowi.
Zobacz serwis: Sprawy karne
Obowiązujące przed 2 czerwca 2014 r. przepisy Kodeksu postępowania karnego nakazywały co prawda udostępnić podejrzanemu i jego obrońcy dowody wskazane we wniosku o zastosowanie tymczasowego aresztowania, a prokurator mógł odmówić zgody na ich udostępnienie jedynie w uzasadnionych przypadkach wymienionych w Kodeksie postępowania karnego, jednak te uzasadnione przypadki stały się w praktyce zasadą i ani podejrzany, ani obrońca z żadnymi dowodami zapoznać się przed posiedzeniem aresztowym nie mogli.
Ta niekorzystna dla obrońców sytuacja uległa jednak zmianie. W dniu 2 czerwca 2014r. w życie weszła bowiem nowelizacja Kodeksu postępowania karnego, która nakazuje w każdym przypadku udostępniać podejrzanemu i jego obrońcy wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztu, również akta sprawy w części zawierającej treść dowodów wskazanych we wniosku.
Zadaj pytanie na Forum
Uważam, że przedmiotowa zmiana, choć ogólnie rewolucyjna, szczególną rolę będzie odgrywała w przypadku przestępstw gospodarczych. Tego typu sprawy cechują się bowiem znacznym stopniem skomplikowania oraz złożoności, często trudnym do zrozumienia przez osoby nie mające styczności z obrotem gospodarczym. Możliwość zapoznania się z dowodami powołanymi we wniosku o zastosowanie tymczasowego aresztowania w sprawie karnej gospodarczej przed posiedzeniem w przedmiocie tymczasowego aresztowania będzie ogromnym atutem dla broniących w takich sprawach adwokatów, co – mam nadzieję – zmniejszy liczbę tymczasowych aresztów, często w moim przekonaniu stosowanych bezzasadnie.
Powyższa zmiana była od dawna wyczekiwana przez adwokatów. Zmieniła ona bowiem diametralnie sposób procedowania w sprawach w przedmiocie tymczasowego aresztowania wprowadzając do postępowania przygotowawczego element kontradyktoryjności.