Jak działają niebezpieczne substancje?
W zależności od rodzaju podanego środka ofiara inaczej odczuwa jego skutki począwszy od zawrotów głowy po całkowitą utratę świadomości. Do najczęściej występujących substancji, z których korzystają sprawcy należą GHB (kwas gamma-hydroksymasłowy) oraz flunitrazepam. Oba preparaty są lekami. GHB używany jest w leczeniu narkolepsji. W większych dawkach i w połączeniu z alkoholem powoduje zaśnięcie ofiary na kilka godzin. Po przebudzeniu nie pamięta ona zdarzenia. Flunitrazepam używany jest w medycynie jako lek nasenny. Poza ogromną sennością, podobnie jak GHB powoduje niepamięć wsteczną. Sprawcy gwałtów mogą również używać innych substancji chemicznych (wodzian chloralu, ketamina).
Odpowiedzialność karna sprawcy gwałtu
Określa ją Kodeks karny w art. 197. Stanowi on, iż ten, kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Jeżeli sprawca dopuszcza się zgwałcenia wspólnie z inną osobą lub wobec małoletniego poniżej lat 15 albo wobec wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. Gdy sprawca działa ze szczególnym okrucieństwem, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5.
Wniosek o ściganie
Przestępstwo zgwałcenia ścigane jest na wniosek. Bez wniosku osoby zgwałconej złożonego na policji lub w prokuraturze postępowanie karne przeciwko sprawcy nie zostanie wszczęte. Cofnięcie złożonego wniosku jest niedopuszczalne. Ofiara zostanie pouczona o tym, iż w przypadku złożenia wniosku o ściganie niektórych sprawców, obowiązek ścigania obejmuje również inne osoby, których czyny pozostają w związku z czynem osoby wskazanej we wniosku, poza osobami najbliższymi ofierze.
Zobacz również serwis: Śledztwo i dochodzenie
Dlaczego warto zgłosić gwałt na policji lub prokuraturze?
Wiele kobiet boi się lub wstydzi zgłosić fakt zgwałcenia organom ścigania. Jednak w przypadku zgwałcenia z użyciem pigułki warto zrobić to jak najszybciej. Po ośmiu godzinach nie można już bowiem wykryć substancji w krwi ofiary. Z policyjnych statystyk wynika, iż wykrywalność przestępstwa zgwałcenia jest dość wysoka. W 2009 r. wyniosła ona 82,6 %. Warto pamiętać, że gdy obdukcję lekarską wykonuje się z wniosku prokuratora lub policji, jest ona bezpłatna. Kobieta, która wskutek gwałtu zaszła w ciążę może żądać jej przerwania. Niezbędnym dokumentem jest tu zaświadczenie od prokuratora o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
Prawa ofiary przestępstwa zgwałcenia
Zgodnie z Polską Kartą Praw Ofiary osoby pokrzywdzonej przestępstwem nie wolno ponownie dręczyć - należy dołożyć wszelkich starań, by uniknęła ona powtórnej wiktymizacji.
Ofiara ma w szczególności prawo do bezpieczeństwa osobistego. Obowiązkiem policji i prokuratury jest jej to bezpieczeństwo zapewnić. Osoba pokrzywdzona przestępstwem może zażądać utajnienia swoich danych osobowych. Przysługuje jej również uprawnienie do zastrzeżenia danych dotyczących jej miejsca zamieszkania do wyłącznej wiadomości prokuratora lub sądu. Ma prawo do zachowania anonimowości w sprawozdaniach prasowych, telewizyjnych, w internecie i w innych mediach, dotyczących jej sprawy. Ofierze przestępstwa przysługuje prawo do uzyskania fachowej pomocy: psychologicznej, medycznej, materialnej i prawnej od momentu zgłoszenia naruszenia lub groźby naruszenia dobra prawem chronionego. Oznacza to m. in. prawo do wsparcia psychicznego, prawo do fachowej pomocy psychologicznej i prawnej od momentu zawiadomienia o przestępstwie.
Ofiary przestępstw o podłożu seksualnym powinny być przesłuchiwane przez funkcjonariuszy policji tej samej płci, a gdy ofiarą jest dziecko przesłuchanie powinno odbywać się w obecności psychologa lub osoby, którą dziecko darzy zaufaniem.
Ponadto Karta stanowi, iż odpowiedzialności za przestępstwo nie można przerzucać ze sprawcy na ofiarę. Nie można usprawiedliwiać przestępstwa tradycją, kulturą, stereotypami minimalizującymi winę sprawcy.
Ofierze gwałtu przysługują wszystkie prawa pokrzywdzonego zarówno w postępowaniu - przygotowawczym, jak i sądowym, takie jak m. in. prawo do:
- przeglądania akt;
- występowania w procesie w charakterze oskarżyciela posiłkowego;
- ustanowienia pełnomocnika z urzędu, jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia pełnomocnika bez uszczerbku dla siebie i rodziny. Może wówczas w prokuraturze (w postępowaniu przygotowawczym) lub w sądzie (w postępowaniu sądowym) złożyć odpowiedni wniosek;
- składania wniosków o dokonanie czynności procesowych w toku postępowania.
Zobacz również: Jak postępować w przypadku zgwałcenia?
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. 1997, Nr 88, poz. 553);
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. 1997 Nr 89, poz. 555 ze zm.).