Czym jest dozór policyjny?
Środek ten polega na obowiązku okresowego zgłaszania się do jednostki policji, określonej w postanowieniu o zastosowaniu dozoru policyjnego. W praktyce, najczęściej jest nią komenda policji właściwa dla miejsca zamieszkania dozorowanego. Dozorem policyjnym objęty może być tylko oskarżony lub podejrzany, a więc osoba wobec której zostały wcześniej przedstawione zarzuty. Ustanawiany jest przez sąd lub prokuratora w drodze postanowienia, na każdym etapie procesu.
Osoba objęta dozorem korzysta ze znacznego zakresu swobody, mianowicie może podjąć lub kontynuować pracę zawodową, naukę w szkolę itp. W porównaniu do tymczasowego aresztowania jest środkiem dużo mniej uciążliwym zarówno dla oskarżonego (podejrzanego) jak i Skarbu Państwa. Dozór nie jest ograniczony terminami – trwa zatem do jego odwołania lub zakończenia postępowania karnego.
Wykonywanie dozoru należy do wyłącznych kompetencji Policji. Jednakże w sprawach karnych podlegających orzecznictwu sądów wojskowych oskarżonego, który jest żołnierzem, można poddać pod dozór przełożonego wojskowego.
POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej
Obowiązki osoby dozorowanej
Zgodnie z art. 275 § 2 kodeksu postępowania karnego, oddany pod dozór ma obowiązek stosować się do wymagań zawartych w postanowieniu o zastosowaniu środka zapobiegawczego w postaci dozoru policji. W szczególności takimi wymaganiami mogą być:
- Zakaz opuszczania miejsca pobytu – oznacza zakaz opuszczania miejsca wyznaczonego przez sąd lub prokuratora w postanowieniu o zastosowaniu dozoru Policji. Najczęściej jest to miejscowość w której oskarżony (podejrzany) mieszka na stałe.
- Zgłaszanie się do organu dozorującego w określonych odstępach czasu – polega na okresowych meldunkach oskarżonego (podejrzanego) organowi sprawującemu dozór, w celu poddania go systematycznej kontroli policji. Częstotliwość meldunków określona jest w postanowieniu o zastosowaniu dozoru policji (np. raz w tygodniu).
- Zawiadamianie organu dozorującego o zamierzonym wyjeździe oraz o terminie powrotu.
- Zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami (w szczególności świadkami lub współoskarżonymi) – oznacza zakaz osobistego, zdalnego lub elektronicznego komunikowania się z wyżej wskazanymi osobami (np. nachodzenie, wysyłanie listów, maili).
- Zakaz przebywania w określonych miejscach – polega na określeniu miejsc w postanowieniu o zastosowaniu dozoru policji, w których oskarżonemu (podejrzanemu) nie wolno przebywać. Mogą one być określone rodzajowo lub konkretnie.
- Zakazie zbliżania się do określonych osób na wskazaną odległość – odległość również jest ustalana w postanowieniu o zastosowaniu dozoru policji.
Należy pamiętać, że powyższe obowiązki mogą być zastosowane łącznie, a przywołany katalog nie jest zamknięty. Ponadto istnieje możliwość zmiany obowiązków w trakcie wykonywania dozoru – w takim przypadku wydawane jest nowe postanowienie.
Na postanowienie o dozór policyjny, oskarżonemu (podejrzanemu) przysługuje zażalenie, na wniesienie którego ma 7 dni od daty doręczenia odpisu postanowienia. Ponadto na każdym etapie procesu może złożyć wniosek o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego (art. 254 k.p.k.).
Zobacz: Sprawy karne
Zgłoszenie do organu dozorującego – wymogi formalne
Zgodnie z art. 275 § 4 kpk., osoba poddana dozorowi policyjnemu stawiając się we wskazanej jednostce policji, obowiązana jest:
- posiadać dokument stwierdzający jej tożsamość;
- wykonywać polecenia mające na celu dokumentowanie przebiegu dozoru;
- udzielać informacji koniecznych do ustalenia, czy stosuje się on do wymagań nałożonych w postanowieniu sądu lub prokuratora.
Zobacz również: Więziennictwo
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555 z późn. zm.)