Wspólne cechy kasacji zwyczajnej i nadzwyczajnej
Elementem wspólnym dla kasacji "zwyczajnej" oraz nadzwyczajnej jest podstawa zarzutów kasacyjnych albowiem oba rodzaje kasacji mogą być wniesione tylko z powodu zaistnienia uchybień wymienionych w art. 439 Kodeksu postępowania karnego lub zaistnienia sytuacji innego rażące naruszenia prawa, jeśli mogło mieć istotny wpływ na treść orzeczenia. Wspólnym elementem tych kasacji jest ich ostateczny charakter (nie przysługuje od ich rozstrzygnięć żaden środek odwoławczy).
Zobacz portal: Prawnik.pl
Różnice w zakresie wnoszenia kasacji zwyczajnej i nadzwyczajnej
Przy porównywaniu procedury wnoszenia tych kasacji ujawnia się wiele różnic wymagających przedstawienia. Chodzi o to, że kasacji nadzwyczajnej nie dotyczy wiele ustawowych ograniczeń nałożonych na strony wnoszące kasację. Przedstawiając wskazane różnice należy zauważyć co następuje:
- po pierwsze, kasacja nadzwyczajna może być wniesiona od każdego prawomocnego orzeczenia, zaś kasacja pochodząca od strony może być wniesiona tylko i wyłącznie od prawomocnego wyroku sądu odwoławczego. Oznacza to, iż zakres decyzji, które może zaskarżyć podmiot wskazany w art. 521 Kodeksu postępowania karnego jest znacznie szerszy i obejmować może nie tylko wyroki, ale i postanowienia (przykładowo również postanowienie o umorzeniu postępowania przygotowawczego);
- po drugie, w przeciwieństwie do strony podmiot z art. 521 Kodeksu postępowania karnego nie ma ograniczonego terminu do wniesienia kasacji na korzyść oskarżonego, zaś termin do złożenia kasacji na niekorzyść również ma znacznie dłuższy, bo wynoszący aż 6 miesięcy (jest to termin nieprzekraczalny) a nie 1 miesiąca (jaki przysługuje stronie);
- po trzecie, podmiot wnoszący kasację nadzwyczajną nie jest ograniczony rodzajem kary orzeczonej przez sąd, co oznacza, że może złożyć kasację w każdej sprawie niezależnie od treści wyroku;
W przypadku kasacji pochodzącej od strony, kasację na korzyść oskarżonego można wnieść tylko wówczas, gdy została wobec niego orzeczona kara bezwzględnego pozbawienia wolności, zaś na niekorzyść tylko wówczas, gdy oskarżony został uniewinniony, gdy sąd umorzył postępowania z powodu znikomej szkodliwości społecznej czynu oraz gdy sąd umorzył postępowania z uwagi na to, iż ustawa stanowi, że jego czyn nie podlega karze.
- po czwarte, kasacja nadzwyczajna może być wniesiona bezpośrednio do Sądu Najwyższego i nie pobierana jest od niej żadna opłata (w przeciwieństwie do kasacji wnoszonej przez strony);
- po piąte, Sąd Najwyższy musi zawsze rozpatrywać kasację wniesioną przez podmiot określony w art. 521 Kodeksu postępowania karnego na rozprawie, co nie jest regułą w odniesieniu do "zwyczajnej" kasacji (szczególnie jeśli jest ona oczywiście bezzasadna lub oczywiście słuszna).
Wykazane różnice nakazują wyróżnić kasację wnoszoną przez podmioty określone w przepisie art. 521 Kodeksu postępowania karnego (oraz Naczelnego Prokuratora Wojskowego) jako odrębny środek nadzwyczajnego zaskarżenia i uzasadnia tym samym jej określenie w literaturze jako kasacji nadzwyczajnej.
Zobacz również serwis: Sprawy karne