REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jaki skutek wywiera śmierć strony w trakcie postepowania karnego

Ilona Ferens

REKLAMA

REKLAMA

Pomimo śmierci pokrzywdzonego jest możliwe dalsze dochodzenie jego praw w ramach procesu. Zakres uprawnień procesowych pokrzywdzonego-zmarłego ustawa procesowa przekazuje osobom najbliższym.

Określenie osoby najbliższej należy definiować w oparciu o przepis art. 115 § 11 KK, który wymienia poszczególne kategorie osób objętych tym wyrażeniem ustawowym.
Strona zastępcza działa we własnym imieniu, gdyż zmarły, którego miejsce zajęła, nie jest już podmiotem prawnym, nikt więc nie może wykonywać jego praw. Osoby, które działają za zmarłego, same są stronami procesowymi.

REKLAMA

Wyróżnia się dwie sytuacje:
• gdy określony podmiot przejął prawa zmarłego, zanim ten ostatni stał się stroną (realizuje on je jako prawa własne),
• gdy dany podmiot wstępuje do toczącego się procesu, w którym zmarły był stroną, w tym wypadku następuje zmiana stron, a strony zastępcze nazywa się stronami nowymi.

Jak można wstąpić do procesu

W razie śmierci oskarżyciela posiłkowego ubocznego, osoby mu najbliższe mogą wstąpić do postępowania w miejsce zmarłego w każdym stadium procesu.
W wypadku śmierci oskarżyciela posiłkowego samodzielnego lub oskarżyciela prywatnego - postępowanie zawiesza się na okres 3 miesięcy, w którym to czasie osoba najbliższa powinna wstąpić w miejsce zmarłego, a gdyby to nie nastąpiło, postępowanie umarza się.
W razie śmierci powoda cywilnego niewstąpienie osób najbliższych do postępowania, do momentu wydawania orzeczenia kończącego proces, powoduje pozostawienie powództwa bez rozpoznania.

Dochodzenie roszczeń majątkowych

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przy dochodzeniu roszczeń majątkowych po śmierci pokrzywdzonego, uprawnienia najbliższych są ograniczone.
Zarówno wówczas, gdy wytaczają oni po śmierci pokrzywdzonego powództwo cywilne, jak i wtedy gdy wstępują w miejsce zmarłego powoda cywilnego, mogą bowiem dochodzić jedynie roszczeń majątkowych wynikających z przestępstwa, ale tylko przysługujących bezpośrednio im, a nie takich, jakie przysługiwałyby zmarłemu.
Stroną zastępczą lub nową może być każda osoba będąca najbliższą dla zmarłego pokrzywdzonego, z tym że wstąpienie choć jednej osoby w prawa zmarłego eliminuje uprawnienia pozostałych, co jednak nie dotyczy dochodzenia roszczeń majątkowych. Te ostatnie są bowiem własnymi roszczeniami najbliższych i możliwa jest tu wielość uprawnionych.

Działanie osoby najbliższej w procesie

Osoba najbliższa, działająca jako strona zastępcza lub nowa, samodzielnie decyduje o zakresie, w jakim wykorzysta uprawnienia procesowe służące pokrzywdzonemu.
Może cofnąć wniosek o ściganie złożony przez pokrzywdzonego lub złożyć wniosek, którego pokrzywdzony odmawiał. Może odstąpić od oskarżenia posiłkowego czy prywatnego, albo je wytoczyć niezależnie od woli zmarłego. Może wytoczyć powództwo, choć pokrzywdzony tego nie chciał.

Prokurator

REKLAMA

Działać za zmarłego pokrzywdzonego może z urzędu ,choć w węższym zakresie, prokurator. Jest to możliwe w razie braku lub nieujawnienia osób najbliższych. W razie późniejszego ustalenia osób najbliższych zmarłego pokrzywdzonego uprawnienia prokuratora jako strony zastępczej, wygasają i przechodzą na osobę najbliższą, łącznie z możliwością złożenia wniosku o zaniechanie ścigania.
Prokurator nie może realizować tych uprawnień niezależnie od woli zmarłego pokrzywdzonego. Niedopuszczalne jest aby prokurator składał wniosek o ściganie, którego nie życzył sobie zmarły czy cofał za zmarłego taki wniosek.
Prokurator nie może działać w sposób obiektywnie niekorzystny dla pokrzywdzonego lub niezgodny z jego wyraźną wolą albo w sposób sprzeczny z decyzjami procesowymi podejmowanymi przez samego siebie jako prokuratora.

Gdy najbliżsi są ujawnieni, ale nie mają zdolności do czynności prawnych (małoletni) prokurator nie może wstąpić w miejsce zmarłego pokrzywdzonego. Art. 64 KPK uprawnia go do wytoczenia powództwa cywilnego na rzecz ujawnionych najbliższych.
Organy procesowe mają obowiązek pouczenia osób najbliższych dla zmarłego pokrzywdzonego o ich uprawnieniach, jeżeli tylko dysponują one informacjami o takich osobach. Dotyczy to każdego organu postępowania, a więc zarówno prowadzącego dochodzenie lub śledztwo, jak i sądów w zależności od tego, na jakim etapie procesu zmarł pokrzywdzony i kiedy ujawniły się informacje o jego bliskich.
Za spełnienie tego obowiązku uznaje się powiadomienie co najmniej jednej takiej osoby.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Po zmianach więcej dożywotnich orzeczeń o niepełnosprawności. Świadczenie wspierające jednak nadal na 7 lat

Dla osób niepełnosprawnych wydarzeniem ostatniego tygodnia było wydanie wytycznych dla WZON i PZON co do wydawania stałych orzeczeń dla osób cierpiących na jedną z przeszło 200 chorób genetycznych. Wytyczne wydał Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Łukasz Krasoń. Wytyczne generalnie są adresowane dla dzieci i ich rodziców. Po otrzymaniu orzeczenia ważnego do ukończenia 16 roku życia, osoba niepełnosprawna wystąpi o orzeczenie "dla dorosłych" i ono także będzie miało charakter stały. Niestety (na dziś) posiadanie stałego orzeczenia o niepełnosprawności nie ma znaczenia dla świadczenia wspierającego.

Czy stopień niepełnosprawności wpływa na wysokość zachowku?

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Wyższy zachowek przysługuje bowiem osobom trwale niezdolnym do pracy. Co to oznacza?

Sąd zmodyfikował zasadę (albo świadczenie wspierające albo pielęgnacyjne). Do MOPS nie trzeba oddawać 9000 zł świadczenia pielęgnacyjnego. Mając przeszło 9000 zł wspierającego

Miało być tak. Osoba niepełnosprawna otrzymuje świadczenie wspierające w wysokości np. 30 000 zł. Za okres np. 10 miesięcy. Po otrzymaniu tych pieniędzy opiekun osoby niepełnosprawnej oddaje (do MOPS) równoważne 30 000 zł (świadczenie pielęgnacyjne). Chodziło o to, aby w okresie rozpatrywania wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego, rodzina osoby niepełnosprawnej (najczęściej stopień znaczny) miała środki na utrzymanie osoby niepełnosprawnej. Finansować to miało świadczenie pielęgnacyjne, które następnie (jako pewien kredyt społeczny) trzeba zwrócić do MOPS. Taki miał być model rozliczenia między świadczeniem wspierającym a pielęgnacyjnym. W praktyce nie mamy z obu stron po 30 000 zł. Dla 2024 r. za okres 10 miesięcy otrzymywało się 29 880 zł świadczenia pielęgnacyjnego (miesięcznie 2988 zł), a maksymalna wysokość świadczenia wspierającego to za 10 miesięcy 39 180 zł (miesięcznie 3918 zł). W zależności od tempa przyznawania świadczenia wspierającego można było tak rozliczać okresy 5 miesięcy jak i np. 14 miesięcy.

Bezpieczne i dochodowe (odsetki do 6,80%). Obligacje skarbowe - nowe emisje w kwietniu 2025 r. Jaka opłata za wcześniejszy wykup?

Ministerstwo Finansów w komunikacie przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które są sprzedawane w kwietniu 2025 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w marcu, lutym i styczniu br.

REKLAMA

Nawet 8% na lokacie w banku. Ranking lokat i kont oszczędnościowych: oprocentowanie pod koniec marca 2025 r.

Średnie oprocentowanie najlepszych lokat i rachunków oszczędnościowych wyniosło w marcu 2025 r. ponad 5,6% – wynika z najnowszych danych zebranych przez HREIT. Aż 3 banki kuszą obietnicą zysków na poziomie co najmniej 8% w skali roku.

Emerytury stażowe – Lewica i Solidarność naciskają. Czy rząd zgodzi się na zmiany?

Emerytury stażowe mogą się urzeczywistnić. Lewica i Solidarność walczą o zmiany, które mają umożliwić wcześniejsze przejście na emeryturę osobom z długim stażem pracy. Czy obecny rząd w końcu przychyli się do tych postulatów?

Nie doczekali na świadczenie wspierające za 9-12 miesięcy. Jest świadczenie pielęgnacyjne. Rodziny osób niepełnosprawnych nic nie wygrają w sądzie

Ostrzegano przed tym, że przewlekłość postępowań w WZON zderzy się z problemem śmierci osoby niepełnosprawnej, która złożyła wniosek o świadczenie wspierające, spełnia kryteria, ale nie doczekała decyzji WZON. Rodziny osób zmarłych koszty opieki pokryją ze świadczenia pielęgnacyjnego. Część z nich próbuje spierać się z WZON w sądach administracyjnych. Nie mają szansy. Stroną takich postępowań może być tylko osoba niepełnosprawna, a ta zmarła. Trzeba zapomnieć o świadczeniu wspierającym.

Czy to już koniec przestawiania zegarków? Zniesienia zmiany czasu jest na agendzie UE

Czy to już koniec przestawiania naszych zegarków? Polska prezydencja w Unii Europejskiej podejmuje próbę przełamania impasu w sprawie zniesienia zmian czasu. Choć Komisja Europejska popiera ten pomysł, to brukselska biurokracja wciąż blokuje postępy. Dlaczego Europa nadal tkwi w czasowym chaosie i czy polski rząd zdoła zmienić bieg wydarzeń?

REKLAMA

800 plus w 2025 i 2026 r. - termin na wniosek do ZUS

800 plus w 2025 i 2026 r. - nowy okres świadczeniowy rozpoczyna się 1 czerwca. Kiedy najlepiej złożyć elektroniczny wniosek do ZUS? Termin zapewniający ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego niedługo mija.

Żołnierze do premiera: Mamy prawo do drugiej emerytury obok tej mundurowej. Każdy z nas ma na koncie w FUS składki powiększane corocznie o wskaźnik waloryzacji

Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.

REKLAMA