W świetle nowych przepisów środkiem zapobiegawczym, wykonywanym z użyciem aparatury monitorującej zainstalowanej w miejscu zamieszkania oskarżonego, ma być areszt domowy. Wynika z tego, że możliwa będzie zmiana aresztu tymczasowego na areszt domowy.
Do tej pory środkami zapobiegawczymi były:
- tymczasowe aresztowanie
- poręczenie majątkowe
- dozór policyjny
- poręczenie niemajątkowe społeczne i indywidualne
- nakazy i zakazy zachowania się
- zakaz opuszczania kraju
Elektroniczne bransoletki mieliby nosić nie tylko skazani za drobne przestępstwa, ale także podejrzani o dokonanie czynu karalnego. Co za tym idzie, dopuszczono by do stosowania dozoru elektronicznego w trakcie postępowania przygotowawczego.
Bransoletki takie są stosunkowo małym obciążeniem dla budżetu Państwa. Ich miesięczne utrzymanie szacuje się na około 40 złotych.
Kiedy będzie można zmienić areszt tymczasowy na areszt domowy?
Skorzystanie z aresztu domowego wymaga ustalenia, czy w danym miejscu (mieszkaniu, domu), w którym oskarżony ma przebywać, można zamontować aparaturę monitorującą. Jak zauważają autorzy nowelizacji czynności takie trwają kilka dni.
Areszt domowy będzie stosowany na wniosek oskarżonego, który wcześniej będzie musiał uzgodnić to z osobami, z którymi będzie przebywał pod jednym dachem ( pełnoletnimi). Oni to muszą zgodzić się na instalację aparatury elektronicznej monitującej położenie podejrzanego/skazanego.
Zobacz: Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności ze względu na zbyt ciężkie skutki
Jak wyglądałby areszt domowy?
Osoba korzystająca z aresztu domowego będzie zmuszona do noszenia nadajnika i nieoddalania się od miejsca zamieszkania (max 200 metrów). Może ona więc przyjmować gości na posesji, kosić trawę lub zajmować się ogródkiem czy gospodarstwem. Sąd lub prokurator będzie mógł zakazać jej np kontaktowania się z określonymi osobami lub nadużywania alkoholu. W sytuacji, w której oskarżony nie będzie stosował się do tych rygorów, wówczas areszt domowy zamieni na areszt tymczasowy.
Czy możliwe jest złamanie zasad aresztu domowego?
Tak, w uzasadnionych przypadkach ( ryzyko utraty zdrowia czy śmierci) oskarżony może oddalić się od miejsca zamieszkania na odległość przekraczającą 200 metrów. Za zgodą sądu lub prokuratora będzie on zyskiwał możliwość udziału w wyborach czy referendum. W wypadku bardzo ważnych spraw osobistych ( np. pogrzeb osoby bliskiej) będzie on mógł wyjechać na okres maksymalnie 5 dni.
Zobacz: Kontrola i utrwalanie rozmów w postępowaniu karnym
Kto decyduje o zmianie aresztu tymczasowego na domowy?
Sąd rejonowy na wniosek podejrzanego. Maksymalny czas zastosowania tego środka zapobiegawczego będzie wynosił, podobnie jak w przypadku tymczasowego aresztowanie 3 miesiące.
Kto nie może skorzystać z aresztu domowego?
Ze środka tego nie mogą skorzystać podejrzani, którzy wymagają częstej hospitalizacji lub mają zaburzenia natury psychicznej. Dozorem elektronicznym nie obejmie się także osób, które mogą ten czas aresztu wykorzystać na mataczenie.
Zobacz: Elektroniczny monitoring chuliganów stadionowych wkrótce
Kolejny nowy środek zapobiegawczy
Nowe regulacje, które mają wejść w życie 1 stycznia 2012 roku przewidują także kolejny środek zabezpieczający mający zastosowanie wobec osób, które odbyły karę pozbawienia wolności za popełnienie najcięższych przestępstw seksualnych w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych- skierowanie na leczenie ambulatoryjne.
Dotyczyć on będzie przede wszystkim sprawców czynów pedofilskich. Po odbyciu kary, sprawcy ci będą zobligowani do leczenia w specjalnych punktach. Co najważniejsze, będą oni również pod dozorem elektronicznym. Ma to pozwalać na monitoring ich obowiązkowych wizyt w celach leczniczych. Będzie także sprawdzane i na bieżąco kontrolowane czy sprawca nie zbliża się do swoich ofiar. Jest to więc potrzebne, ze względu na proces izolacji ofiary od sprawcy.
Zobacz: Efektywne zwalczanie wykroczeń-projekt Ministerstwa Sprawiedliwości
Karol Muż