Odmiennym czynem – podobnie jak prowadzenie pojazdu po użyciu alkoholu jest prowadzenie pojazdu po użyciu środka odurzającego. Takie zachowanie stanowi wykroczenie stypizowane w art. 87 kodeksu wykroczeń. O ile odróżnienie stanu nietrzeźwości od stanu po użyciu alkoholu jest oczywiste – bowiem sprowadza się do ustalenia zawartości alkoholu we krwi (lub wydychanym powietrzu) – o tyle ustalenie granicy pomiędzy stanem po użyciu środka odurzającego a stanem pod wpływem środka odurzającego budzi w praktyce wiele wątpliwości.
Zobacz: Kodeks postępowania karnego
Problem ten próbował wyjaśnić Sąd Najwyższy. W wyroku z dnia 7 lutego 2007 r. (V KK 128/06) Sąd Najwyższy stwierdził tak:
Stanem pod wpływem środka odurzającego jest taki stan, który wywołuje - w zakresie oddziaływania na ośrodkowy układ nerwowy, zwłaszcza zakłócenia czynności psychomotorycznych - takie same skutki jak spożycie alkoholu powodujące stan nietrzeźwości. Od tego stanu odróżnia się stan po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu, a więc i środka odurzającego, który - w zakresie skutków jest równoważny stanowi po użyciu alkoholu. Stan taki jest znamieniem wykroczeń określonych w art. 86 § 2, 87 § 1 i 2 oraz 96 § 1 k.w.
Jednocześnie Sąd Najwyższy stwierdził, że w sytuacji, gdy konkurują ze sobą warianty o różnym stopniu prawdopodobieństwa, należy wybrać ten, który jest dla sprawcy najkorzystniejszy. Obliguje bowiem do tego reguła in dubio mitius, wynikająca wprost z zasady in dubio pro reo, o której mowa w art. 5 § 2 k.p.k.
W praktyce wątpliwości te najczęściej dotyczą zażywania marihuany, gdzie stan po użyciu a pod wpływem nie daje wyraźnych objawów. Ustalenie wariantu wymaga dopuszczenia przez Sąd dowodu z opinii biegłych z zakresu toksykologii.
W wielu wypadkach biegli jak i Sądy upraszczają złożoność tego problemu przyjmując, że wykazanie we krwi związku chemicznego - THC o jakimkolwiek stężeniu zaświadcza o stanie "pod wpływem środka odurzającego", natomiast wykrycie w organizmie ludzkim metabolitu tego związku w postaci THCCOOH przesądza o istnieniu stanu "po użyciu" środka odurzającego. Tymczasem bazując na wiedzy medycznej należy przyjąć, że wymieniony metabolit pozostaje w organizmie ludzkim nieaktywny, a więc nie oddziaływuje na ośrodkowy układ nerwowy, i wskazuje jedynie na to, że w przeszłości, którą nie sposób określić, dana osoba zażywała środek odurzający zawierający - THC, czyli marihuanę lub haszysz.