Zgodnie z art. 94 kodeksu karnego - jeżeli sprawca, w stanie niepoczytalności określonej w art. 31 § 1, popełnił czyn zabroniony o znacznej społecznej szkodliwości i zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że popełni taki czyn ponownie, sąd orzeka umieszczenie sprawcy w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym.
Aby umieścić sprawcę czynu zabronionego w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym, muszą być spełnione łącznie następujące warunki:
a) ustalenie, iż w czasie popełnienia czynu zabronionego sprawca był w stanie niepoczytalności
b) ustalenie, że czyn zabroniony charakteryzuje się wysokim stopniem społecznej szkodliwości w rozumieniu dyrektyw art. 115 § 2 kodeksu karnego
c) określeniem wysokiego prawdopodobieństwa, że popełni taki czyn ponownie
Zobacz: Pozbawienie wolności za uporczywe nękanie
Dotkliwość środka zabezpieczającego polega w tym wypadku na tym, że sąd z góry nie określa terminu pobytu sprawcy w zakładzie psychiatrycznym. Pobyt w zakładzie leczniczym powinien trwać tak długo jak wymaga tego proces leczenia. Kierownik zakładu zamkniętego, w którym wykonuje się środek zabezpieczający, nie rzadziej niż co 6 miesięcy przesyła do sądu opinię o stanie zdrowia sprawcy umieszczonego w tym zakładzie i o postępach w leczeniu lub terapii; opinię taką obowiązany jest przesłać bezzwłocznie, jeżeli w związku ze zmianą stanu zdrowia sprawcy uzna, że jego dalsze pozostawanie w zakładzie nie jest konieczne. Również Sąd może w każdym czasie żądać opinii o stanie zdrowia i stosowanym leczeniu lub terapii oraz ich wyników wobec sprawcy umieszczonego w zakładzie.
Sprawcę, wobec którego wykonywany jest środek zabezpieczający, obejmuje się odpowiednim postępowaniem leczniczym, terapeutycznym i rehabilitacyjnym, a także resocjalizacyjnym, którego celem jest poprawa stanu jego zdrowia i zachowania, w stopniu umożliwiającym powrót do życia w społeczeństwie i dalsze leczenie w warunkach poza zakładem.
Jeśli stan zdrowia osadzonego uległ poprawie w takim zakresie, że jego dalsza izolacja nie jest potrzebna – sąd niezwłocznie podejmuje decyzję o zwolnieniu sprawy z zakładu psychiatrycznego. Nie jest to jednak zwolnienie „nieodwoływalne”. Sąd może zarządzić ponowne umieszczenie sprawcy określonego w § 1 w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym, jeżeli niezbędne, aby zapobiec ponownemu popełnieniu przez sprawcę czynu zabronionego związanego z jego chorobą psychiczną. Zarządzenie nie może być wydane po upływie 5 lat od zwolnienia z zakładu.