Przesłanki wydania wyroku nakazowego

Roland Szymczykiewicz
Adwokat
rozwiń więcej
Czym jest wyrok nakazowy. /Fot. Fotolia
Wyrok nakazowy wydawany jest zawsze przez sąd na jednoosobowym posiedzeniu niejawnym i zawsze ma charakter skazujący. Traktuje się go jako propozycję kary, jaką składa oskarżonemu sąd, która może zostać przez oskarżonego odrzucona poprzez wniesienie tzw. sprzeciwu.

Wyrok taki zapaść może tylko w przypadku zachodzenia pewnych szczególnych przesłanek, które należy przedstawić. Postępowanie nakazowe jest szczególnym trybem postępowania w procedurze karnej. Z uwagi na to ustawodawca przewidział ściśle określone przesłanki, kiedy może on być wydany (tzw. przesłani pozytywne wydania wyroku nakazowego) oraz kiedy kategorycznie jest to niemożliwe (tzw. negatywne przesłanki wydania wyroku nakazowego). Obie wskazane kategorie przesłanek wymagają przedstawienia.

Przesłanki pozytywne wydania wyroku nakazowego

Należy wskazać, iż aby wyrok nakazowy mógł być wydany muszą zachodzić następujące przesłanki:

Po pierwsze, sąd na podstawie materiału dowodowego zebranego w postępowaniu przygotowawczym musi uznać, iż okoliczności czynu i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości, a także, iż nie zachodzi potrzeba przeprowadzenia rozprawy. Będzie to zatem sytuacja, gdy z założenia wina sprawcy będzie ewidentna.

Po drugie, z uwagi na to, że sąd w wyroku nakazowym może orzec tylko karę ograniczenia wolności lub grzywnę w wysokości do 100 stawek dziennych (albo do 200.000 złotych) to będą istniały ograniczenia w zakresie wydawania wyroku nakazowego do określonych przestępstw. Chodzi o to, że sąd będzie mógł orzec tylko wówczas, gdy za dane przestępstwo ustawodawca przewidział możliwość orzeczenia wskazanych kar.

Za przestępstwo zwykłej kradzieży ustawodawca nie przewidział możliwości orzeczenia kary grzywny lub ograniczenia wolności (bo grozi za nią od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności), a zatem w stosunku do złodzieja nie może być wydany wyrok nakazowy.

Po trzecie, sąd musi orzekać w sprawie, w której prowadzone było uprzednio dochodzenie w tzw. trybie uproszczonym. Oznacza to, iż nie można wydać wyroku nakazowego w stosunku do spraw, w których toczyło się śledztwo.

Zobacz: Oskarżony

Przesłanki negatywne wydania wyroku

Zgodnie z powyższymi uwagami, negatywne przesłankami wydania wyroku nakazowego są:

1. sytuacja, gdy w sprawie prowadzone było śledztwo

2. sytuacja, gdy dane przestępstwo w kodeksie karnym jest zagrożone tylko karą pozbawienia wolności

3. sytuacja, gdy oskarżony jest pozbawiony wolności (w tej lub w innej sprawie)

4. gdy zachodzi sytuacja obligatoryjnej obrony (opisana w art. 79 § 1 Kodeksu postępowania karnego)

5. w sprawach z oskarżenia prywatnego

Zobacz serwis: Postępowanie karne

Prawo
Prawo budowlane do zmiany. Nowe garaże i piwnice muszą być miejscami doraźnego schronienia
18 lis 2024

Konieczne są zmiany w prawie budowlanym. Ponieważ od 2026 roku piwnice i garaże w nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i blokach mieszkalnych będą musiały być tak zaprojektowane, by móc stworzyć w nich miejsca doraźnego schronienia.

Nowe przedmioty w szkole. Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska od roku szkolnego 2025/2026
18 lis 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzeniem wprowadzającym do szkół nowe przedmioty: edukację zdrowotną i edukację obywatelską. Projekt trafił do konsultacji społecznych.

QUIZ Szybka 10 z wiedzy ogólnej. Rozruszaj swój mózg
18 lis 2024
Jesienią nie zapominasz o aktywności fizycznej? Świetnie, ale pamiętaj też o gimnastyce umysłu. Szybka 10 pytań z wiedzy ogólnej to doskonałe ćwiczenie na rozruszanie mózgu.
B2B (samozatrudnienie) zamiast umowy o pracę. Wady i zalety. Komu się opłaca taka forma współpracy zarobkowej?
18 lis 2024

Przejście na model współpracy B2B (tzw. samozatrudnienie) to decyzja, która daje większą niezależność i możliwość rozwoju, ale wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Popularność tego rozwiązania wciąż rośnie szczególnie w branżach takich jak IT, consulting czy marketing. Dodatkowo - nie wszystkie firmy oferują dziś zatrudnienie na umowę o pracę. Często to właśnie nowe możliwości zawodowe i wyższe wynagrodzenie na B2B skłaniają do założenia własnej działalności gospodarczej. Jeśli stoisz przed takim wyborem zapoznaj się z korzyściami, jakie daje Ci współpraca w formie B2B, ale także jakie obowiązki Cię czekają jako przedsiębiorcę.

Cena prądu w 2025 roku. Gospodarstwa domowe nadal z gwarantowaną ceną maksymalną 500 zł netto za 1 MWh
18 lis 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce przedłużenia na 2025 rok obowiązywania mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych, ustalonej na niższym poziomie niż cena, która wynika z zatwierdzonych taryf dla energii elektrycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 18 listopada 2024 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców (…).

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany
18 lis 2024

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany. Kto podlega obowiązkowi szkolnemu? Do kiedy trwa obowiązek szkolny? Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem.

Vouchery Biedronki - reklamy nie wyjaśniają precyzyjnie zasad. Prezes UOKiK stawia zarzuty. Grozi kara do 10% obrotu
18 lis 2024

Na początku 2024 roku, 31 stycznia i 14 lutego, w sklepach Biedronka odbyły się jednodniowe akcje promocyjne – „Specjalna Środa” i „Walentynkowa Środa”. Klienci byli zachęcani do kupienia określonych produktów, za które mieli otrzymać „Zwrot 100% na voucher”. Okazało się jednak, że przedsiębiorca w przekazach reklamowych nie informował jasno o zasadach akcji. Prezes UOKiK postawił spółce Jeronimo Martins Polska zarzut naruszenia zbiorowych interesów konsumentów za co grozi kara do 10 proc. obrotu.

Wysyp mandatów. W tych miejscach kierowcy muszą się mieć na baczności. Inaczej wezwanie
18 lis 2024

System odcinkowego pomiaru prędkości prowadzi do znacznego wzrostu liczby mandatów. Szczególnie dotyczy to nowo wprowadzonych kamer na autostradzie A1, tworzących jeden z najdłuższych takich odcinków w kraju. Kierowcy powinni zachować szczególną ostrożność po przekroczeniu znaku D-51a, gdyż ryzyko otrzymania mandatu jest bardzo wysokie. 

Prawie pół miliona emerytów dostaje ponad 7000 zł brutto. Minimalna emerytura (1780,96 zł brutto) nie jest najniższą emeryturą wypłacaną przez ZUS
18 lis 2024

ZUS informuje, że jest sporo emerytów, których świadczenia emerytalne przekraczają kilkanaście tysięcy złotych. Niektóre wypłaty sięgają nawet 20 czy 30 tys. zł. Najwyższa emerytura w kraju wynosi ok. 48,7 tys. zł brutto, podczas gdy najniższa to zaledwie 2 grosze. 

Samolot się opóźnił? Masz prawo do odszkodowania (od 250 do 600 eur), bezpłatnego wyżywienia, zakwaterowania w hotelu i nie tylko. Po swoje prawa sięga tylko mniej niż połowa uprawnionych
18 lis 2024

Opóźnienie lotu samolotem to nierzadkie zjawisko, dlatego warto wiedzieć, że wiążą się z nim określone prawa pasażera lotniczego – poczynając od bezpłatnego wyżywienia, poprzez zakwaterowanie w hotelu, a na odszkodowaniu i zwrocie kosztów biletów lotniczych skończywszy. Z danych przedstawionych agencji Newseria Biznes przez dyrektora generalny DelayFix, Dominika Lewandowskiego, wynika, że z powyższych praw korzysta tylko mniej niż połowa uprawnionych pasażerów, na czym przewoźnicy (w samej Polsce) oszczędzają ponad 300 mln zł rocznie. W całej Europie natomiast, pozostaje nieodebranych aż 5 mld zł rekompensat.

pokaż więcej
Proszę czekać...