Jak zostać poszukiwaczem skarbów?
Legalne poszukiwanie skarbów wymaga pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. Oznacza to, że jeśli ktoś chce wykonywać roboty budowlane w otoczeniu zabytków, prowadzić badania archeologiczne bądź też po prostu poszukiwać ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych, w tym archeologicznych, przy użyciu urządzeń elektronicznych i technicznych oraz sprzętu do nurkowania, najpierw musi uzyskać pozwolenie.
Wniosek o wydanie pozwolenia należy złożyć do wojewódzkiego konserwatora zabytków, właściwego dla miejsca położenia lub przechowywania zabytku. Powinien on zawierać m. in. program planowanych prac, wskazanie terminu ich rozpoczęcia i zakończenia oraz uzasadnienie. Do wniosku dołącza się również odpowiednie mapy i plany.
„Skarby” należą do Skarbu Państwa
Należy pamiętać, że przedmioty będące zabytkami archeologicznymi odkrytymi, przypadkowo znalezionymi albo pozyskiwanymi w wyniku badań archeologicznych stanowią własność Skarbu Państwa. Miejsce ich przechowywania określa wojewódzki konserwator zabytków, przekazując je, w drodze decyzji, w depozyt muzeum lub innej jednostce organizacyjnej za jej zgodą.
Zobacz również: Jaka sankcja za kradzież i przywłaszczenie rzeczy?
Odpowiedzialność karna
Nie każdy wie, że poszukiwanie skarbów nie zawsze jest legalne. Osoba, która bez zezwolenia albo wbrew warunkom pozwolenia poszukuje ukrytych lub porzuconych zabytków, w tym przy użyciu wszelkiego rodzaju urządzeń elektronicznych i technicznych oraz sprzętu do nurkowania, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. W przypadku, gdy poszukiwacz skarbów dopuści się wykroczenia można wobec niego orzec:
1. przepadek narzędzi i przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia wykroczenia, chociażby nie stanowiły własności sprawcy,
2. przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio lub pośrednio z wykroczenia,
3. obowiązek przywróceni stanu poprzedniego lub zapłaty równowartości wyrządzonej szkody.
Zobacz również serwis: Sprawy karne
Jeśli odkryłeś zabytek – zawiadom władze
Jeśli w trakcie prowadzenia robót budowlanych lub ziemnych odkryłeś „tajemniczy” przedmiot i przypuszczasz, iż może on być zabytkiem, powinieneś wstrzymać wszelkie roboty mogące uszkodzić lub zniszczyć odkryty przedmiot oraz zabezpieczyć, przy użyciu dostępnych środków ten przedmiot i miejsce jego odkrycia. Najważniejsze jest jednak to, aby niezwłocznie zawiadomić o znalezisku właściwego konserwatora zabytków, a jeśli nie jest to możliwe właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U.2003.162.1568), Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 9 czerwca 2004 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich i architektonicznych, a także innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych i poszukiwań ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych (Dz.U.2004.150.1579).