Skazanie bez rozprawy
Zgodnie z treścią przepisu art. 335 Kodeks postępowania karnego, prokurator może uzgodnić z oskarżonym karę lub środek karny i umieścić w akcie oskarżenia wniosek o wydanie wyroku skazującego, bez przeprowadzenia rozprawy (skazanie bez rozprawy).
Jest to możliwe:
1. tylko w przypadku występku zagrożonego karą nieprzekraczającą 10 lat pozbawienia wolności;
2. jeśli okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości;
3. jeśli postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte.
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego chce rozszerzyć możliwość stosowania procedury z art. 335 Kodeksu postępowania karnego o przestępstwa zagrożone karą do 12 lat pozbawienia wolności. Oznaczałoby to, że o skazanie bez rozprawy mógłby wnioskować oskarżony o gwałt, znęcanie, które zakończyło się samobójstwem pokrzywdzonego czy o spowodowanie wypadku ze skutkiem śmiertelnym.
Zobacz: Jakie koszty procesu ponosi skazany?
Dobrowolne poddanie się karze
Zgodnie z art. 387 Kodeksu postępowania karnego, do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej, oskarżony o występek może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary (środka karnego) bez przeprowadzania postępowania dowodowego.
Jeżeli sprawa nie budzi wątpliwości, sąd może wymierzyć oskarżonemu proponowana karę bądź ją zmodyfikować.
Zmianą proponowaną przez Komisję Kodyfikacyjną w tym zakresie, będzie umożliwienie oskarżonemu złożenia wniosku jeszcze przed doręczeniem mu zawiadomienia o terminie rozprawy.
Zalety mediacji
W sprawach o występki zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3, Komisja Kodyfikacyjna proponuje wprowadzenie nowej podstawy umorzenia postępowania.
Nową podstawą miałoby być pojednanie się oskarżonego z pokrzywdzonym oraz naprawienie przez tego pierwszego wyrządzonej szkody. Do ugody powinno dojść przed rozpoczęciem przewodu sądowego.
Idealnym rozwiązaniem wydaje się w tej sytuacji mediacja. Dzięki pomocy niezależnego i wykwalifikowanego mediatora, oskarżony i pokrzywdzony (przynajmniej w niektórych sprawach) mieliby szansę na pojednanie.
Zobacz serwis: Postępowanie karne