Prawo karne

Jeżeli policjant naruszy dyscyplinę służbową lub nie będzie przestrzegał zasad etyki zawodowej musi liczyć się z tym, że zostanie ukarany. Ustawa o Policji przewiduje kilka rodzajów kar dyscyplinarnych, a to, jaka zostanie wymierzona policjantowi zostało pozostawione do uznania jego przełożonego.

Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie przechowywania zwłok i szczątków, określa warunki, w jakich powinna być dokonywana ekshumacja. Jakie to warunki?

W dniu 6 czerwca 2011 r. wchodzi w życie zmiana ustawy Kodeks karny z dnia 25 lutego 2011 r. Zmiana wprowadza do Kodeksu karnego zupełnie nowe przestępstwo tzw. stalking.

Ustawa o Policji wskazuje okoliczności, kiedy policjant zostanie obligatoryjnie zwolniony ze służby, a także takie, kiedy jego przełożony może tego dokonać. Jednym z powodów zwolnienia policjanta może być „ważny interes służby”. Co możemy rozumieć pod tym pojęciem?

Dnia 8 maja 2011 r. weszła w życie przeważająca część przepisów nowelizacji ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2011 r. Nr 48, poz. 245, dalej „nowelizacja”), które wprowadzają istotne zmiany w Kodeksie karnym oraz Kodeksie postępowania karnego i w tym zakresie będą przedmiotem niniejszej publikacji.

W przypadku, gdy ofiara nie może uzyskać należytej rekompensaty za krzywdy i szkody od sprawcy przestępstwa na drodze postępowania karnego lub cywilnego, przysługuje jej kompensata państwowa. Maksymalna wysokość tej kompensaty to 12 000 zł.

Uchwalona przez Sejm nowelizacja ustawy o usługach detektywistycznych wprowadza kilka istotnych zmian. Po pierwsze, egzamin będzie jednakowy dla wszystkich kandydatów. Zmienią się również zasady przeprowadzania egzaminu.

Coraz częstszym problemem stają się fałszywe alarmy bombowe. Wezwania takie najczęściej mają charakter głupiego żartu ich wykonawcy, a reakcja na takie zawiadomienie angażuje wiele służb i generuje wysokie koszty.

Powstał projekt zmian w przepisach dotyczących stadionowych wybryków chuligańskich. Elektroniczne bransolety dla kibiców mają ruszyć już w styczniu 2012 roku.

Zgodnie z treścią przepisu art. 202 Kodeksu postępowania karnego w razie uzasadnionych wątpliwości, co do poczytalności oskarżonego (podejrzanego) sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, powołuje co najmniej dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. W razie zgłoszenia przez biegłych takiej konieczności, badanie stanu zdrowia psychicznego oskarżonego może być połączone z obserwacją w zakładzie leczniczym, ale może to mieć miejsce tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo.

Kodeks postępowania karnego przewiduje dwa tryby wydania wyroku skazującego na warunkach ustalonych z oskarżonym, w trybie art. 335, lub 387 kodeksu postępowania karnego.

Sytuację prawną osoby, która otrzymała wyrok z warunkowym zawieszeniem wykonania kary (tzw. "zawiasy") i następnie popełniła nowe przestępstwo we wskazanym okresie próby (oraz w okresie 6 miesięcy od jej zakończenia) określa przepis art. 75 Kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem obligatoryjne jest "odwieszenie" kary, jeżeli nowe przestępstwo było podobne do umyślnego przestępstwa, za które ta osoba została skazana. Jest to jedynie fakultatywne, jeżeli jest to inne, nowe przestępstwo (niepodobne do przestępstwa umyślnego, za które dana osoba została skazana) oraz jeżeli osoba rażąco narusza porządek prawny (w tym uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych).

Zgodnie z treścią przepisu art. 9 § 1 Kodeksu postępowania karnego organy procesowe prowadzą postępowanie i dokonują czynności z urzędu, chyba że ustawa uzależnia je od wniosku określonej osoby, instytucji lub organu albo od zezwolenia władzy. Zasada ta dotyczy nie tylko postępowania przygotowawczego, ale również niektórych czynności sądowych. Ustawodawca przewidział jednak w art. 9 § 2 Kodeksu postępowania karnego możliwość, iż strony i inne osoby bezpośrednio zainteresowane mogą składać wnioski o dokonanie również tych czynności, które organ może lub ma obowiązek podejmować z urzędu. Są to właśnie tzw. wnioski o działanie (przez dany organ) z urzędu.

Rowerzysta będzie mógł pojechać po chodniku w razie złych warunków atmosferycznych. Otrzymają również szereg innych uprawnień, które mają sprawić, że będą bardziej widoczni i bezpieczni na drodze.

Osoba, która zainterweniuje na widok aktu chuligaństwa jest chroniona jak funkcjonariusz publiczny. Ci, którzy napadną na osobę interweniującą muszą liczyć się z dużo surowszymi karami.

Sąd karny może wobec sprawcy przestępstwa zastosować warunkowe zawieszenie kary jednocześnie poddając go próbie. Warunkiem zawieszenia kary jest pozytywna prognoza, że cele kary wobec sprawcy zostaną osiągnięte szczególnie zaś, że nie powróci on do przestępstwa.

Zarówno aplikant adwokacki, jak i radcowski mogą być zatrudnieni na stanowisku asystenta sędziego lub sekretarza sądowego. Kontrowersje budzi jednak pytanie, czy łączenie tych dwóch funkcji nie rodzi konfliktu interesów.

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego pracuje nad zmianami w procedurze karnej. Zmiany mają dotknąć przepisów o skazaniu bez rozprawy, dobrowolnego poddania się karze oraz wprowadzić nową podstawę umorzenia postępowania.

Problem posiadania narkotyków na własny użytek był odmiennie traktowany przez polskie sądy. Jedne podkreślały, że zakaz ich posiadania jest niezależny od celu i czasu trwania, inne zaś – że krótkotrwałe posiadanie substancji odurzających nie jest czynem zabronionym. Jak rozstrzygnął spór Sąd Najwyższy?

11 czerwca 2011 roku wchodzi w życie nowelizacja kodeksu postępowania karnego, która rozszerza zakres sądowej kontroli nad stosowaniem podsłuchów. Wraz ze złożeniem wniosku o zgodę na założenie podsłuchu niezbędne będzie załączenie materiałów uzasadniających taką potrzebę.

Biegły podobnie jak sędzia oraz inni uczestnicy procesu (tacy jak protokolant, stenograf) również podlega wyłączeniu od udziału w procesie, jeśli ujawnią się wobec niego przesłanki ustawowo określone (np. powodujące wyłączenie sędziego – art. 40 Kodeksu postępowania karnego) oraz gdy zaistnieją inne okoliczności, które sprawią, iż potencjalnie będzie mogło powstać uzasadnione podejrzenie co do bezstronności tego biegłego.

25 lutego 2011 roku została uchwalona nowelizacja kodeksu karnego. Definiuje ona pojęcie stalkingu (uporczywego nękania) oraz określa kary i środki karne, którym będzie podlegać tego typu zachowanie.

11 marca 2011 roku weszło w życie rozporządzenie zmieniające zasady przyjęć do służby w Policji. Zmieniła się m.in. forma ogłaszania o terminie naboru oraz zakres testu z wiedzy kandydata. Wprowadzona została również możliwość ponownego ubiegania się o udział w postępowaniu kwalifikacyjnym.

Jeżeli akt oskarżenia odpowiada warunkom formalnym, prezes sądu zarządza doręczenie jego odpisu oskarżonemu, wzywając go do składania wniosków dowodowych w terminie 7 dni od doręczenia mu aktu oskarżenia. Sąd poucza również oskarżonego, że ma prawo wniesienia, w terminie 7 dni od doręczenia mu aktu oskarżenia, pisemnej odpowiedzi na akt oskarżenia.

Przemoc w rodzinie jest często spotykanym obecnie zjawiskiem. Jej ofiarą padają zarówno kobiety jak i mężczyźni. W 1998 roku powstał program prowadzony przez Policję nazwany „Niebieską Kartą”.

Kto, będąc uprawniony do głosowania, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo takiej korzyści żąda za głosowanie w określony sposób, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Przedstawiciel organizacji społecznej może zgłosić swój udział w celu ochrony praw pokrzywdzonego, oskarżonego bądź innych uczestników postępowania. Przesłanką jego udziału w postępowaniu karnym jest potrzeba ochrony interesu społecznego lub ważnego interesu indywidualnego.

W dniu 26 marca 2011 roku weszły w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy-Kodeks karny wykonawczy, które przewidują szczególna ochronę sędziów.

W potocznym rozumieniu, często używa się tych dwóch określeń przestępstw zamiennie mówiąc o tym samym czynie. Z punktu widzenia prawa są to jednak dwa odrębne czyny zabronione, uregulowane w różnych przepisach kodeksu karnego.

W dniu 24 marca 2011 r. Prezydent RP podpisał nowelizację kodeksu karnego, zgodnie z którą stalking, czyli uporczywe nękanie będzie podlegać karze pozbawienia wolności do lat trzech.

Weszły w życie nowe przepisy, na mocy których, jeżeli sąd innego kraju Unii Europejskiej skaże polskiego obywatela na wyższą karę pozbawienia wolności niż przewiduje prawo krajowe, polski sąd będzie musiał ją obniżyć.

Projekt nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych przewiduje podwyższenia kary za brak wykupionego ubezpieczenia OC. Kara miałaby wynieść 2772 zł.

Kolejna możliwość obrony praw osób tymczasowo aresztowanych w postępowaniu karnym. Podejrzani mogą od teraz zaskarżyć postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania, nawet wtedy gdy wydał je sąd odwoławczy.

Jako oskarżony lub nawet tylko podejrzany nie masz obowiązku dowodzenia swojej niewinności ani obowiązku dostarczania dowodów na swoją niekorzyść.

Przestrzeganie terminów jest niezwykle ważne zarówno w procedurze administracyjnej jak i sądowej.

Oczywiście najlepiej jest, gdy mówi się prawdę, ale prawo nie przewiduje odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych wyjaśnień. Oznacza to, że w ramach swojego prawa do obrony możesz zaprzeczać faktom, nawet jeżeli miały one miejsce.

Na dobrowolną zapłatę grzywny masz 30 dni od daty wezwania Cię przez sąd do jej uiszczenia, zaś po upływie tego terminu sąd ściągnie grzywnę w drodze egzekucji, co oznacza, że możesz zostać pozbawiony części swoich dochodów albo określonych sprzętów z Twojego gospodarstwa domowego.

Sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie dokładnie określi kto, w jakiej części i zakresie ponosi koszty procesu. W toku postępowania wszystkie wydatki tymczasowo wyłoży państwo

Początkowo większość należności w postępowaniu karnym opłaca państwo. Jednakże, jako pokrzywdzony przestępstwem będziesz musiał dokonać kilka wpłat.

Jeżeli popełnisz przestępstwo skarbowe bądź wykroczenie skarbowe, masz możliwość porozumienia się z wymiarem sprawiedliwości, dzięki czemu Twoja kara może być stosunkowo nieduża, a przy spełnieniu odpowiednich warunków możesz nawet uniknąć odpowiedzialności karnej. Masz możliwość skorzystania z instytucji czynnego żalu lub dobrowolnego poddania się odpowiedzialności.

Sąd będzie miał obowiązek zwolnienia Cię od obowiązku uiszczenia opłaty przed wniesieniem określonego pisma procesowego (np. prywatnego aktu oskarżenia, wniosku o warunkowe przedterminowe zwolnienie), jeżeli wykażesz, że dokonanie odpowiedniej zapłaty jest dla Ciebie zbyt uciążliwe ze względu na Twoją sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów.

Osoba pozostająca na wolności ma obowiązek stawić się na każde wezwanie zarówno prokuratora jak i przed sąd.

Każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania.

Jeżeli będziesz naruszał powagę, spokój lub porządek czynności sądowych, przykładowo poprzez obrażanie sądu lub przeciwnika, sędzia przewodniczący może udzielić Ci upomnienia. Jeżeli upomnienie okaże się bezskuteczne i dalej będziesz się nieodpowiednio zachowywał, sędzia może uprzedzić Cię o skutkach prawnych Twojej nieobecności podczas rozprawy lub posiedzenia, zaś dalsze niewłaściwe zachowanie może doprowadzić do wydalenia Cię z Sali rozpraw

W wielu przypadkach dobrowolne poddanie się karze jest łatwiejszą i szybszą metodą zakończenia sprawy niż postępowanie przed sądem.

Prawo do odszkodowania i zadośćuczynienia przysługuje Ci, jeżeli byłeś pozbawiony wolności w toku postępowania na skutek zatrzymania lub zastosowania środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, a następnie został wydany w stosunku do Ciebie prawomocny wyrok uniewinniający lub orzeczenie o umorzeniu postępowania.

Czynny żal polega na zachowaniu sprawcy przestępstwa polegającym na dobrowolnym zaniechaniu jego dokonywania lub zapobieżeniu zamierzonemu skutkowi przestępczemu.

Istnieje możliwość skazania sprawcy bez potrzeby przeprowadzania pełnego postępowania przed sądem.

Jako oskarżony masz prawo do próby pojednania się z pokrzywdzonym w toku postępowania zwanego mediacją.

Przede wszystkim, jeżeli organ prowadzący postępowanie ma obowiązek pouczyć Cię o ciążących na Tobie obowiązkach i o przysługujących Ci uprawnieniach, to brak takiego pouczenia lub mylne pouczenie nie może wywoływać ujemnych skutków procesowych dla Ciebie.

Kiedy policjant odpowiada dyscyplinarnie?

Kiedy można dokonać ekshumacji?

Czy stalking jest przestępstwem?

Kiedy policjant może zostać zwolniony ze służby?

Sąd polski uwzględni orzeczenie skazujące z UE

Kiedy ofierze przestępstwa przysługuje państwowa kompensata?

Jak wygląda egzamin na detektywa?

Co grozi za wywołanie fałszywego alarmu bombowego?

Elektroniczne bransolety na stadionach

Umieszczenie oskarżonego w zakładzie leczniczym na czas badań psychiatrycznych

Apelacja od wyroku skazującego

Kiedy popełnienie nowego przestępstwa powoduje odwieszenie zawieszonej kary?

Czym jest wniosek o działanie z urzędu?

Rowerzysta będzie miał więcej praw na drodze

Osoba broniąca porządku publicznego chroniona jak policjant

Zarządzenie wykonania kary zawieszonej

Czy aplikant może być asystentem w sądzie?

Jakie zmiany w procedurze karnej?

Czy posiadanie narkotyków na własny użytek jest karalne?

Kiedy obywatel może być podsłuchiwany?

Wyłączenie biegłego od udziału w sprawie

Jaka kara za uporczywe nękanie?

Nowe zasady przyjęć do służby w Policji

Odpowiedź na akt oskarżenia

Czym jest Niebieska karta?

Przestępstwo wyborcze kupowania głosów

Czy w postępowaniu karnym może brać udział przedstawiciel organizacji społecznej?

Szczególna ochrona więźniów

Pomówienie a znieważenie

Pozbawienie wolności za uporczywe nękanie

Obniżenie kary więzienia orzeczonej przez zagraniczny sąd

2 tysiące złotych kary za brak OC

Dodatkowe gwarancje dla osób tymczasowo aresztowanych

Czy jako oskarżony mam obowiązek dostarczania dowodów?

Jaki jest termin na wniesienie środków zaskarżenia?

Czy jako oskarżony mam obowiązek mówienia prawdy?

Co grozi za niezapłacenie grzywny i niewykonanie kary ograniczenia wolności?

Jakie koszty procesu ponosi skazany?

Za co ta opłata? – czyli o obowiązku ponoszenia kosztów przez pokrzywdzonego

Czy oskarżony ma inne możliwości ugodowego zakończenia postępowania karnoskarbowego?

Czy mogę uzyskać zwolnienie od zapłaty kosztów sądowych?

Czy jako oskarżony mam obowiązek stawiennictwa w sądzie lub prokuraturze?

Ile razy muszę przyjść na wezwanie? – o obowiązku stawiennictwa świadka i pokrzywdzonego

Co mi grozi w razie nieodpowiedniego zachowania w sądzie?

Czym jest dobrowolne poddanie się odpowiedzialności?

Kiedy przysługuje mi odszkodowanie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie?

Kiedy mogę skorzystać z czynnego żalu w postępowaniu karnoskarbowym?

Kiedy możne mieć miejsce skazanie bez rozprawy oraz rozprawa skrócona?

Czy istnieje możliwość zawarcia ugody z pokrzywdzonym w postępowaniu karnym?

W jaki sposób realizowane jest moje prawo do informacji?