Program „Posiłek w szkole i w domu”
Program „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023 polega na wsparciu gmin w zapewnianiu osobom starszych i niepełnosprawnym o niskich dochodach, a także dzieciom z rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji codziennych ciepłych posiłków. Dotyczy wszystkich województw w Polsce i zastępuje poprzedni program o nazwie „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”. Nowy program składa się z III modułów, z których II dotyczy właśnie seniorów. Za realizację zadań wynikających z tego modułu odpowiada minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego.
Koordynatorem programu w gminie jest wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Realizowany jest przez samorządowe jednostki organizacyjne pomocy społecznej przy udziale właściwych jednostek organizacyjnych gminy. Finansowanie programu następuje w formie dotacji dla samorządów. Takie dotacje można otrzymać tylko wówczas, gdy gmina posiada minimum 40% przewidywanych kosztów realizacji tego zadania ze środków własnych. Dotacja celowa może zostać zwiększona na pisemny, uzasadniony wniosek wójta/burmistrza/prezydenta miasta. Warunkiem jest, aby udział środków własnych gminy nie wynosił mniej niż 20% przewidywanych kosztów realizacji zadania.
Polecamy: Emerytury - zmiany 2019 (PDF)
Formy świadczeń dla osób starszych
Zamiast posiłku można otrzymać także świadczenie pieniężne w formie zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności bądź świadczenie rzeczowe w postaci produktów żywnościowych. Państwo przeznacza na ten cel 550 mln zł rocznie. W okresie trwania całego programu (5 lat) wykorzystana zostanie kwota 2,75 mld zł.
Dofinansowanie na dowóz posiłków
Dofinansowane będą posiłki dowożone do domów osób starszych, chorych i niepełnosprawnych, które nie są w stanie przygotować ich sobie samodzielnie. Wojewoda ma uprawnienie do zwiększenia dotacji w wysokości do 5% na dowóz posiłków w gminie, szczególnie do osób starszych i niepełnosprawnych.
Warunki przyznania posiłków
Ze środków otrzymanych na realizację programu „Posiłek w szkole i w domu” gminy przekazują jedno z trzech wyżej wymienionych świadczeń osobom spełniającym określone kryteria. Osoby starsze w celu uzyskania posiłków muszą spełniać warunki wskazane w ustawie o pomocy społecznej oraz nie przekraczać kryterium dochodowego w wysokości 150% kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z pomocy społecznej. Pomoc przysługuje osobom z powodu:
- ubóstwa;
- sieroctwa;
- bezdomności;
- bezrobocia;
- niepełnosprawności;
- długotrwałej lub ciężkiej choroby;
- przemocy w rodzinie;
- potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
- potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
- bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
- trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;
- trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
- alkoholizmu lub narkomanii;
- zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
- klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Dotyczy to w szczególności osób starszych, chorych i niepełnosprawnych.
Kryterium dochodowe
Kryterium dochodowe do otrzymania świadczeń z pomocy społecznej to dla osoby samotnie gospodarującej, kwota 701 zł, a na osobę w rodzinie dochód nie może przekraczać kwoty 528 zł. W celu otrzymania darmowego posiłku kryterium dochodowe wyniesie więc 1051,50 zł w przypadku osoby samotnie gospodarującej i 792 zł na osobę w rodzinie.
Wniosek o posiłki
Co zrobić, aby uzyskać świadczenie w postaci codziennego gorącego posiłku? Należy udać się do gminnego ośrodka pomocy społecznej. Składa się tam ustnie bądź pisemnie wniosek o przyznanie pomocy w formie gorącego posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności (zasiłek celowy) albo świadczenia rzeczowego w formie produktów spożywczych. Przedstawia jedynie do wglądu dowód potwierdzający tożsamość osoby zainteresowanej wsparciem (np. dowód osobisty). Przedkłada się także dokumenty potwierdzające sytuację finansową seniora i w razie potrzeby również inne dokumenty stwierdzające trudną sytuację życiową wskazane przez pracownika socjalnego.
Następnie przeprowadza się rodzinny wywiad środowiskowy i dochodzi do wydania decyzji administracyjnej o przyznaniu lub odmowie przyznania pomocy.
Podstawa prawna:
Uchwała nr 140 Rady Ministrów z dnia 15 października 2018 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019–2023 (Monitor Polski rok 2018 poz. 1007)
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dziennik Ustaw rok 2019 poz. 1507)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 1358)