Abonament RTV – kto jest zwolniony z obowiązku płacenia opłaty abonamentowej za telewizor lub radio

Kto jest zwolniony z obowiązku zapłaty opłaty abonamentowej za telewizor lub radio (abonamentu rtv)? Dokumenty potwierdzające prawo do zwolnienia

Kto nie musi płacić abonamentu RTV? Na podstawie art. 4 ustawy z 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych zwalnia się od opłat abonamentowych:

1) osoby, co do których orzeczono o:

a) zaliczeniu do I grupy inwalidów, lub
b) całkowitej niezdolności do pracy, na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, lub
c) znacznym stopniu niepełnosprawności, na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, lub
d) trwałej lub okresowej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników;

W przypadku ww. osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia jest orzeczenie właściwego organu orzekającego, albo orzeczenie właściwej instancji sądu uchylające wcześniejszą decyzję organu orzekającego.

2) osoby, które ukończyły 75 lat - od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osoba ukończyła 75 lat; w przypadku tych osób uprawnienie do zwolnienia od opłat ustala Poczta Polska SA na podstawie danych z rejestru PESEL;

3) osoby, które otrzymują świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy z właściwego organu realizującego zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej lub rentę socjalną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub innego organu emerytalno-rentowego;
W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia jest decyzja właściwego organu realizującego zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej albo decyzja jednostki organizacyjnej ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego.

4) osoby niesłyszące, u których stwierdzono całkowitą głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu (mierzone na częstotliwości 2000 Hz o natężeniu od 80 dB);
W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia jest orzeczenie właściwego organu orzekającego o całkowitej głuchocie lub obustronnym upośledzeniu słuchu (mierzone na częstotliwości 2 000 Hz o natężeniu od 80 dB) albo zaświadczenie wystawione przez zakład  opieki zdrowotnej potwierdzające powyższe parametry,

5) osoby niewidome, których ostrość wzroku nie przekracza 15%;
W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia jest legitymacja Polskiego Związku Niewidomych lub Związku Ociemniałych Żołnierzy RP albo orzeczenie właściwego organu orzekającego o zaliczeniu do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z tytułu uszkodzeń narządu wzroku, albo orzeczenie właściwego organu orzekającego, stwierdzające uszkodzenie narządu wzroku (ostrość wzroku nie przekracza 15%), albo zaświadczenie wystawione przez zakład opieki zdrowotnej potwierdzające powyższe parametry;

6) osoby, które ukończyły 60 lat oraz mają ustalone prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego;
W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia jest dowód osobisty oraz decyzja jednostki organizacyjnej ZUS, albo innego organu emerytalno-rentowego o wysokości emerytury w danym roku. Organami emerytalno-rentowymi oprócz ZUS są: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA, wojskowe biura emerytalne, Biuro Emerytalne Służby Więziennej

7) osoby:

a) które mają prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych z tytułu ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (chodzi tu m.in. o takie świadczenia jak: zasiłki stały, okresowy, celowy, pomoc dla rodzin zastępczych, pomoc na usamodzielnienie i kontynuowanie nauki, świadczenia dla uchodźców, wynagrodzenie dla opiekuna) - w przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest decyzja jednostki organizacyjnej pomocy społecznej o przyznaniu świadczenia pieniężnego,

b) spełniające kryteria dochodowe, określone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - w przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest decyzja wójta, burmistrza albo prezydent miasta o przyznaniu świadczenia rodzinnego tj. zasiłku rodzinnego albo zaświadczenie tego organu stwierdzające wysokość dochodu spełniającego kryteria dochodowe określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych;

c) bezrobotne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - w przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest zaświadczenie z właściwego urzędu pracy o posiadaniu statusu bezrobotnego,

d) posiadające prawo do zasiłku przedemerytalnego, określonego w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - w przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest decyzja jednostki organizacyjnej ZUS o przyznaniu zasiłku przedemerytalnego lub zaświadczenie jednostki organizacyjnej ZUS o pobieraniu zasiłku przedemerytalnego,

e) posiadające prawo do świadczenia przedemerytalnego, określonego w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych - w przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest decyzja jednostki organizacyjnej ZUS o przyznaniu zasiłku przedemerytalnego lub zaświadczenie jednostki organizacyjnej ZUS o pobieraniu zasiłku przedemerytalnego.

8) osoby, które otrzymują zasiłek dla opiekuna określony w ustawie z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.

Ponadto na podstawie innych przepisów odrębnych ustaw od opłat abonamentowych (tj. z tzw. abonamentu RTV) zwolnieni są także:  

1) inwalidzi wojenni i wojskowi - na podstawie ustawy z dnia 29 maja 1974 roku o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz.U.2021.1656 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest książka inwalidy wojennego lub wojskowego, wystawiona  przez organ emerytalno-rentowy;

2) kombatanci będący inwalidami wojennymi lub wojskowymi - na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U.2021.1658 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest legitymacja osoby represjonowanej;

3) członkowie rodzin pozostałych po kombatantach będących inwalidami wojennymi lub wojskowymi na podstawie art. 12 ust. 1a ustawy z 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U.2021.1658 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest dokument wystawiony przez Urząd ds. Kombatantów potwierdzający status członka rodziny po zmarłym kombatancie oraz dokument wystawiony przez ZUS potwierdzający uprawnienie do renty rodzinnej po zmarłym inwalidzie wojennym lub wojskowym albo inne dokumenty wystawione przez właściwe organy orzekające potwierdzające uprawnienia członka rodziny pozostałego po kombatancie będącym inwalidą wojennym lub wojskowym;

4) osoby, które zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa pozostającego w związku z pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U.2021.1658 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest legitymacja osoby represjonowanej;

5) członkowie rodzin pozostali po osobach pobierających do chwili śmierci rentę z tytułu inwalidztwa, o którym mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 ustawy z 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U.2021.1658 t.j.).
W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest dokument wystawiony przez właściwy organ orzekający, potwierdzający uprawnienie do renty rodzinnej po osobie pobierającej do chwili śmierci rentę z tytułu inwalidztwa pozostającego w związku z pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego lub inne dokumenty potwierdzające uprawnienia członka rodziny;

6) osoby, które zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa pozostającego w związku z zatrudnieniem, o którym mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 2 września 1994 roku o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnionym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych (Dz.U.2021.1774 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest zaświadczenie organu wojskowego potwierdzające rodzaj i okres wykonywania przymusowego zatrudnienia w ramach zastępczej służby wojskowej oraz orzeczenie organu orzekającego o zaliczeniu do grupy inwalidów, wydane na podstawie orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej;

7) osoby posiadające status weterana poszkodowanego na podstawie ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa (Dz.U.2020.2055 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest legitymacja weterana poszkodowanego.

Zwolnienie z abonamentu RTV - oświadczenie

Ważne!
Wyżej wskazane zwolnienia (oprócz zwolnień z tytułu ukończenia 75 lat) przysługują od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono w placówce Poczty Polskiej oświadczenie o spełnianiu warunków do korzystania z tych zwolnień i przedstawiono dokumenty potwierdzające uprawnienie do tych zwolnień.

W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii lub w przypadku zaprzestania działania placówek operatora pocztowego świadczącego usługi powszechne oświadczenie o spełnianiu warunków do korzystania ze zwolnień od opłat abonamentowych wraz z cyfrowym odwzorowaniem dokumentów potwierdzających uprawnienie do tych zwolnień może zostać przekazane operatorowi wyznaczonemu na dedykowany adres poczty elektronicznej.

Rodzaje dokumentów potwierdzających uprawnienia do zwolnień od opłat abonamentowych są określone w rozporządzeniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 16 lutego 2010 r. w sprawie rodzajów dokumentów oraz wzoru oświadczenia potwierdzających uprawnienia do zwolnień od opłat abonamentowych (tekst jednolity z 12 marca 2019 r. - Dz.U. z 2019 r., poz. 480; ostatnia zmiana: Dz.U. z 2020 r., poz. 1128). W tym samym rozporządzeniu określony jest też wzór Oświadczenia o spełnianiu warunków do korzystania ze zwolnień od opłat abonamentowych.

oprac. Paweł Huczko