Kwoty przychodu od 1 września 2021 r.
Kwoty przychodu powodujące zmniejszenie czy zawieszenie emerytury lub renty od 1 września 2021 r. wynoszą odpowiednio:
- 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia tj. 3 853 zł 20 gr,
- 130% tego wynagrodzenia, tj. 7 155 zł 90 gr.
Zawieszenie lub zmniejszenie emerytur i rent rolniczych
Osiąganie przez emeryta lub rencistę, który ma ustalone prawo do emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo do renty rodzinnej, przychodów z tytułu wykonywania działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (dotyczy również przychodów uzyskiwanych z tytułu działalności wykonywanej za granicą) może spowodować zawieszenie rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych lub ich zmniejszenie (dot. części uzupełniającej tych świadczeń).
Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników w art. 34 ust. 1 stanowi, iż prawo do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega zawieszeniu na zasadach określonych w art. 103-106 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie ustawa ta gwarantuje, iż zawieszeniu nie podlega część składkowa emerytury lub renty rolniczej bądź nadwyżka świadczenia emerytalno-rentowego ponad 95% emerytury podstawowej (w przypadku świadczeń przyznanych przed dniem 01 stycznia 1991 r.) lub ponad 85% emerytury podstawowej (w przypadku rent rodzinnych).
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu w przypadku osiągania przychodu (np. z tytułu zatrudnienia, służby, innej pracy zarobkowej lub prowadzenia pozarolniczej działalności) przekraczającego tak zwane dopuszczalne kwoty obliczane od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS (przeciętne miesięczne wynagrodzenie w drugim kwartale 2021 r. wyniosło 5 504 zł 52 gr). Przepisy dot. zawieszenia (zmniejszenia) emerytury/renty stosuje się również do emerytów/rencistów osiągających przychód z tytułu działalności wykonywanej za granicą.
Jeśli osiągane przez emeryta lub rencistę przychody nie przekraczają 70% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (od dnia 01 września 2021 r. – 3 853 zł 20 gr), świadczenie jest nadal wypłacane w dotychczasowej wysokości.
Natomiast przychody przekraczające kwotę 3 853 zł 20 gr, a nie przekraczające kwoty stanowiącej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (od dnia 01 września 2021 r. – 7 155 zł 90 gr), powodują zmniejszenie części uzupełniającej (części wynoszącej 95% emerytury podstawowej w przypadku świadczeń przyznanych przed 01 stycznia 1991 r. lub 85% emerytury podstawowej w przypadku rent rodzinnych) o kwotę przekroczenia, ale nie więcej niż o maksymalną kwotę zmniejszenia ustaloną dla danego świadczenia (646,67 zł oraz 549,71 zł dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba).
W razie osiągania przychodu przekraczającego kwotę 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (od dnia 01 września 2021 r. – 7 155 zł 90 gr) ulega zawieszeniu część uzupełniająca rolniczego świadczenia emerytalno-rentowego.
Bez względu na wysokość osiąganego przychodu nie podlegają zawieszeniu ani zmniejszeniu świadczenia osób, które mają ustalone prawo do emerytury rolniczej i osiągnęły powszechny wiek emerytalny, który wynosi 60 lat – dla kobiety i 65 lat – dla mężczyzny. Emeryci ci mogą zarobkować bez ograniczeń. Natomiast pozostali emeryci (pobierający tzw. emeryturę rolniczą „wcześniejszą”) muszą liczyć się z zawieszeniem (zmniejszeniem) części uzupełniającej pobieranej przez nich emerytury rolniczej, w przypadku osiągania przychodu przekraczającego określone wyżej progi zarobkowe.
Natomiast na wysokość renty rodzinnej pobieranej przez uczniów gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, oraz studentów, do czasu ukończenia 26 lat, nie mają wpływu przychody w związku z wykonywaniem umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Na zawieszenie (zmniejszenie) emerytury/renty rolniczej nie mają wpływu dochody z działalności rolniczej, jednakże fakt nie zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej decyduje o zawieszeniu (ograniczeniu wysokości) części uzupełniającej emerytury/renty rolniczej.
Podstawy prawne:
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS /tekst jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 291/.
Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników /tekst jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 266/.
Komunikat Prezesa GUS z dnia 10 sierpnia 2021 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2021 r. /M.P. z dnia 10 sierpnia 2021 r. poz. 730/.
Komunikat Prezesa ZUS z dnia 11 sierpnia 2021 r. w sprawie kwot przychodu odpowiadających 70% i 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2021 r. stosowanych przy zmniejszaniu albo zawieszaniu emerytur i rent /M.P. z dnia 18 sierpnia 2021 r. poz. 750/.