Czy komornik może zająć rentę socjalną? Limity, kwoty wolne i podstawy prawne

REKLAMA
REKLAMA
- Jaka jest wysokość renty socjalnej?
- Zasady zajęcia komorniczego renty socjalnej
- Kwota wolna od zajęcia. Komornik nie zabierze wszystkiego
- Procedura zajęcia renty socjalnej przez komornika
- Podstawy prawne zajęcia renty socjalnej
Renta socjalna stanowi istotne wsparcie finansowe dla osób niezdolnych do pracy z powodu trwałej niepełnosprawności. Jednak w sytuacji, gdy beneficjent takiego świadczenia posiada nieuregulowane zobowiązania finansowe, może dojść do zajęcia komorniczego. Warto zatem wiedzieć, jakie są zasady i ograniczenia dotyczące takich potrąceń.
REKLAMA
Jaka jest wysokość renty socjalnej?
REKLAMA
Od 1 marca 2025 roku renta socjalna wynosi 1878,91 zł brutto. Jest to kwota podlegająca corocznej waloryzacji, co oznacza, że jej wysokość może ulec zmianie w zależności od wskaźnika inflacji oraz sytuacji gospodarczej kraju. Waloryzacja świadczeń ma na celu ochronę siły nabywczej renty socjalnej, tak aby zapewniała ona stabilne wsparcie finansowe osobom, które z powodu całkowitej niezdolności do pracy nie mogą uzyskiwać dochodu z zatrudnienia.
Podstawą prawną przyznawania oraz waloryzacji renty socjalnej jest ustawa o rencie socjalnej. Zgodnie z jej zapisami, renta socjalna przysługuje osobom spełniającym określone warunki i podlega mechanizmowi waloryzacji przewidzianemu w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Zasady zajęcia komorniczego renty socjalnej
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, komornik może zająć:
- do 60% świadczenia – w przypadku egzekucji należności alimentacyjnych;
- do 25% świadczenia – w przypadku egzekucji innych należności, takich jak niezapłacone pożyczki czy rachunki.
Oznacza to, że w przypadku długów niealimentacyjnych, z renty socjalnej wynoszącej 1878,91 zł brutto, komornik może zająć maksymalnie 469,73 zł. W przypadku egzekucji świadczeń alimentacyjnych potrącenie może wynieść nawet 1127,34 zł.
Podstawą prawną regulującą możliwość egzekucji z renty socjalnej jest Kodeks postępowania cywilnego, który wskazuje, że świadczenia z ubezpieczenia społecznego mogą podlegać egzekucji na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Szczegółowe zasady oraz maksymalne limity zajęć określone są również w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Kwota wolna od zajęcia. Komornik nie zabierze wszystkiego
Przepisy przewidują tzw. kwotę wolną od zajęcia, czyli minimalną sumę, którą dłużnik musi otrzymać po dokonaniu potrąceń. W okresie od 1 marca 2025 r. do 28 lutego 2026 r. obowiązują następujące kwoty wolne od zajęcia:
- 806,67 zł – w przypadku potrąceń na poczet należności alimentacyjnych egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych,
- 1331,03 zł – w przypadku potrąceń na pokrycie należności niealimentacyjnych (np. niespłaconych pożyczek, rachunków) egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych.
REKLAMA
Oznacza to, że po dokonaniu potrąceń dłużnik musi otrzymać co najmniej kwotę wolną od zajęcia. W przypadku renty socjalnej wynoszącej 1878,91 zł brutto, potrącenie 25% (469,73 zł) daje kwotę 1409,18 zł netto, co oznacza, że potrącenie jest zgodne z przepisami, ponieważ pozostająca kwota przekracza minimum 1331,03 zł wymagane w przypadku egzekucji niealimentacyjnych.
Powyższe kwoty wolne wynikają z komunikatu Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 18 lutego 2025 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń.
Procedura zajęcia renty socjalnej przez komornika
Proces zajęcia komorniczego renty socjalnej przebiega następujących czterech krokach:
- wierzyciel uzyskuje tytuł wykonawczy (np. wyrok sądu z klauzulą wykonalności);
- wierzyciel składa wniosek o wszczęcie egzekucji do komornika;
- komornik wydaje zawiadomienie o wszczęciu egzekucji i przesyła je do ZUS lub innego organu wypłacającego rentę socjalną;
- ZUS lub inny organ wypłacający świadczenie dokonuje potrąceń zgodnie z przepisami i przekazuje zajętą kwotę komornikowi.
Ważne jest, aby pamiętać, że komornik nie może zająć całości renty socjalnej. Musi przestrzegać określonych limitów i zasad dotyczących kwot wolnych od zajęcia, aby zapewnić dłużnikowi minimalne środki do życia.
Podstawy prawne zajęcia renty socjalnej
Zasady egzekucji komorniczej renty socjalnej regulują następujące przepisy:
- Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118 z późn. zm.) – określa m.in. zasady potrąceń z rent i emerytur, w tym limity zajęcia oraz kwoty wolne od egzekucji.
- Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296 z późn. zm., art. 833 § 1 i 2) – wskazuje, że świadczenia z ubezpieczenia społecznego, w tym renta socjalna, mogą podlegać egzekucji na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
- Komunikat Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 18 lutego 2025 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń (M.P. z 2025 r. poz. 152).
- Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 1998 nr 137 poz. 887 z późn. zm.) – reguluje zasady wypłaty świadczeń i ich podleganie egzekucji.
Osoby otrzymujące rentę socjalną powinny być świadome, że w przypadku zaległości finansowych ich świadczenie może podlegać zajęciu komorniczemu. Jednak przepisy chronią dłużników, ustanawiając maksymalne limity potrąceń oraz kwoty wolne od zajęcia, aby zapewnić im minimalne środki do życia. W przypadku wątpliwości lub pytań warto skonsultować się z przedstawicielem ZUS, aby uzyskać szczegółowe informacje na temat indywidualnej sytuacji.
Jakie warunki musisz spełnić do renty socjalnej?
Możesz uzyskać prawo do renty socjalnej, jeśli spełniasz poniższe warunki, tj.:
- jesteś osobą pełnoletnią:
- masz ukończone 18 lat, lub
- jesteś kobietą, która wyszła za mąż po ukończeniu 16 lat.
- lekarz orzecznik ZUS / komisja lekarska ZUS stwierdził/a, że jesteś całkowicie niezdolny do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
- przed ukończeniem przez Ciebie 18 roku życia;
- w trakcie nauki (także podczas wakacji lub urlopu dziekańskiego):
- w szkole lub w szkole wyższej – zanim skończyłeś 25 lat,
- w trakcie kształcenia w szkole doktorskiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Więcej o rencie socjalnej znajdziesz na stronach ZUS. Zobacz: Renta socjalna
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
REKLAMA