Renta wdowia po waloryzacji. Jest już nowy limit świadczenia, który skoczy do 5 636,73 zł brutto

• Jaka może być maksymalna wysokość renty wdowiej? Limit wzrośnie po waloryzacji
• Co zrobi ZUS, gdy suma świadczeń w zbiegu przekroczy trzykrotność najniższej emerytury?
• Kto będzie mógł skorzystać z renty wdowiej już od 2025 roku? Jakie są warunki?
• Jak obliczyć rentę wdowią? Jakie są zasady łączenia świadczeń?

Rentę wdowią mamy dzięki ustawie z 26 lipca 2024 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. W zapisach tej ustawy został wskazany góry limit wysokości świadczenia, ustanowiony w oparciu o najniższą emeryturę wypłacaną przez ZUS. Powstają więc pytania: ile może maksymalnie wynosić renta wdowia po waloryzacji w 2025 roku, a także, co ZUS zrobi po przekroczeniu tego limitu.

Jaka może być maksymalna wysokość renty wdowiej? Limit wzrośnie po waloryzacji

Jak wygląda kwestia limitu wysokości renty wdowiej? Ustawa zakłada, że renta rodzinna razem z 15%, a potem z 25% drugiego świadczenia nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. W tej chwili, ta trzykrotność najniższej emerytury to 5 tysięcy 342 zł.

Jedak już od 1 marca 2025 roku wszystkie emerytury i renty zostaną podwyższone o 5,5%. Waloryzacja obejmie nie tylko świadczenia emerytalne i rentowe w systemie powszechnym, ale także renty rolnicze, mundurowe, renty socjalne, nauczycielskie świadczenia kompensacyjne, świadczenia przedemerytalne oraz dodatki do emerytur i rent. Wzrost obejmie również renty rodzinne, co wpłynie na wysokość renty wdowiej.

Jak wzrośnie limit renty wdowiej? W związku z marcową waloryzacją sytuacja zmieni się w sposób następujący:

• minimalna emerytura wzrośnie z 1 780,97 zł do 1 878,91 zł brutto,
• limit renty wdowiej zwiększy się z 5 342,91 zł do 5 636,73 zł brutto.

Renta wdowia, czyli suma świadczeń w zbiegu z rentą rodzinną nie może więc przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Przy czym, do tego limitu ZUS będzie wliczał także świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy lub odrębnych przepisów wraz ze wskazanymi w ustawie świadczeniami, których zbieg ustali.

Co zrobi ZUS, gdy suma świadczeń w zbiegu przekroczy trzykrotność najniższej emerytury?

Jeśli suma świadczeń w zbiegu (tj. renty wdowiej) przekroczy trzykrotność najniższej emerytury, ZUS pomniejszy świadczenia o kwotę przekroczenia. Wyda wtedy decyzję, w której poinformuje o pomniejszeniu świadczeń wypłacanych w zbiegu.

Jak ZUS będzie to robił w praktyce? Otóż, jeśli otrzymujesz świadczenia finansowane z budżetu państwa, zostaną one pomniejszone jako pierwsze, w następującej kolejności:

• świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego żołnierzy zawodowych,
• świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej,
• inne świadczenia.

Co później? Następnie, kolejno, zostaną pomniejszone:

• świadczenia finansowane z Funduszu Emerytalno-Rentowego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
• świadczenia finansowane z Funduszu Pracy,
• świadczenia finansowane z Funduszu Emerytur Pomostowych,
• świadczenia finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Kto będzie mógł skorzystać z renty wdowiej już od 2025 roku? Jakie są warunki?

Przypomnijmy, że renta wdowia to nowe reguły zbiegu prawa do renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem z uprawnieniami do innych, wskazanych w ustawie świadczeń emerytalno-rentowych. Docelowo, w przypadku zbiegu prawa do tych świadczeń z rentą rodzinną, jedno wybrane świadczenie będzie wypłacane w całości, a drugie w wysokości 25%.

Osoba uprawniona będzie miała prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu na nowych zasadach w przypadku spełnienia warunków zawartych w ustawie. A zatem renta wdowia będzie wypłacana w sytuacji:

• osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
• pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
• nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Jak obliczyć rentę wdowią? Jakie są zasady łączenia świadczeń?

Przepisy o rencie wdowiej zakładają nową regułę zbiegu prawa do renty rodzinnej z prawem do własnego świadczenia emerytalno-rentowego, przede wszystkim emerytury. To, co przewiduje nowe prawo, to zasada, że można łączyć rentę rodzinną po zmarłym małżonku z 25% własnego świadczenia emerytalno-rentowego albo całe własne świadczenie, np. własną emeryturę, z 25% renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Ta zasada będzie wprowadzona w modelu kroczącym:

• najpierw od 1 lipca do 31 grudnia 2025 r. drugie świadczenie w zbiegu będzie mogło być pobierane w wysokości 15%,
• w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2026 r. – w wysokości 15%,
• a od 1 stycznia 2027 r. – w wysokości 25%.

W 2028 roku Rada Ministrów dokona weryfikacji wskaźnika wysokości świadczeń w zbiegu w celu oceny możliwości i zasadności jego podwyższenia. Co jest wprost przewidziane w ustawie. Wypłata renty rodzinnej w zbiegu z „własnym” świadczeniem, w ramach tzw. renty wdowiej, nastąpi od miesiąca złożenia wniosku, nie wcześniej jednak niż od 1 lipca 2025 r. Aby świadczenia w zbiegu, w ramach tzw. renty wdowiej, mogły być wypłacane już od 1 lipca 2025 r. Wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną należy złożyć najpóźniej do 31 lipca 2025 r.

Poniżej pytania i odpowiedzi przygotowane przez ZUS. Opisane przypadki mają co nieco ułatwić zrozumienie ile pieniędzy należy się wdowie lub wdowcowi.

Mam ustalone prawo do renty rodzinnej. Obecnie pobieram emeryturę wraz z rentą z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową jako świadczenie korzystniejsze. Które z tych świadczeń zostanie uwzględnione do wyliczenia łącznej kwoty renty wdowiej?

Do wyliczenia łącznej kwoty renty wdowiej przyjmiemy wszystkie trzy świadczenia. W zależności od wyboru osoba uprawniona będzie mogła otrzymać:

• 100% renty rodzinnej, 15% emerytury i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego lub
• 100% emerytury, 15% renty rodzinnej i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, lub
• 100% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego 15% renty rodzinnej, 50% emerytury.

Mam rentę rodzinną po mężu i własną emeryturę. Spełniam warunki do wypłaty renty wdowiej. Jaką maksymalną wysokość połączonych świadczeń mogę otrzymać?

Może Pani otrzymać 100% jednego świadczenia i 15% drugiego świadczenia, przy czym suma połączonych świadczeń nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Jeżeli suma świadczeń przekroczy tę kwotę, pomniejszymy wypłatę o kwotę przekroczenia.

Do tego limitu wliczamy także świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy lub odrębnych przepisów wraz ze wskazanymi w ustawie świadczeniami, których łączną wypłatę ustalimy.

Jestem 65-letnim wdowcem i pobieram emeryturę. Żona zmarła trzy lata temu, a rentę rodzinną pobiera nasz syn. Jeżeli złożę wniosek o rentę rodzinną dla siebie, spełnię warunki do wypłaty renty wdowiej. We wniosku o rentę wdowią zamierzam poprosić o wypłatę 100% emerytury i 15% renty rodzinnej. Jak ZUS obliczy rentę wdowią?

Obecnie Pana syn pobiera rentę rodzinną w wysokości 85% świadczenia, które przysługiwało Pana żonie. Jeżeli złoży Pan wniosek o rentę rodzinną dla siebie, to wówczas renta rodzinna wyniesie 90% świadczenia, które przysługiwało Pana żonie. Następnie tak ustalona kwota renty rodzinnej zostanie podzielona na dwie równe części. Pana syn będzie otrzymywał połowę renty rodzinnej, a Pan 100% emerytury oraz 15% przysługującej Panu połowy renty rodzinnej.

Moja mama jest uprawniona do renty rodzinnej i emerytury oraz dodatku pielęgnacyjnego. Dodatkowo przysługuje jej świadczenie wspierające. Jakie świadczenia zostaną wliczone do limitu przy ustalaniu prawa do wypłaty renty wdowiej?

Przy wyliczeniu kwoty renty wdowiej, którą porównujemy z limitem, czyli trzykrotnością najniższej emerytury, uwzględniamy:

• 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia lub 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej,
• świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz
• inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy emerytalnej lub odrębnych przepisów wraz ze wskazanymi w ustawie świadczeniami, których łączną wypłatę ustalimy.

W przypadku Pani mamy, w zależności od jej wyboru, przyjmiemy 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia lub 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej oraz dodatek pielęgnacyjny. Nie wliczymy świadczenia wspierającego.

Moja mama jest uprawniona do renty rodzinnej i emerytury oraz dodatku pielęgnacyjnego. Dodatkowo przysługuje jej świadczenie wspierające. Jakie świadczenia zostaną wliczone do limitu przy ustalaniu prawa do wypłaty renty wdowiej?

Przy wyliczeniu kwoty renty wdowiej, którą porównujemy z limitem, czyli trzykrotnością najniższej emerytury, uwzględniamy:

• 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia lub 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej,
• świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz
• inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy emerytalnej lub odrębnych przepisów wraz ze wskazanymi w ustawie świadczeniami, których łączną wypłatę ustalimy.

W przypadku Pani mamy, w zależności od jej wyboru, przyjmiemy 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia lub 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej oraz dodatek pielęgnacyjny. Nie wliczymy świadczenia wspierającego.