Renta wdowia - ile się należy? ZUS wyjaśnia zawiłości

• Jak obliczyć rentę wdowią?
• Jakie jest limit dla renty wdowiej wypłacanej przez ZUS?
• W jakiej wysokości renta wdowia?
• Od jakiej kwoty świadczenia przysługującego po osobie zmarłej zostanie ustalony odpowiedni procent renty wdowiej?
• Mam ustalone prawo do renty rodzinnej. Obecnie pobieram emeryturę wraz z rentą z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową jako świadczenie korzystniejsze. Które z tych świadczeń zostanie uwzględnione do wyliczenia łącznej kwoty renty wdowiej?
• Mam rentę rodzinną po mężu i własną emeryturę. Spełniam warunki do wypłaty renty wdowiej. Jaką maksymalną wysokość połączonych świadczeń mogę otrzymać?
• Jestem 65-letnim wdowcem i pobieram emeryturę. Żona zmarła trzy lata temu, a rentę rodzinną pobiera nasz syn. Jeżeli złożę wniosek o rentę rodzinną dla siebie, spełnię warunki do wypłaty renty wdowiej. We wniosku o rentę wdowią zamierzam poprosić o wypłatę 100% emerytury i 15% renty rodzinnej. Jak ZUS obliczy rentę wdowią?
• Moja mama jest uprawniona do renty rodzinnej i emerytury oraz dodatku pielęgnacyjnego. Dodatkowo przysługuje jej świadczenie wspierające. Jakie świadczenia zostaną wliczone do limitu przy ustalaniu prawa do wypłaty renty wdowiej?
• Moja mama jest uprawniona do renty rodzinnej i emerytury oraz dodatku pielęgnacyjnego. Dodatkowo przysługuje jej świadczenie wspierające. Jakie świadczenia zostaną wliczone do limitu przy ustalaniu prawa do wypłaty renty wdowiej?

Renta wdowia to nowość w systemie świadczeń emerytalnych i rentowych, która wprowadza zasadę zbiegu świadczeń – rentę rodzinną po zmarłym małżonku można łączyć z częścią własnej emerytury lub odwrotnie. System działać będzie etapowo od 1 lipca 2025 roku, umożliwiając wypłatę 15% drugiego świadczenia, a docelowo – 25%. Przepisy zakładają także limity wypłat, których wysokość jest zależna od najniższej emerytury. Zobacz, jak ZUS oblicza te świadczenia i jakie kroki trzeba podjąć, aby skorzystać z nowych przepisów.

Jak obliczyć rentę wdowią?

Przepisy o rencie wdowiej zakładają nową regułę zbiegu prawa do renty rodzinnej z prawem do własnego świadczenia emerytalno-rentowego, przede wszystkim emerytury. To, co przewiduje nowe prawo, to zasada, że można łączyć rentę rodzinną po zmarłym małżonku z 25% własnego świadczenia emerytalno-rentowego albo całe własne świadczenie, np. własną emeryturę, z 25% renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Ta zasada będzie wprowadzona w modelu kroczącym:

• najpierw od 1 lipca do 31 grudnia 2025 r. drugie świadczenie w zbiegu będzie mogło być pobierane w wysokości 15%,
• w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2026 r. – w wysokości 15%,
• a od 1 stycznia 2027 r. – w wysokości 25%.

W 2028 roku Rada Ministrów dokona weryfikacji wskaźnika wysokości świadczeń w zbiegu w celu oceny możliwości i zasadności jego podwyższenia. Co jest wprost przewidziane w ustawie.

Wypłata renty rodzinnej w zbiegu z „własnym” świadczeniem, w ramach tzw. renty wdowiej, nastąpi od miesiąca złożenia wniosku, nie wcześniej jednak niż od 1 lipca 2025 r. Aby świadczenia w zbiegu, w ramach tzw. renty wdowiej, mogły być wypłacane już od 1 lipca 2025 r. Wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną należy złożyć najpóźniej do 31 lipca 2025 r.

Jakie jest limit dla renty wdowiej wypłacanej przez ZUS?

A teraz kwestia limitu wysokości renty wdowiej. Ustawa zakłada, że suma świadczeń wypłacanych w zbiegu z rentą rodzinną (łącznie z wypłacanymi dodatkami, np. dodatkiem pielęgnacyjnym, dodatkiem kombatanckim), nie może być wyższa od tzw. limitu świadczeń stanowiącego trzykrotność najniższej emerytury, tj. kwoty wynoszącej obecnie 5 342,88 zł (1 780, 96 zł x 3 = 5 342,88 zł). Od 1 marca 2025 r., z uwagi na waloryzację świadczeń, ww. kwota ulegnie zmianie. Według prognoz ZUS, kwota po waloryzacji wyniesie 5 tysięcy 700 zł.

W przypadku, gdy łączna kwota świadczeń wypłacanych w zbiegu, w ramach tzw. renty wdowiej, wraz z przysługującymi dodatkami oraz świadczeniami zagranicznymi wchodzącymi do ww. limitu świadczeń, przekroczy kwotę trzykrotności kwoty najniższej emerytury (obecnie 5 342,88 zł), wówczas jedno ze świadczeń zostanie pomniejszone o kwotę tego przekroczenia. W takim przypadku zostanie wydana decyzja informująca o kwocie, o jaką zostało pomniejszone dane świadczenie.

Jeżeli jedno ze świadczeń jest wyższe od kwoty obowiązującego limitu, wtedy renta wdowia nie będzie przysługiwać. W takim przypadku, jeśli zostanie złożony wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną, to zostanie wydana decyzja odmowna, a dotychczas pobierane świadczenie będzie nadal wypłacane w tej samej wysokości.

Poniżej pytania i odpowiedzi przygotowane przez ZUS. Opisane przypadki mają co nieco ułatwić zrozumienie ile pieniędzy należy się wdowie lub wdowcowi.

W jakiej wysokości renta wdowia?

Aktualnie wdowa lub wdowiec, którzy mają prawo do renty rodzinnej wraz z własnym świadczeniem, mogą wybrać do wypłaty:

• 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia albo
• 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej.

Od jakiej kwoty świadczenia przysługującego po osobie zmarłej zostanie ustalony odpowiedni procent renty wdowiej?

Renta rodzinna dla jednej osoby wynosi 85% procent świadczenia, które przysługiwało osobie zmarłej. Do ustalenia kwoty renty wdowiej przyjmiemy 100% lub 15% renty rodzinnej, a nie 100% lub 15% świadczenia, które przysługiwało osobie zmarłej.

Mam ustalone prawo do renty rodzinnej. Obecnie pobieram emeryturę wraz z rentą z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową jako świadczenie korzystniejsze. Które z tych świadczeń zostanie uwzględnione do wyliczenia łącznej kwoty renty wdowiej?

Do wyliczenia łącznej kwoty renty wdowiej przyjmiemy wszystkie trzy świadczenia. W zależności od wyboru osoba uprawniona będzie mogła otrzymać:

• 100% renty rodzinnej, 15% emerytury i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego lub
• 100% emerytury, 15% renty rodzinnej i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, lub
• 100% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego 15% renty rodzinnej, 50% emerytury.

Mam rentę rodzinną po mężu i własną emeryturę. Spełniam warunki do wypłaty renty wdowiej. Jaką maksymalną wysokość połączonych świadczeń mogę otrzymać?

Może Pani otrzymać 100% jednego świadczenia i 15% drugiego świadczenia, przy czym suma połączonych świadczeń nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Jeżeli suma świadczeń przekroczy tę kwotę, pomniejszymy wypłatę o kwotę przekroczenia.

Do tego limitu wliczamy także świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy lub odrębnych przepisów wraz ze wskazanymi w ustawie świadczeniami, których łączną wypłatę ustalimy.

Jestem 65-letnim wdowcem i pobieram emeryturę. Żona zmarła trzy lata temu, a rentę rodzinną pobiera nasz syn. Jeżeli złożę wniosek o rentę rodzinną dla siebie, spełnię warunki do wypłaty renty wdowiej. We wniosku o rentę wdowią zamierzam poprosić o wypłatę 100% emerytury i 15% renty rodzinnej. Jak ZUS obliczy rentę wdowią?

Obecnie Pana syn pobiera rentę rodzinną w wysokości 85% świadczenia, które przysługiwało Pana żonie. Jeżeli złoży Pan wniosek o rentę rodzinną dla siebie, to wówczas renta rodzinna wyniesie 90% świadczenia, które przysługiwało Pana żonie. Następnie tak ustalona kwota renty rodzinnej zostanie podzielona na dwie równe części. Pana syn będzie otrzymywał połowę renty rodzinnej, a Pan 100% emerytury oraz 15% przysługującej Panu połowy renty rodzinnej.

Moja mama jest uprawniona do renty rodzinnej i emerytury oraz dodatku pielęgnacyjnego. Dodatkowo przysługuje jej świadczenie wspierające. Jakie świadczenia zostaną wliczone do limitu przy ustalaniu prawa do wypłaty renty wdowiej?

Przy wyliczeniu kwoty renty wdowiej, którą porównujemy z limitem, czyli trzykrotnością najniższej emerytury, uwzględniamy:

• 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia lub 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej,
• świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz
• inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy emerytalnej lub odrębnych przepisów wraz ze wskazanymi w ustawie świadczeniami, których łączną wypłatę ustalimy.

W przypadku Pani mamy, w zależności od jej wyboru, przyjmiemy 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia lub 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej oraz dodatek pielęgnacyjny. Nie wliczymy świadczenia wspierającego.

Moja mama jest uprawniona do renty rodzinnej i emerytury oraz dodatku pielęgnacyjnego. Dodatkowo przysługuje jej świadczenie wspierające. Jakie świadczenia zostaną wliczone do limitu przy ustalaniu prawa do wypłaty renty wdowiej?

Przy wyliczeniu kwoty renty wdowiej, którą porównujemy z limitem, czyli trzykrotnością najniższej emerytury, uwzględniamy:

• 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia lub 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej,
• świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz
• inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy emerytalnej lub odrębnych przepisów wraz ze wskazanymi w ustawie świadczeniami, których łączną wypłatę ustalimy.

W przypadku Pani mamy, w zależności od jej wyboru, przyjmiemy 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia lub 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej oraz dodatek pielęgnacyjny. Nie wliczymy świadczenia wspierającego.