Z początkiem 2025 roku weszły w życie nowe przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które dadzą prawo do tzw. renty wdowiej. Chodzi o możliwość łączenia wypłaty renty rodzinnej (nie tylko tej wypłacanej przez ZUS) z innym świadczeniem wypłacanym przez ZUS, np. emeryturą, rentą. Ile wyniesie renta wdowia i jak oblicza to świadczenie ZUS?
- Renta wdowia, czyli „świadczenia w zbiegu”. Czym będzie to nowe świadczenie
- Komu przysługuje prawo do renty rodzinnej
- Dla kogo renta wdowia. Jakie warunki trzeba spełnić
- Ile wyniesie renta wdowia? Jak ZUS obliczy świadczenia w zbiegu dla wdów i wdowców?
- Obliczenie renty wdowiej. Inne zasady dla rencistów z tytułu niezdolności do pracy
- Wniosek o rentę wdowią
- Wypłata renty wdowiej
- Limit renty wdowiej: trzykrotność najniższej emerytury
Renta wdowia, czyli „świadczenia w zbiegu”. Czym będzie to nowe świadczenie
Na wstępie warto sobie uzmysłowić, że renta wdowia nie jest odrębnym, nowym świadczeniem. Potoczną nazwą "renta wdowia" (która nie pojawia się w przepisach) określa się możliwość wypłaty wdowie lub wdowcowi uprawnionemu do emerytury lub renty - części świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym małżonku. Albo na odwrót - jeżeli to będzie korzystniejsze dla osoby owdowiałej: pełnego świadczenia po małżonku i części swojego własnego świadczenia. Z tego m.in. powodu przepisy posługują się wyrażeniem „świadczenia w zbiegu”. Te „świadczenia w zbiegu” to właśnie świadczenia przysługującego wdowcowi lub wdowie z własnego ubezpieczenia emerytalno-rentowego i drugiego świadczenia (a raczej jego części) po zmarłym małżonku.
Jak wynika ze zmienionego lipcową nowelizacją art. 95 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych:
„1. W razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez zainteresowanego, z zastrzeżeniem art. 95a.”;
Dotąd (do końca 2024 roku), w przypadku zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych obowiązywała zasada wypłaty jednego świadczenia. Osoba uprawniona do takich świadczeń musiała dokonać wyboru, które świadczenie chce otrzymywać. Jeśli samodzielnie nie podjęła takiej decyzji, to otrzymywała świadczenie wyższe. Zasada ta odnosiła się także do zbiegu prawa do renty rodzinnej z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi.
Od 2025 roku wdowy i wdowcy, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych (w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku) mogą wybrać, czy chcą otrzymywać całą rentę rodzinną i 15 proc. własnego świadczenia, czy odwrotnie.
Komu przysługuje prawo do renty rodzinnej
ZUS przypomina, że do renty rodzinnej mają prawo członkowie rodziny (dzieci, wnuki, małżonek) osoby, która w chwili śmierci:
- miała ustalone prawo do emerytury, albo spełniała warunki do jej uzyskania,
- miała ustalone prawo do emerytury pomostowej;
- miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, albo spełniała warunki do jej uzyskania;
- pobierała zasiłek przedemerytalny;
- pobierała świadczenie przedemerytalne;
- pobierała nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Oceniając prawo do renty rodzinnej, ZUS przyjmuje, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.
ZUS wyjaśnia też, że prawo do renty rodzinnej ma małżonek zmarłego (czyli wdowa lub wdowiec), który do dnia śmierci pozostawał we wspólności małżeńskiej, jeżeli spełni przynajmniej jeden z poniższych warunków:
1) w chwili śmierci małżonka miał skończone 50 lat lub był niezdolny do pracy; albo
2) wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku, które nie ukończyło 16 lat, a jeśli uczy się w szkole – 18 lat;
3) sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy i do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej;
4) ukończył 50 lat lub stał się niezdolny do pracy już po śmierci współmałżonka, lecz nie później niż 5 lat od jego śmierci albo od zaprzestania wychowywania dzieci.
Wdowa lub wdowiec, która(-y) nie spełnia tych warunków i nie ma źródła utrzymania, ma prawo do renty rodzinnej:
- przez rok od śmierci współmałżonka;
- przez okres uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu kwalifikującym do wykonywania pracy zarobkowej – nie dłużej niż przez 2 lata od śmierci współmałżonka.
ZUS wyjaśnia też, że małżonka lub małżonek rozwiedziony albo wdowa lub wdowiec, którzy w chwili śmierci współmałżonka nie pozostawali z nim we wspólności małżeńskiej, mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli – oprócz spełnienia wymienionych warunków – mieli w dniu śmierci współmałżonka prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową.
Ponadto prawo do renty rodzinnej ma również małżonka rozwiedziona lub pozostająca w separacji, jeśli udowodni, że bezpośrednio przed śmiercią współmałżonka otrzymywała od niego alimenty na podstawie porozumienia między rozwiedzionymi lub separowanymi (nie dotyczy to mężczyzny).
Dla potrzeb renty wdowiej liczy się każda renta rodzinna
Warto zapamiętać w szczególności, że omawiane przepisy za rentę rodzinną traktują nie tylko rentę, którą wypłaca ZUS, ale także rentę rodzinną, którą wypłacają inne organy emerytalne lub rentowe, na przykład rentę rodzinną dla rolników, wojskową rentę rodzinną, a także policyjną rentę rodzinną.
Jeśli dana osoba ma prawo do świadczeń z ZUS oraz z innej instytucji emerytalnej lub rentowej, to:
1) ZUS (działając w toku rozpoznawania wniosku o rentę wdowią ERWD) najpierw potwierdzi prawo tej osoby do łącznej wypłaty świadczeń, a potem
2) każda z tych instytucji będzie odrębnie wypłacała świadczenie, za które odpowiada.
ZUS dane wdowy lub wdowca z tych innych instytucji rentowych pobierze we własnym zakresie.
Dla kogo renta wdowia. Jakie warunki trzeba spełnić
Warto wiedzieć, kto ma prawo otrzymać od 2025 roku rentę wdowią. Jak informuje ZUS, prawo do renty wdowiej ma wdowa lub wdowiec, który ma prawo do:
1) renty rodzinnej oraz
2) własnego świadczenia: emerytury, emerytury rolniczej, emerytury z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, emerytury wojskowej, emerytury policyjnej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej, renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, renty rolniczej szkoleniowej, renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, wojskowej renty inwalidzkiej albo policyjnej renty inwalidzkiej.
Co ważne! ZUS na równi z rentą rodzinną traktuje nie tylko tę, którą wypłaca ZUS, ale również rentę rodzinną wypłacaną przez inne organy emerytalno-rentowe, tj. rentę rodzinną dla rolników, a także wojskową rentę rodzinną oraz policyjną rentę rodzinną.
Aby ZUS mógł wypłacić rentę wdowią (czyli inne świadczenie razem z rentą rodzinną) wdowa lub wdowiec musi spełnić wszystkie poniższe warunki:
1) mieć co najmniej 60 lat (jeśli jesteś kobietą) i 65 lat (jeśli jesteś mężczyzną) – czyli osiągnąć tzw. powszechny wiek emerytalny,
2) do dnia śmierci swojego małżonka pozostawać z nim we wspólności małżeńskiej,
3) nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w dniu ukończenia przez siebie 55 lat (jeśli jesteś kobietą) lub 60 lat (jeśli jesteś mężczyzną),
4) nie pozostawać obecnie w związku małżeńskim.
Przy czym prawo do wypłaty świadczeń łącznie z rentą rodzinną (tj. prawo do tzw. renty wdowiej) ustaje z dniem poprzedzającym dzień, w którym ww. wdowa lub wdowiec zawrze nowy związek małżeński.
Wdowa nabywa prawo do renty wdowiej a potem je traci wychodząc ponownie za mąż
Wdowa, która liczy sobie 60 lat, ma prawo do renty rodzinnej po małżonku, który zmarł 4 lata wcześniej, oraz do emerytury policyjnej. Ta osoba spełnia wszystkie warunki wymagane do renty wdowiej i w maju 2025 r. zgłasza w tej sprawie wniosek. Od 1 lipca 2025 r. nabędzie prawo do wypłaty renty rodzinnej łącznie z emeryturą policyjną.
6 września 2025 r. wdowa planuje wstąpić w nowy związek małżeński. Jeżeli w tym dniu wyjdzie za mąż, to 5 września 2025 r. utraci prawo do łącznej wypłaty świadczeń i będzie pobierała jedno z nich – korzystniejsze lub to, które sama wybierze.
Ile wyniesie renta wdowia? Jak ZUS obliczy świadczenia w zbiegu dla wdów i wdowców?
Osoba (wdowia lub wdowiec), która spełni wyżej opisane warunki może (co do zasady) wybrać od 2025 r. jeden z dwóch poniższych wariantów wypłaty przez ZUS renty wdowiej:
Wariant 1: 100% renty rodzinnej oraz 15% własnego świadczenia albo
Wariant 2: 100% własnego świadczenia oraz 15% renty rodzinnej.
Co ważne, jak informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego wybór wariantu będzie zależał od decyzji wnioskodawcy lub od możliwości dokonania wyboru przez instytucję emerytalno- rentową, która na prośbę seniora podejmie najkorzystniejszą decyzję. Aby decyzję za wnioskodawcę podjął ZUS, we wniosku, w punkcie dotyczącym wysokości świadczenia, należy wsadzać wybór wyższego świadczenia.
ZUS przygotował tu przykład jak będzie obliczona tzw. renta wdowia:
Przykład obliczenia renty wdowiej: świadczenia w zbiegu to emerytura i renta rodzinna
Wdowiec ma przyznane prawo do emerytury, która wynosi 2500 zł i do renty rodzinnej w wysokości 2000 zł. Aktualnie pobiera emeryturę jako świadczenie korzystniejsze. Ów wdowiec złożył wniosek o wypłatę świadczeń w zbiegu (czyli o tzw. rentę wdowią). We wniosku wskazał, że chce pobierać 100% emerytury i 15% renty rodzinnej.
ZUS obliczył, że łączna kwota świadczeń, którą będzie mógł pobierać, wyniesie 2800 zł (100% emerytury, a zatem 2500 zł, i 15% renty rodzinnej, a więc: 300 zł).
W sytuacji, gdy wdowia lub wdowiec wybierze 100% renty rodzinnej i ma przyznane prawo do emerytury i okresowej emerytury kapitałowej, ZUS wypłaci takiej osobie:
- 15% przysługującej emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i
- 15% przysługującej okresowej emerytury kapitałowej.
Zmienione przepisy emerytalne już teraz stanowią, że od 1 stycznia 2027 r. wdowy i wdowcy spełniający ww. warunki będą otrzymywać 25% drugiego świadczenia.
Co więcej, gdy wdowia lub wdowiec ma prawo do:
- specjalnej emerytury lub renty przyznanej przez Prezesa Rady Ministrów,
- świadczenia honorowego przyznanego w związku z ukończeniem 100 lat,
ZUS także w takiej sytuacji może ustalić wypłatę tych świadczeń łącznie.
ZUS informuje również, że gdy wdowa lub wdowiec ma prawo do świadczenia pieniężnego z ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia, ZUS także może ustalić zasady jego łącznej wypłaty z innym świadczeniem.
Również w tym przypadku ZUS pokazał to na przykładzie:
Przykład obliczenia renty wdowiej: świadczenia w zbiegu to: emerytura z ZUS, okresowa emerytura kapitałowa i wojskowa renta rodzinna
Wdowa jest ma prawo do emerytury z ZUS w kwocie 2300 zł, a ponadto do okresowej emerytury kapitałowej równej 240 zł. Po śmierci męża ma również prawo do renty rodzinnej z Wojskowego Biura Emerytalnego – 2800 zł.
Wdowa złożyła w lutym 2025 r. wniosek o wypłatę renty rodzinnej łącznie z emeryturą i poprosiła o wypłatę 100% renty rodzinnej oraz 15% emerytury.
Od 1 lipca 2025 r. Wojskowe Biuro Emerytalne będzie wdowie wypłacało 100% renty rodzinnej, czyli 2800 zł, a ZUS będzie wypłacał jej 15% emerytury, czyli 345 zł, i 15% okresowej emerytury kapitałowej, czyli 36 zł.
Obliczenie renty wdowiej. Inne zasady dla rencistów z tytułu niezdolności do pracy
ZUS informuje ponadto, że nieco inne zasady dotyczą wdów i wdowców, którzy mają:
a) prawo do renty rodzinnej oraz jednocześnie
b) prawo do emerytury i do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową,
Takim osobom (na ich wniosek) ZUS może wypłacać:
- 100% renty rodzinnej, 15% emerytury i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego albo
- 100% emerytury, 15% renty rodzinnej i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, albo
- 100% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, 15% renty rodzinnej i 50% emerytury.
Te zasady ZUS zastosuje także, gdy dana osoba ma prawo do renty rodzinnej oraz do innych świadczeń, o których mowa w przepisach ustawy z 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin.
Przykład obliczenia renty wdowiej. Świadczenia w zbiegu to: emerytura z ZUS, renta rodzinna i renta z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy
Wdowiec ma już nabyte uprawnienia do:
- renty rodzinnej: 2400 zł,
- emerytury: 1700 zł oraz
- renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy: 2000 zł.
Pobiera obecnie jako świadczenie korzystniejsze 100% renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, czyli 2000 zł, oraz 50% emerytury, czyli 850 zł. Wypłata renty rodzinnej była zawieszona.
Wdowiec złożył w styczniu 2025 r. wniosek o tzw. rentę wdowią, w którym wskazał, że od 1 lipca 2025 r. chce pobierać: 100% renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, 50% emerytury oraz 15% renty rodzinnej.
Łączna kwota świadczeń, która będzie przysługiwała wdowcowi, wyniesie 3210 zł (100% renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, czyli 2000 zł, 50% emerytury, czyli 850 zł, i 15% renty rodzinnej, czyli 360 zł).
Wniosek o rentę wdowią
ZUS automatycznie nie przyzna renty wdowiej. Trzeba złożyć w tym celu wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną na druku ERWD.
ZUS opublikował 1 stycznia 2025 r. wzór wniosku (w formacie pdf) o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną (druk ERWD). Wniosek ERWD można złożyć od 1 stycznia 2025 r.
Jak radzi ZUS, aby wypełnić i wydrukować formularz na komputerze, trzeba skorzystać z pliku „Wypełnij i wydrukuj”. Najpierw trzeba zapisać plik wniosku na komputerze, a potem wypełnić w programie Adobe Reader (darmowy) lub Adobe Acrobat. Bowiem - jak wyjaśnia ZUS - przeglądarki internetowe (np. Chrome, Edge, Safari, Internet Explorer) nie
zapewniają odpowiedniej walidacji i dostępności formularzy.
Wzór tego wniosku ZUS udostępnił na swojej stronie zus.pl a także we wszystkich oddziałach ZUS - od 1 stycznia 2025 r. Ponadto wzór tego wniosku w formie elektronicznej jest dostępny na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) / eZUS.
Wniosek ERWD można składać od 1 stycznia 2025 r.
Można złożyć wniosek ERWD (w formie papierowej) w placówce ZUS i uzyskać na kopii wniosku potwierdzenie jego złożenia. Można też wysłać wniosek pocztą (tu najlepiej za potwierdzeniem odbioru). Można również złożyć wniosek elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) / eZUS.
ZUS informuje, że gdy wdowa lub wdowiec ma już przyznane prawo do renty rodzinnej oraz do własnego świadczenia, to do wniosku ERWD o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną nie musi dołączać żadnych dokumentów.
Ale gdy wdowa lub wdowiec nie ma dotąd złożonego wniosku o rentę rodzinną lub własne świadczenie (np. emeryturę) to musi taki wniosek złożyć (i przejść całą dalszą procedurę przyznawania tego świadczenia, by móc później się ubiegać o tzw. rentę wdowią.
W instrukcji wypełniania wniosku ERWD ZUS pisze:
Wypełnij ten wniosek, jeśli starasz się o wypłatę renty rodzinnej wraz z innym świadczeniem emerytalno-rentowym, do którego masz uprawnienia oraz łącznie spełniasz warunki:
– jesteś w wieku emerytalnym (masz 60 lat, jeśli jesteś kobietą lub 65 lat, jeśli jesteś mężczyzną),
– jeśli jesteś kobietą, prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nabyłaś nie wcześniej niż w dniu ukończenia 55 lat, a jeśli jesteś mężczyzną, nabyłeś to prawo nie wcześniej niż w dniu ukończenia 60 lat,
– pozostawałeś we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka (wspólnie zamieszkiwaliście lub prowadziliście wspólne gospodarstwo domowe lub łączył Was inny rodzaj więzi),
– nie pozostajesz obecnie w związku małżeńskim.
Ważne! Jeśli masz ustalone prawo do świadczenia w ZUS oraz w innym organie emerytalno-rentowym, dane z innego organu pozyskamy we własnym zakresie. Po ustaleniu zbiegu świadczeń, każdy organ emerytalno-rentowy wypłacał będzie odrębnie świadczenie, do którego wypłaty jest właściwy.
Ważne! Jeśli dane adresowe lub dane dotyczące sposobu wypłaty świadczenia przyznanego przez ZUS podane w tym wniosku są inne niż ostatnio zgłoszone w ZUS, dane te przyjmiemy jako obowiązujące i ich podanie potraktujemy na równi z wnioskiem o ich zmianę. Aby zmienić dane adresowe i/lub dotyczące sposobu wypłaty w innym organie rentowym musisz tam złożyć stosowny wniosek.
1. Wypełnij WIELKIMI LITERAMI
2. Pola wyboru zaznacz znakiem X
3. Wypełnij kolorem czarnym lub niebieskim (nie ołówkiem).
Najpierw trzeba podać Dane wnioskodawcy (wdowy lub wdowca) i jego Adres zamieszkania.
Odrębna rubryka (Adres ostatniego miejsca zamieszkania w Polsce / adres miejsca pobytu) jest przeznaczona dla wnioskodawców, którzy obecnie mieszkają za granicą, ale wcześniej mieszkali w Polsce. Osoby te jeśli nie mają obecnie adresu zamieszkania, powinny podać adres miejsca pobytu lub adres ostatniego miejsca zamieszkania w Polsce.
Osoby te powinny także podać Adres do korespondencji jest inny niż adres zamieszkania lub adres ostatniego miejsca zamieszkania w Polsce / adres miejsca pobytu.
Następnie we wniosku ERWD jest miejsce na przekazanie informacji, czy wnioskodawca:
- ma przyznaną rentę rodzinną lub ma złożony wniosek o rentę rodzinną i oczekuje na decyzję w tej sprawie,
- ma przyznane inne świadczenie lub ma złożony wniosek o inne świadczenie i oczekuje na decyzję w tej sprawie.
Potem we wniosku jest miejsce na złożenie oświadczeń (poprzez zaznaczenia kwadracika TAK albo NIE), czy:
- Do dnia śmierci współmałżonka wnioskodawca pozostawał we wspólności małżeńskiej (wspólnie zamieszkiwali lub prowadzili wspólne gospodarstwo domowe lub łączył ich inny rodzaj więzi),
- wnioskodawca jest obecnie w związku małżeńskim (dotyczy nowego związku po śmierci małżonka).
Następnie jest rubryka Zakres wniosku, w którym wnioskodawca wnosi o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną i jednocześnie musi wybrać, które świadczenie chce by było wypłacane w 100% (renta rodzinna, inne własne świadczenie emerytalno-rentowe, czy wyższe świadczenie).
Dalej we wniosku ERWD jest miejsce na podanie rachunku bankowego albo miejsca zamieszkania, gdzie ma być przekazywana renta wdowia (czyli świadczenia w zbiegu).
Dalej jest miejsce na wskazanie:
- jakie załączniki są dołączane do wniosku,
- sposobu odbioru odpowiedzi (czy w placówce ZUS, samodzielnie lub przez osobę upoważnioną, czy pocztą na adres wskazany we wniosku, czy na koncie na Platformie Usług Elektroniczych (PUE) / eUS.
Można złożyć wniosek ERWD w placówce ZUS i uzyskać na kopii wniosku potwierdzenie jego złożenia. Można też wysłać wniosek pocztą (tu najlepiej za potwierdzeniem odbioru). Można również złożyć wniosek elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) / eZUS.
ZUS informuje, że gdy wdowa lub wdowiec ma już przyznane prawo do renty rodzinnej oraz do własnego świadczenia, to do wniosku ERWD o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną nie musi dołączać żadnych dokumentów.
Ale gdy wdowa lub wdowiec nie ma dotąd złożonego wniosku o rentę rodzinną lub własne świadczenie (np. emeryturę) to musi taki wniosek złożyć (i przejść całą dalszą procedurę przyznawania tego świadczenia, by móc później się ubiegać o tzw. rentę wdowią.
Wypłata renty wdowiej
ZUS informuje, że prawo do wypłaty świadczeń łącznie z rentą rodzinną (czyli prawo do tzw. renty wdowiej) przyzna osobie uprawnionej i od miesiąca, w którym złoży wniosek, jednak nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r. (dotyczy to wniosków złożonych do 31 lipca 2025 roku). I nie wcześniej niż od lipca 2025 r. to łączne świadczenie będzie mogło być wypłacane.
Gdy wdowa lub wdowiec spełni warunki do łącznej wypłaty świadczeń po 31 lipca 2025 r. lub po tej dacie złoży wniosek ERWD, to rentę wdowią (czyli połączone świadczenia) ZUS będzie wypłacał od momentu spełnienia tych warunków ale nie wcześniej niż od miesiąca, w którym złożono wniosek.
Limit renty wdowiej: trzykrotność najniższej emerytury
Przy czym ważne zastrzeżenie. Zgodnie z przepisami emerytalno-rentowymi, wysokość renty wdowiej nie może w żadnym przypadku przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury.
Zgodnie z nowym przepisem art. 95a ust. 4-8 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (analogicznie jest w art. 33a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników) wysokość sumy świadczeń wypłacanych w zbiegu, nie może przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury, o której mowa w art. 85 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Do limitu ustalonych świadczeń w zbiegu, uwzględnia się wskazane w ustawie świadczenia, a także świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz świadczenia i dodatki o charakterze innym niż jednorazowe wypłacane na podstawie ustawy lub na podstawie odrębnych przepisów wraz ze świadczeniami, o których mowa powyżej.
W przypadku przekroczenia kwoty trzykrotności kwoty najniższej emerytury, o której mowa w art. 85 ust. 2, świadczenia, o których mowa w ust. 1, ulegają pomniejszeniu o kwotę przekroczenia według kolejności:
1) świadczenia finansowane z budżetu państwa:
a) świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego żołnierzy zawodowych,
b) świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej,
c) inne świadczenia;
2) świadczenia finansowane z Funduszu Emerytalno-Rentowego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
3) świadczenia finansowane z Funduszu Pracy;
4) świadczenia finansowane z Funduszu Emerytur Pomostowych;
5) świadczenia finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Najniższa emerytura wynosi obecnie (od 1 marca 2024 r. do 28 lutego 2025 r.) 1780,96 zł brutto. A zatem jej trzykrotność wynosi teraz 5342,88 zł brutto. Ile wyniesie najniższa emerytura w połowie 2025 roku?
Jest duża szansa, że będzie to kwota 1901,71 zł brutto. Bowiem rząd postanowił, że w 2025 roku wskaźnik waloryzacji emerytur i rent pozostanie na poziomie ustawowego minimum, czyli na poziomie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwiększony o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Zostało to już potwierdzone w rozporządzeniu Rady Ministrów z 19 lipca 2024 r. w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. (Dziennik Ustaw z 26 lipca 2024 r. poz. 1122).
Według prognoz rządu – wskaźnik waloryzacji w 2025 r. - wyniesie nie mniej niż 106,78 proc. Oznacza to, że w przyszłym roku emerytury i renty wzrosną o co najmniej 6,78 proc. Jeżeli ten (prognozowany - podkreślmy) wskaźnik będzie prawdziwy, to kwota najniższej emerytury (także kwota renty rodzinnej, renty socjalnej i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy) wzrośnie od marca 2025 r. z 1780,96 zł brutto do 1901,71 zł brutto.
Więc - prognozowana - trzykrotność tej najniższej emerytury wynosić będzie w II połowie 2025 r. (kiedy to zacznie być wypłacana renta wdowia) wyniesie 5705,13 zł brutto.
Ale jest też pewna możliwość, że wskaźnik waloryzacji rent i emerytur zostanie zwiększony. Piszemy o tym w poniższym artykule:
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 1631);
- ustawa z 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw , opublikowana w Dzienniku Ustaw z 16 sierpnia 2024 r., poz. 1243.
oprac. Paweł Huczko