Renta wdowia dla rolników: Kiedy KRUS udostępni wniosek i gdzie? Kiedy wypłaty pierwszych świadczeń dla wdów i wdowców?

KRUS informuje, że już 1 stycznia 2025 r. wchodzą w życie przepisy o rencie wdowiej, dzięki którym możliwa będzie jednoczesna wypłata renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem oraz emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, czyli zbiegu świadczeń. Wypłata pierwszych świadczeń w zbiegu możliwa będzie od 1 lipca 2025 r., ale wnioski do KRUS o wypłatę świadczeń w zbiegu będzie można składać od 1 stycznia 2025 r.

Prawo do renty wdowiej z KRUS. Świadczenie w zbiegu dla wdowy lub wdowa

Osoba uprawniona jednocześnie do renty rodzinnej po zmarłym małżonku i emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy uzyska możliwość pobierania obydwu tych świadczeń w zbiegu tj. możliwa będzie wypłata renty rodzinnej z emeryturą lub renty rodzinnej z rentą z tytułu niezdolności do pracy. Z tym że jedno – wybrane świadczenie – będzie wypłacane w całości, a drugie w określonej części (15% od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.; 25% od 1 stycznia 2027 r.). Świadczeniobiorca (wdowa, wdowiec) będzie mógł sam zdecydować, czy chce pobierać np. całość swojego świadczenia powiększonego o określony procent renty rodzinnej po zmarłym, czy też na odwrót.

Rentę wdowią, czyli świadczenia w zbiegu będzie mogła pobierać osoba będąca wdową/wdowcem jeżeli spełni łącznie nw. warunki:

• osiągnie powszechny wiek emerytalny – co najmniej 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn;
• pozostawała we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
• nabyła prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem wyżej wymienionego wieku emerytalnego;
• nie zawarła nowego związku małżeńskiego.

Kiedy ustaje prawo do renty wdowiej? Prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu ustaje z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną. 

Wysokość renty wdowiej zależna od najniższej emerytury

Wysokość renty wdowiej, nie może być wyższa od trzykrotności kwoty najniższej emerytury (od 1 marca 2024 r. najniższa emerytura wynosi 1.780,96 zł) tj. 5 342,88 zł. Od 1 marca 2025 r. kwota najniższej emerytury zostanie podwyższona, wskutek corocznej waloryzacji świadczeń. Wobec czego maksymalna wysokość świadczeń wypłacanych w zbiegu również ulegnie podwyższeniu. 

W maksymalnej kwocie świadczeń ustalonych w zbiegu, zostaną uwzględnione wskazane w ustawie świadczenia tj.:

• świadczenia wchodzące w skład zbiegu (np. emerytura i renta rodzinna),
• dodatki i świadczenia o charakterze innym niż jednorazowe wypłacane wraz ze świadczeniami (np. dodatek pielęgnacyjny, świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, dodatek kombatancki, ryczałt energetyczny itd.),
• emerytury i renty przyznane w trybie specjalnym przez Prezesa Rady Ministrów, Prezesa ZUS i Prezesa KRUS,
• świadczenie honorowe przyznane w związku z ukończeniem wieku 100 lat,
• świadczenia emerytalno-rentowe wypłacane przez instytucje zagraniczne. 

Co zrobi KRUS gdy limit renty wdowiej zostanie przekroczony? W przypadku przekroczenia trzykrotności kwoty najniższej emerytury jedno ze świadczeń wypłacanych w zbiegu ulegnie pomniejszeniu o kwotę przekroczenia.

Wniosek o rentę wdowią od 1 stycznia 2025 r. w dowolnej jednostce KRUS

Ustalenie prawa do renty wdowiej oraz jej wypłata następują na wniosek osoby uprawnionej. Wnioski o ustalenie zbiegu świadczeń będzie można składać od 1 stycznia 2025 r. w dowolnej jednostce organizacyjnej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego:

• osobiście,
• za pośrednictwem przedsiębiorcy uprawnionego do wykonywania działalności pocztowej w obrocie krajowym lub zagranicznym,
• przez elektroniczną skrzynkę podawczą KRUS-ePUAP,
• w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, czy też podpisem zaufanym.

Renta wdowia z KRUS od miesiąca złożenia wniosku, ale nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r.

Prawo do wypłaty zbiegu świadczeń będzie przyznawane od dnia spełnienia wszystkich warunków, nie wcześniej niż od miesiąca złożenia wniosku i nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r. (w przypadku wniosków złożonych do 31 lipca 2025 r., prawo do wypłaty zbiegu powstanie nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r.). Wzory wniosków o rentę wdowią będą dostępne w grudniu 2024 r. na stronie internetowej KRUS i we wszystkich jednostkach organizacyjnych.

Uwaga! Wdowy/wdowcy, którzy nie mają ustalonego prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku (tj. do chwili obecnej nie złożyły wniosku o rentę rodzinną po zmarłym małżonku), a rozważają ubieganie się w przyszłości o zbieg świadczeń, wniosek o rentę rodzinną mogą złożyć w każdej chwili do dowolnej jednostki organizacyjnej KRUS (oddziału regionalnego lub placówki terenowej KRUS). Kasa rozpatrzy prawo do renty rodzinnej, ustali wysokość tego świadczenia i wyda decyzję w sprawie, ale nie podejmie wypłaty tego świadczenia. Pamiętać bowiem należy, że w myśl obowiązujących obecnie przepisów osoba uprawniona jednocześnie do renty rodzinnej po zmarłym małżonku i do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy może pobierać tylko jedno z tych świadczeń (zasada ta zmieni się od lipca 2025 r.).

Niemniej złożenie wniosku o rentę rodzinną po zmarłym małżonku usprawni późniejsze procedowanie wniosku o wypłatę świadczeń w zbiegu i umożliwi dokonanie wyboru proporcji pobierania świadczeń w zbiegu.