ZUS wyjaśnia jak wybrać najlepszy wariant wypłaty renty wdowiej od 2025 roku. Wdowa (wdowiec) z rentą rodzinną i prawem do innego świadczenia

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, że wdowa lub wdowiec, który ma prawo do:
1) renty rodzinnej oraz
2) własnego świadczenia: emerytury, emerytury rolniczej, emerytury z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, emerytury wojskowej, emerytury policyjnej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej, renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, renty rolniczej szkoleniowej, renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, wojskowej renty inwalidzkiej albo policyjnej renty inwalidzkiej,

może wybrać, żeby ZUS wypłacał mu:
100% renty rodzinnej oraz 15% własnego świadczenia albo
100% własnego świadczenia oraz 15% renty rodzinnej.

Przez rentę rodzinną rozumieć należy nie tylko tę, którą wypłaca ZUS, ale również rentę rodzinną wypłacaną przez inne organy emerytalno-rentowe, tj. rentę rodzinną dla rolników, a także wojskową rentę rodzinną oraz policyjną rentę rodzinną.

Jeśli wdowa lub wdowiec ma prawo do:
1) specjalnej emerytury lub renty przyznanej przez Prezesa Rady Ministrów,
2) świadczenia honorowego przyznanego w związku z ukończeniem 100 lat,
ZUS także może ustalić wypłatę tych świadczeń w zbiegu.

Jeśli jesteś wdową lub wdowcem i masz prawo do świadczenia pieniężnego z ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (link do strony zewnętrznej), ZUS także może ustalić jego zbieg z innym świadczeniem.

Jeżeli wdowa lub wdowiec ma:
- prawo do renty rodzinnej oraz
- jednocześnie prawo do emerytury i do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową,
to na jego wniosek, ZUS możemy wypłacać tej osobie:
100% renty rodzinnej, 15% emerytury i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego albo
100% emerytury, 15% renty rodzinnej i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, albo
100% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, 15% renty rodzinnej i 50% emerytury.

Zasady te ZUS zastosuje również wtedy, gdy masz prawo do renty rodzinnej oraz do zbiegu świadczeń, o których mowa w przepisach ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (link do strony zewnętrznej).

Jakie warunki trzeba spełnić by ZUS wypłacał świadczenie w zbiegu z rentą rodzinną

Aby ZUS mógł wypłacać świadczenie w zbiegu z rentą rodzinną, wdowa lub wdowiec musi łącznie spełnić następujące warunki:
1) mieć co najmniej 60 lat (jeśli jest kobietą) i 65 lat (jeśli jest mężczyzną),
2) do dnia śmierci małżonka pozostawać z nim we wspólności małżeńskiej,
3) nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż przed ukończeniem 55 lat (jeśli jest kobietą) i 60 lat (jeśli jest mężczyzną),
4) nie pozostawać obecnie w związku małżeńskim.

Prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu z rentą rodzinną ustaje z dniem poprzedzającym dzień, w którym zawrzesz nowy związek małżeński.

Jak otrzymać świadczenie w zbiegu z rentą rodzinną. Wniosek ERWD

Aby ZUS mógł ustalić zbieg świadczeń z rentą rodzinną i wypłacać te świadczenia, trzeba złożyć wniosek.

Wzór wniosku o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną (ERWD) będzie dostępny od 1 stycznia 2025 r. na stronie internetowej ZUS i w każdej stacjonarnej placówce ZUS-u.
Wniosek ERWD będzie można złożyć od 1 stycznia 2025 r.

Wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń (o tzw. rentę wdowią): czy trzeba załączać dokumenty?

Jeśli wdowa kub wdowiec dotychczas nie złożył (-ła) wniosku o świadczenie (rentę rodzinną lub własne świadczenie), które ZUS mógłby wypłacać w zbiegu - to musi złożyć wniosek. Dołączyć do niego trzeba w takiej sytuacji dokumenty niezbędne do jego rozpatrzenia. 

Gdy ZUS uzna, że do załatwienia danego wniosku niezbędne są dokumenty, których ZUS nie mam, poprosi wnioskodawcę o ich dostarczenie.

Od kiedy ZUS wypłacać będzie świadczenia w zbiegu z rentą rodzinną

Prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu z rentą rodzinną ZUS przyzna wdowie lub wdowcowi od miesiąca, w którym złoży wniosek. Ale nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r.

Limit świadczeń wypłacanych w zbiegu

ZUS wyjaśnia, że suma świadczeń w zbiegu z rentą rodzinną nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Do tego limitu wlicza się także świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy lub odrębnych przepisów wraz ze wskazanymi w ustawie świadczeniami, których zbieg zostanie ustalony.

Co w przypadku, gdy suma świadczeń w zbiegu przekroczy trzykrotność najniższej emerytury

Gdy suma świadczeń w zbiegu przekroczy trzykrotność najniższej emerytury, ZUS pomniejszy świadczenia o kwotę przekroczenia. ZUS wyda wtedy decyzję, w której poinformuje wdowę lub wdowca o pomniejszeniu świadczeń wypłacanych w zbiegu.

Jeśli wdowa lub wdowiec otrzymujeświadczenia finansowane z budżetu państwa, zostaną one pomniejszone jako pierwsze, w następującej kolejności:
1) świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego żołnierzy zawodowych,
2) świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej,
3) inne świadczenia.

Następnie, kolejno, zostaną pomniejszone:
a) świadczenia finansowane z Funduszu Emerytalno-Rentowego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
b) świadczenia finansowane z Funduszu Pracy,
c) świadczenia finansowane z Funduszu Emerytur Pomostowych,
d) świadczenia finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

ZUS pomoże wybrać najkorzystniejszy wariant wypłaty renty wdowiej

Gdy wdowa lub wdowiec jest osobą uprawnioną do wypłaty świadczeń w zbiegu, ZUS pomoże tej osobie wybrać najkorzystniejszy wariant. Jeśli chce złożyć elektronicznie wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną, a nie ma jeszcze konta na PUE, ZUS deklaruje pełną pomoc przy założeniu tego konta.

Podstawa prawna: ustawa z 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw - opublikowana w Dzienniku Ustaw z 16 sierpnia 2024 r., poz. 1243.