ZUS: Niepełnosprawność to nie zawsze niezdolność do pracy. Jakie są różnice? Kiedy należy się renta?

ZUS: Niepełnosprawność to nie zawsze niezdolność do pracy. Jakie są różnice? Kiedy należy się renta? / ShutterStock

Czasem odróżnienie niepełnosprawności od niezdolności do pracy sprawia kłopoty i rodzi nieporozumienia. ZUS wyjaśnia, że są to dwa różne pojęcia. O zakwalifikowaniu poszczególnych osób do kategorii niepełnosprawnych, czy niezdolnych do pracy decydują odmienne przesłanki, różny jest ich podział na stopnie, mają odrębne podstawy prawne i wywołują inne skutki prawne.

Niepełnosprawność

Niepełnosprawność jest związana z naruszeniem sprawności organizmu i z utrudnieniem, ograniczeniem bądź niemożliwością wypełniania ról społecznych. Ma trzy stopnie: znaczny, umiarkowany i lekki. Orzekają ją zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności (miejskie lub powiatowe). Orzeczenie o niepełnosprawności pozwala nabyć dodatkowe uprawnienia, takie jak karta parkingowa, ulgi podatkowe, możliwość zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, czy otrzymać świadczenia z pomocy społecznej. 

Niezdolność do pracy – częściowa albo całkowita

Niezdolny do pracy natomiast jest ktoś, kto całkowicie lub częściowo utracił zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu. Orzekają o niej lekarze orzecznicy i komisje lekarskie ZUS.

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Niezdolność do pracy orzeka się na czas nie dłuższy niż 5 lat, chyba że według wiedzy medycznej nie ma rokowań jej odzyskania przed upływem tego okresu. 

Renta z tyt. niezdolności do pracy

Z orzeczeniem o niezdolności do pracy wiąże się możliwość ubiegania o rentę z tytułu niezdolności do pracy, tzw. rentę wypadkową, rentę socjalną czy rentę szkoleniową. Aby otrzymać rentę trzeba być niezdolnym do pracy, przy czym stan ten musi powstać w okresie zatrudnienia lub w niektórych okresach nieskładkowych np. w czasie pobierania zasiłków chorobowych, a także mieć wymagany okres składkowy i nieskładkowy.

Ważne

Orzeczenie o niepełnosprawności nie ma wpływu na orzeczenie o niezdolności do pracy. Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o niezdolności do pracy jest równoznaczne z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. Natomiast nigdy nie jest na odwrót - wyjaśnia Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego.

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Prawo
Unia zmienia zasady znakowania jaj. Będą braki jajek ma półkach i znacząca podwyżka cen
29 lip 2024

Przyjęcie zmienionych przez Komisję Europejską przepisów dotyczących znakowania jaj w miejscu ich produkcji, a nie w miejscu pakowania - jak to jest obecnie, spowoduje braki jajek ma półkach oraz znaczącą podwyżkę cen. Tak ocenia Polska Izba Handlu (PIH).

Palacze oberwą po kieszeniach. Akcyza mocno w górę od 2025 roku
29 lip 2024

Palacze mocno oberwą po kieszeniach. Akcyzy na papierosy w 2025 r. wzrośnie o 25 proc. a w roku 2026 – o 20 proc., na płyn do papierosów elektronicznych w 2025 r. wzrośnie o 75 proc. i o 50 proc. w 2026 r. Tak wynika z opublikowanej na stronie KPRM informacji. Planowana jest akcyza na urządzenia do waporyzacji - 40 zł za sztukę.

Ustawa o statusie osoby najbliższej. Padła ważna deklaracja
29 lip 2024

Wiele osób czeka na projekt ustawy o statusie osoby najbliższej, który będzie ułatwiał osobom żyjącym w związkach nieformalnych czynności administracyjne, cywilne czy podatkowe. Posłanka PSL Urszula Pasławska zadeklarowała, że projekt ten zostanie zaprezentowany jesienią.

3 nowe świadczenia od 1 października 2024 r. Co z rodzicami niepełnosprawnymi?
29 lip 2024

Od 1 października 2024 r. rodzice i opiekunowie będą mogli ubiegać się o nowe świadczenia w ramach programu „Aktywny rodzic”: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” i „aktywnie w domu”. Wnioski będzie przyjmował Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Od czego zależy możliwość ubiegania się o nowe formy wsparcia przez rodzica z niepełnosprawnością? Co z aktywnością zawodową?

ZUS: Niepełnosprawność to nie zawsze niezdolność do pracy. Jakie są różnice? Kiedy należy się renta?
29 lip 2024

Czasem odróżnienie niepełnosprawności od niezdolności do pracy sprawia kłopoty i rodzi nieporozumienia. ZUS wyjaśnia, że są to dwa różne pojęcia. O zakwalifikowaniu poszczególnych osób do kategorii niepełnosprawnych, czy niezdolnych do pracy decydują odmienne przesłanki, różny jest ich podział na stopnie, mają odrębne podstawy prawne i wywołują inne skutki prawne.

W roku szkolnym 2024/2025 najmłodsze dzieci będą uczyły się w pełnych klasach. Szkoły muszą pomieścić 80 tys. dzieci z Ukrainy
29 lip 2024

W roku szkolnym 2024/2025 najmłodsze dzieci znowu będą się uczyły w pełnych klasach. Szkoły muszą bowiem pomieścić ok. 80 tys. dzieci z Ukrainy. Zamiast niżu demograficznego, jest więc spora nadwyżka uczniów.

Nowe obowiązki pracodawcy z zakresu bhp. Nowe przepisy już obowiązują
29 lip 2024

Pracodawcy muszą m.in. prowadzić rejestry dotyczące prac wykonywanych z w kontakcie z niebezpiecznymi substancjami oraz pracowników wykonujących te prace. Będą też musieli przeprowadzać dodatkowe badania stanu zdrowia pracowników. Nowe przepisy obowiązują od 28 lipca 2024 r.

Darmowy kredyt. Jak go uzyskać i kto może z niego skorzystać?
29 lip 2024

Kredytobiorcy, którzy zaciągnęli kredyt konsumencki w złotówkach, mogą teraz uniknąć płacenia odsetek i kosztów bankowych. W ten sposób otrzymają „darmowy” kredyt i spłacą dokładnie taką kwotę, jaką pożyczyli od banku. To, kto i na jakich zasadach może skorzystać z sankcji kredytu darmowego wyjaśnia radczyni prawna Marta Wadas z Kancelarii Kupilas, Krupa w Bielsku-Białej. Jak podkreśla ekspertka – obecnie nie tylko frankowicze decydują się na dochodzenie swoich praw przed sądem. Coraz więcej kredytobiorców z zobowiązaniem w złotówkach podejmuje kroki prawne zyskuje darmowy kredyt konsumencki.

Wyrok TSUE o zasiłkach dla obywateli państw trzecich: nie można blokować rezydentom zasiłku, bo zbyt krótko mieszkają w państwie UE
29 lip 2024

W wyroku z 29 lipca 2024 r. Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że państwo członkowskie Unii Europejskiej nie może uzależniać dostępu do pomocy społecznej i zasiłków dla obywateli państw trzecich będących rezydentami długoterminowymi w państwie UE od tego, czy mieszkają oni w danym kraju przez co najmniej 10 lat.

Czy zwierzę to rzecz? Co mówi prawo?
29 lip 2024

Jaki jest statusu zwierząt pod względem prawnym? Jak wynika z obowiązujących przepisów i orzecznictwa, zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. A wszelkie środki prawne podejmowane w stosunku do zwierząt powinny mieć na względzie ich dobro, a przede wszystkim prawo do istnienia.

pokaż więcej
Proszę czekać...